Srbi u Hrvatskoj se nadaju ćirilici

Na osnovu zvaničnih rezultata popisa stanovništva iz 2011. godine, srpski jezik bi trebalo da bude uveden kao službeni u 23 opštine i grada u Hrvatskoj.

Otpor tome je vidljiv u Vukovaru, među članovima desničarskih političkih stranaka i udruženja veterana, koje traže odgađanje uvođenja ćirilice, pa čak i njenu zabranu u tom gradu. Uprkos tome, predstavnici Srba smatraju da će zakon, ipak, biti poštovan.

Prema podacima koje je Tanjug dobio iz Ministarstva uprave, Srbi su u većini u 17 opština, negde i do 90 odsto. Među opštinama sa srpskom većinom su one oko Vukovara, Dvor na Baniji, Vrginmost i Krnjak na Kordunu, Donji Lapac, Vrhovine i Udbina u Lici, kao i više opština u okolini Knina i u severnoj Dalmaciji.

U opštinama Plaški i Vojnić na Kordunu i Gračac u Lici, Srbi čine nešto manje od polovine stanovništva, između 40 i 45 odsto, dok u gradovima Vukovaru, Vrbovskom (naselja Gomirje i Moravice) i opštini Donji Kukuruzari na Baniji imaju 34, odnosno 35 odsto stanovnika.

Ministar uprave Arsen Bauk je rekao da će se ustavni zakon o pravima nacionalnih manjina sprovesti u primerenom roku.

"Od objavljivanja rezultata popisa stanovništva, državne institucije rade na pripremama za sprovođenje zakona i uputama koje ćemo poslati nadležnim u svim takvim gradovima i općinama, a u kojima ćemo razrešiti sve dileme i nejasnoće koje bi se eventualno mogle pojaviti u sprovođenju na terenu", kaže Bauk.

Osim naziva ulica, trgova, škola, bolnica i drugih institucija koji će biti dvojezični, srpski ili jezik neke druge manjine biće ravnopravan s hrvatskim, ali je neizvesno koliko će stanovnici tih opština želeti koristiti svoja prava.

Već godinama lične karte u Vukovarsko-sremskoj županiji mogu se izdavati i na ćirilici, ali je tu mogućnost iskoristio mali broj tamošnjih Srba.

Dok u uvođenju ćirilice u ostale gradove i opštine nema problema, osim što se postavlja pitanje ko će to finansirati, s Vukovarom je druga priča.

Svakoga dana predstavnici veteranskih udruženja ili desnih stranaka upriliče neko zbivanje i najave neki protest. Udruženje ratnika hrvatskog odbrambenog rata (UHOR), s Petrom Janjićem – Tromblonom na čelu, predalo je juče Hrvatskom saboru i vladi po jednu tablu na kojoj su nazivi tih institucija napisani latinicom i ćirilicom i najavilo protestni skup "Vukovar nikada neće biti BYKOBAP" za 19. januara u centru grada.

Neke druge stranke organizovale su peticije za uvođenje moratorijuma na ćirilicu i protest za početak februara.

Predstavnici Srba u Hrvatskoj ističu da se zakoni moraju poštovati.

"Popis je rekao da Srba u Vukovaru ima više od jedne trećine, što je osnov za primenu ustavnog zakona o pravima nacionalnih manjina, a o primeni zakona je bespredmetno raspravljati – ili se primenjuje ili se menja", rekao je Tanjugu Mile Horvat, predsednik poslaničkog kluba Samostalne demokratske srpske stranke u Saboru.

"Kad se radi o relacijama prema Srbima, javljaju se različite stranke s radikalne desnice s nekim posebnim zahtevima prema Srbima. Pripadnici srpske zajednice u Hrvatskoj su građani jednakog reda kao i drugi građani Hrvatske i na njih treba jednako primenjivati zakone koje je doneo Hrvatski sabor", rekao je Horvat, dodavši da je na to ukazao i premijer Zoran Milanović, kao i ministri njegove vlade.

Pisanje peticija i traženje moratorijuma za pitanja koja se odnose na srpsku zajednicu ne doprinose duhu demokratije niti razvoju demokratskih standarda koji se očekuju od ulaska u EU, rekao je i dodao da o primeni zakona ne odlučuju nikakve peticije niti udruženja.

A kako je za Tanjug rekao predsednik Zajedničkog veća opština u Vukovaru Dragan Crnogorac: "Nema druge nego da se svi pridržavamo zakona i ustavno-pravnog poretka u Hrvatskoj".

"Ako ga ja poštujem i ako ga srpska zajednica poštuje, nadam se i da će da ga poštuju svi drugi, jer se inače ne radi o pravu i zakonima, nego o sili", rekao je Crnogorac.

Vukovarski gradonačelnik Željko Sabo naglasio je da će zakon biti sproveden i da se nada da će to proći u miru i toleranciji.

On očekuje da će se postići dogovor da se taj propis ne primenjuje na nekoliko mesta u gradu kao što je Ovčara, za šta, kako smatra, Srbi neće praviti probleme.