Banke sumnjaju da svi peremo novac?

U stepenu visokog rizika od pranja novca i finansiranja terorizma nalazi se 70.632 klijenta domaćih banaka, što čini 0,53 odsto njihovog ukupnog broja, pokazalo je istraživanje koje je Narodna banka Srbije danas objavila na svom sajtu.

U stepenu srednjeg rizika je 8.403.256 klijenata, ili 60,74 odsto, dok je niskorizično 5.357.906 ili 38,73 odsto.

U "Analizi odgovora banaka na dostavljeni upitnik o aktivnostima banke iz oblasti upravljanja rizikom od pranja novca i finansiranja terorizma za period januar - jun 2012", navodi se da je od ukupno 13.826.428 klijenata na dan 30. juna prema stepenu izloženosti riziku bilo klasifikovano njih 13.835.268, ili 99,93 odsto.

Čak 16 banaka je najveći broj klijenata (više od 80 odsto) svrstalo u kategoriju srednjeg rizika.

Opšte radnje i mere banke primenjuju kod 96,81 odsto klijenata, bez obzira na to da li su svrstani u nisko ili srednje rizičnu grupu, pojednostavljene radnje i mere primenjuju kod 2,66 odsto, dok se pojačane, primenjuju kod visokorizičnih 0,53 odsto klijenata.

Jedna banka se izjasnila da uopšte ne primenjuje pojačane mere poznavanja i praćenja stranke, iako je klijente svrstala u grupu visokorizičnih, navedeno je u istraživanju. Na postavljeno pitanje da li su svojim unutrašnjim aktima predvidele učestalost praćenja klijenata, shodno nivou rizika u koji su svrstani, sve banke, osim jedne, odgovorile su potvrdno.

U odgovoru na pitanje da se navede period praćenja klijenata, većina banaka navela je oni zavise od nivoa rizika. Medjutim, odgovori pojedinih banaka odnosili su se samo na period u kome se prate visokorizični klijenti, situacije u kojima se vrši provera, ili se ona vezuje za obavljanje gotovinskih transakcija preko 15.000 evra.

Većina banaka (njih 32) potvrdila je da su svojim internim aktima predvidele učestalost praćenja transakcija onih klijenata koji su svrstani u kategoriju sa najvišim rizikom. Period praćenja medjusobno povezanih gotovinskih transakcija svojim internim aktima predvidele su 32 banke. U prvoj polovini godine, 13 banaka je prekinulo poslovni odnos sa 5.872 klijenta zbog nemogućnosti sprovodjenja radnji i mera poznavanja i praćenja stranke. Od tog broja, dve banke su raskinule poslovni odnos sa 4.578 klijenata (ili 77,96 odsto ukupnog broja), a preostalih 11 banaka raskinulo je 1.294 poslovna odnosa (od čega se na tri banke odnosi 1.189.

U posmatranom polugodišnjem periodu, devet banaka je u 15 slučajeva odbilo ponudu za uspostavljanje poslovnog odnosa, kao i za izvršenje transakcije, zbog nemogućnosti izvršenja radnji i mera poznavanja i praćenja stranke.

Istovremeno 31 banka se izjasnila da sačinjava službenu belešku u pismenoj formi i da razmatra da li postoje osnovi sumnje da je reč o pranju novca ili finansiranju terorizma u slučajevima kada odbije ponudu za uspostavljanje poslovnog odnosa ili izvršenje transakcije.

Vršenje pojedinih radnji i prećenje stranke, šest banaka je poverilo trećim licima i na taj način pribavilo podatke i dokumentaciju za 143 stranke.

Sve banke, osim jedne, odgovorile su da nemaju zahteve za otvaranje anonimnih računa, štednih knjižica na šifru ili donosioca,radi prikrivanja identiteta stranke.