48. FEST u znaku Bekima Fehmijua: Bio je simbol jugoslovenstva

U znak sećanja na tog velikana domaćeg glumišta, 48. Fest najavio je retrospektivu Fehmijuovih filmova, a njegov lik imaće centralnu ulogu i u vizuelnom identitetu festivala, objavljeno je na sajtu Festa.

Rođen kao Albanac u Sarajevu, odrastao na Kosovu, studirao u Beogradu, a radio širom Jugoslavije, Bekim Fehmiju bio je simbol jugoslovenstva i čovek koga su bezrezervno voleli i poštovali širom regiona i u celoj Evropi.

Bio je jedna od retkih figura iz javnog života koja se pobunila protiv rastućeg nacionalizma i bratoubilačkih ratova devedesetih, a svoj protest iskazivao je potpunim povlačenjem iz javnosti. U junu 2010. godine u Beogradu okončao je život hicem iz pištolja, a prema njegovoj želji, pepeo je rasut u reci Bistrici u Prizrenu na Kosovu, u kojem je proveo veliki deo detinjstva.

Fehmiju je ostvario više od 40 uloga u filmovima širom Jugoslavije, ali i u mnogobrojnim internacionalnim produkcijama. Bio je prvi istočnoevropski glumac koji je zaigrao u holivudskom filmu za vreme Hladnog rata - Avanturistima (1970) Luisa Džilberta. Sarađivao je sa rediteljima Dinom de Laurentisom i Džonom Hjustonom, a partneri na velikom platnu bili su mu Olivija de Hevilend, Ava Gardner, Dirk Bogart, Šarl Aznavur i druge svetske zvezde. Iako nije uspeo da se probije u Holivudu, ostvario je značajnu karijeru u evropskim arthaus produkcijama, a glumio je na čak devet jezika.

Kritičari i istoričari filmske umetnosti ocenili su ga kao glumca koji je promenio istoriju jugoslovenske kinematografije, i to najviše zbog uloge Belog Bore u jednom od ključnih filmova crnog talasa – kultnom ostvarenju “Skupljači perja” Aleksandra Saše Petrovića, koje je nagrađeno Gran prijem žirija u Kanu, a Bekima je gurnulo u sam vrh domaćeg i evropskog glumišta. Pozorište je bilo njegova velika ljubav i upravo u pozorištu se njegova karijera simbolično i završila - 1987. godine, tokom izvođenja predstave "Gospođa Kolontajn", Fehmiju je išetao sa scene u znak protesta zbog zapaljive antialbanske propagande koja je počela da se širi državom.

Bekim Fehmiju je bio inspiracija i za festival "Mirdita, dobar dan", koji predstavlja savremenu kosovsku scenu u Beogradu i obrnuto, ali ga već godinama prate i tenzije.

48. FEST biće održan od 28. februara do 8. marta pod sloganom Skupljači emocija, a kako je ranije najavljeno, najveća zvezda biće američki glumac Džon Malkovič, producent, dramski pisac i reditelj, koji će primiti i priznanje Beogradski pobednik za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti.