Ko je Dubravka Ugrešić, Hrvatica kojoj je izmakla Nobelova nagrada

Konkurencija je, kao i svake godine, bila izuzetno jaka – jedan od potencijalnih laureata bio je i Haruki Murakami.

Dubravka Ugrešić je završila komparativnu i rusku književnost na Filozofskom fakultetu u Zagrebu. Dvadesetak godina radila je u Institutu za nauku o književnosti pri Filozofskom fakultetu u Zagrebu. Početkom devedesetih piše eseje protiv nacionalizma, rata i etničke mržnje (kasnije sakupljene u zbirci Kultura laži), zbog čega je hrvatski mediji i hrvatska javnost proglašavaju "izdajnicom", "narodnim neprijateljem" i "vešticom".

Prvi čovek Nobelovog komiteta: "Handke je književni genijalac i politički idiot"

Potom 1993. Dubravka Ugrešić napušta Hrvatsku i otada živi u inostranstvu (najčešće se zadržava u Holandiji), gde piše, predaje na američkim i evropskim univerzitetima i sarađuje u evropskim novinama i časopisima.

Možda je najpoznatija po kratkom romanu "Štefica Cvek u raljama života", s podnaslovom Patchwork roman, u kojem se postmodernistički, ironično i duhovito igra trivijalnom literaturom (ljubavni roman) gradeći tekst kao krojni arak s naslovima koji slede sve krojačke termine, te grafički i sadržajno ušivajući citate, pisma, savete. Štefica je, nakon ustanovljene popularnosti, 1984. uspešno prebačena i na film (U raljama života, Rajka Grlića). Stalno preispitivanje prirode pisanja i književnosti, suprotstavljanje popularne kulture visokoj literaturi, te kasnije problematizovanje egzila i pitanja identiteta, najčešća su obeležja njenih romana.

U koautorstvu s Aleksandrom Flakerom uređivala je Pojmovnik ruske avangarde, delo u deset knjiga. Takođe se bavila prevodima s ruskog jezika (Danil Harms, Boris Pilnjak), te pisala scenarije za film i televiziju (U raljama života, Za sreću je potrebno troje). Knjige Dubravke Ugrešić prevedene su na gotovo sve evropske jezike i nagrađivane međunarodnim nagradama.

Da je osvojila Nobela za književnost, Dubravka Ugrešić bi bila treća osoba hrvatskog porekla kojoj je to pošlo za rukom. Prvi je bio hrvatsko-švajcarski naučnik Leopold Ružiška, koji je 1939. godine podelio Nobelovu nagradu za hemiju sa nemačkim biohemičarem Adolfom Butenatnom. Nakon 36 godina, Nobela za hemiju dobio je Vladimir Prelog, hrvatsko-švajcarski hemičar, rođen u Sarajevu. Prelog je tada prestižnu nagradu podelio sa laureatom Džonom Kornfortom, australijsko-britanskog porekla.