Kolo na Uneskovoj listi nematerijalnog kulturnog nasleđa

Odluku o upisu kola doneo je danas Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa, na svom 12. redovnom zasedanju koje se održava na ostrvu Čedžu, u Južnoj Koreji, a odluka je objavljena i na sajtu Uneska.

Tim povodom Ministarstvo kulture ističe da upis kola na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva predstavlja veliki uspeh za srpsku kulturu i u velikoj meri doprineće da ovaj segment kulturnog nasleđa postane prepoznatljiviji i vidljiviji u svetu.

U narednom periodu intenziviraće se aktivnosti na izradi nominacijskih dosijea kako bi se što više elemenata našeg bogatog kulturnog nasleđa našlo na Uneskovim listama i kako bi Srbija bila zastupljena u istoj meri kao naši susedi, jer srpska kultura svakako ima šta da ponudi, navodi ministarstvo.

Procedura za upis tradicionalne narodne igre kolo na Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva započeta je na osnovu odluke Nacionalnog komiteta za nematerijalno kulturno nasleđe u decembru 2015. godine. Centar za nematerijalno kulturno nasleđe pri Etnografskom muzeju u Beogradu, pripremio je nominacijski dosije koji je u martu 2016. godine Ministarstvo kulture uputilo u proceduru usvajanja.

U saopštenju se navodi da je dosije pripremljen u saradnji sa predlagačima elementa za Uneskovu listu, Fakultetom muzičke umetnosti; Ansamblom tradicionalnih igara "Kolo" i Centrom za istraživanje i očuvanje tradicionalnih igara Srbije.

Kao veoma rasprostranjena igra u aktuelnoj igračkoj praksi Srbije, čije su najstarije verzije (moravac i kukunješ) zabeležene na teritoriji centralne Srbije u drugoj polovini 19. veka, kolo je element nematerijalnog kulturnog nasleđa izrazito prisutan u različitim sferama života u Srbiji danas.

Izvode ga lančano povezani igrači uz muzičku pratnju na privatnim i javnim okupljanjima, porodičnim i kolektivnim proslavama, uz učešće svih članova zajednice, bez obzira na etničku, religijsku i generacijsku pripadnost.

Upis kola na Uneskovu reprezentaivnu listu nematerijalnog kulturnog nasleða

Na sajtu Uneska se u obrazloženju odluke navodi da kolo ima važnu integrativnu društvenu funkciju, neguje kolekivni identitet na različitim nivoima u zajednici i dodaje da kolo predstavlja simbol nacionalnog jedinstva i nosi obeležje identiteta lokalnih i regionalnih zajednica.

"Upis elementa na Uneskovu listu znači da će ovaj deo nematerijalnog kulturnog nasleđa postati međunarodno vidljiviji, ali i da će različite zajednice jasnije uvideti da dele zajedničko nasleđe, podstaći ih da u većoj meri komuniciraju i budu spremne da učestvuju u zajedničkim aktivnostim, programima i projektima za očuvanje i prenošenje elementa", navodi se u saopštenju Etnografskog muzeja.

Ministarstvo kulture podseća da je kao prvi element iz Srbije, u novembru 2014. godine, na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva, upisana porodična slava.

U proceduri usvajanja za 2018. godinu nalazi se predlog za upis elementa pevanje uz gusle.