Šta se tačno dešava sa mozgom kada primite anesteziju?

Lekari su se snalazili na svakakve načine. Obično su pacijente udarali koprivom, davali im različite biljne preparate, alkohol ili marihuanu.

Podaci za Veliku Britaniju kažu da oko tri i po miliona ljudi godišnje primi opštu anesteziju. Medicina još nije odgovorila na niz pitanja vezanih za anestetike i kako utiču na ljude, naročito na mozak.

Anesteziolozi za omamljivanje obično koriste kombinaciju lekova baziranu na zdravlju pacijenta. Istraživanja uz korišćenje funkcionalne magnetne rezonance omogućila su naučnicima da imaju uvid u to kako različiti lekovi i doze različito deluju na mozak.

Sevofluran

Opšti anestetik koji se koristi za izazivanje i održavanje besvesnog stanja kod ljudi koji idu na operaciju.

Kako deluje na mozak?

Već malene doze sevoflurana dovoljne su da utiču na regiju mozga odgovornu za pamćenje.

Povećane količine krvi koje pristižu u mozak utiču na to da moždane ćelije pokušavaju da prežive i održe svoju uobičajenu funkciju, što usporava sve druge procese.

Koje su nuspojave?

Kašalj, vrtoglavica, mučnina, višak sluzi, mamurluk, drhtavica i povraćanje. Ukratko, gubitak pamćenja nakon operacije može biti povezan sa ovim anestetikom.

Propofol i ketamin

Propofol je hipnotička droga, u vrlo širokoj upotrebi, koja izaziva gubitak svesti i amneziju. Koristi se da pomogne pacijentima da se relaksiraju. Ketamin, sredstvo protiv bolova, često se koristi uz propofol.

Kako deluje na mozak?

Dobijajući anesteziju, pacijent gubi svest polako, ne odjednom kao kad se ugasi svetlo. U besvesno stanje pada se polako. Propofol deluje tako da veže receptore u mozgu, počevši u sredini i šireći se prema spolja u različite regije mozga. Ketamin utiče na osećaj za bol, prosuđivanje i koordinaciju, što traje do 24 sata.

Koje su propratne pojave?

Propofol može izazvati blagi svrbež ili osip, brz ili usporen puls i lagano pečenje oko igle. Ketamin izaziva tromost mozga kao u snu, smetnje vida, mutnu ili duplu sliku, laganu vrtoglavicu, mučninu i nesanicu. Ukratko, i propofol i ketamin sediraju i umanjuju bol.

Šta se događa kada je dete ili starija osoba pod anestezijom?

Izlaganje dece anesteticima može uzrokovati probleme u neurološkom razvoju i promene u strukturi mozga. Prema članku objavljenom u časopisu Pediatrics, deca ispod četvrte godine koja dobiju opštu anesteziju pokazuju znatno slabije razumevanje i niži IQ. Druga studija iz 2012. ustanovila je da mala deca izložena anesteziji dva puta češće imaju probleme u učenju pre uzrasta od 10 godina.

Starijim pacijentima koji prime anesteziju treba šest meseci dok se oporave. Oko 35 odsto starijih pacijenata ima veći rizik demencije. Naučnici veruju da anestezija uzrokuje upalu u nervnom tkivu, povećavajući kod starijih pacijenata šanse da razviju Alchajmerovu bolest.