Vatikan – država sa najmanjom vojskom i u kojoj niko nema svoju adresu

Vatikan je najmanja država na svetu – površine terena za golf.

Vatikan je zvanično najmanja nezavisna država na svetu, i po površini i po broju stanovnika, prema statistici Ujedinjenih nacija. Nalazi se u središtu Rima i ima površinu od svega 44 hektara, a neki autori navode da je država veličine terena za golf. Zanimljivo je da je od ukupne površine čak 22 hektara odvojeno za vrtove koji su među najimpresivnijim na svetu.

Duž čitave granice od oko tri kilometra nalaze se gradske zidine izgrađene da štite papu. Vatikan je toliko mali da u njemu ne postoji nijedna zasebna adresa, piše Turizmopedija.

Pape nisu oduvek živele u Vatikanu

Foto: Profimedia

Kao država, Vatikan je formiran 1929. godine, a na njegovom čelu je papa. Njegov položaj se ne nasleđuje već zaslužuje, a odabrani monarh ima apsolutni autoritet.

Iako većina ljudi misli da su pape uvek nazivali Vatikan svojim domom, to zapravo nije bilo tako sve do 14. veka. U početku su pape živele u Lateranskoj palati koja se nalazila u blizini Rima.

Vatikan ima bezbroj tajnih prolaza koje su nekada koristile pape kako bi brže stigli sa jedne lokacije na drugu, prenosi Telegraf.
Takođe, navode da iz Vatikana može da se pobegne kroz tajni prolaz i da je taj tunel služio kao spasonosni put za papu Klementa VII 1597. godine.

Vatikan je država sa najmanjim brojem stanovnika

Prema podacima popisa iz 2019. godine u Vatikanu živi 825 stanovnika. Međutim, samo 450 njih ima vatikansko državljanstvo, dok ostali imaju dozvolu za boravak, privremeno ili trajno, bez dobijanja državljanstva.

Vatikansko državljanstvo se ne nasleđuje, niti stiče rođenjem, nego se zaslužuje. Državljanstvo se zasniva na poslovnom aranžmanu i važi za najužu porodicu onih koji tamo rade. Kada radni odnos prestane, oni više nisu državljani Vatikana.

Oko polovine građana Vatikana ne žive u državi. Zbog svog zanimanja, uglavnom kao diplomatsko osoblje, oni žive u različitim zemljama širom sveta.
Zvanični jezici Vatikana su italijanski i latinski, a govore još i na engleskom, francuskom, nemačkom i španskom jeziku.

Bazilika Svetog Petra nalazi se iznad paganskog grada mrtvih

Foto: EPA-EFE/GIUSEPPE LAMI

Vatikan je vrlo interesantna i privlačna turistička destinacija koja privlači svojjim umetničkim blagom i spomenicima. Jednim od najvećih svetskih dostignuća na polju kulturne baštine smatraju se bazilika Svetog Petra i Sikstinska kapela, piše Luxlife.rs.

Bazilika Svetog Petra je glavna zgrada Vatikana i najvažnije religiozno zdanje katolicizma, u kojoj se održavaju najvažnije ceremonijalne liturgije.
Mesto na kom se danas nalazi bazilika Svetog Petra zapravo je grad mrtvih. Tokom paganskih vremena, na ovom tlu je stajala rimska nekropola, prenosi Telegraf.
Veliki preokret desio se 62. godine nove ere.

Veliki požar zahvatio je veći deo Rima i uništio grad, a car Neron je otvoreno okrivio hrišćane za to. Neron je hrišćane kažnjavao smrću, a te kazne su se desile upravo na Vatikanskom brdu. Tek kada je priznato hrišćanstvo, tokom vladavine cara Konstantina, započeta je izgradnja bazilike Svetog Petra na mestu gde je rečeno da je Sveti Petar počivao. Stoga se mesto bazilike sada nalazi iznad katakombi.

Vatikan ima najmanju vojsku i najkraću železnicu na svetu

Vatikan ima najmanju i najstariju vojsku na svetu, Švajcarsku gardu, koju je osnovao papa Julije II 22. januara 1506. godine, a bila je sastavljena od švajcarskih plaćenika. Garda ima 110 pripadnika, koji su zaslužni za neposrednu zaštitu Svetog oca, čuvanje njegovih rezidencija, a služe i u protokolarne svrhe kao počasna garda.

U Vatikanu postoji helidrom, te železnica koja povezuje železničku stanicu pored katedrale Svetog Petra sa italijanskom železničkom mrežom. Železnička linija je duga 300 metara i to je čini najkraćom železnicom na svetu. Vatikan je 120 puta manji od njujorškog Menhetna, piše Telegraf, a predstavlja jedinu državu na svetu koja ima latinski jezik na bankomatima.

Nema bruto domaći proizvod, jer ne proizvodi i ne trguje poput drugih država. Finansira se od turizma i donacija. Takođe, još jedna od zanimljivosti je da u ovoj državi nema poreza, piše "Turizmopedija". U Vatikanu se navodno i dalje vrše egzorcizmi. Iako se egzorcizam smatra davnom prošlošću, u Svetoj stolici postoji grupa sveštenika koji su se specijalizovali za ovu vrstu rituala.

Prosečna svetska potrošnja vina iznosi 6,18 litara, dok prema istraživanju koje je sproveo Institut za vino, jedan stanovnik Vatikana u proseku potroši oko 55 litara vina godišnje. U njihovu odbranu, Vatikan je ipak država verskih ceremonija tokom kojih se ispija krv Hristova, odnosno vino.

Neprocenjivo bogatstvo Vatikana

Prestižne adrese u Parizu i Londonu, 3.000 nekretnina u Rimu...

Vatikan je prošle godine otkrio nove detalje o svom carstvu nekretnina, izvorima prihoda i skandalima, prenosi Index.hr. Razmere vatikanskih poseda zapanjuju, a upravljanje jednom građevinom u Londonu izazvalo je veliki skandal u srcu Katoličke crkve. Ulaganja počinju 1929. godine kada je Lateranskim ugovorom Kraljevine Italije i Svete stolice osnovana nezavisna Država-grad Vatikan. Sporazum sa Italijom uključivao je obeštećenje za posede koji su oduzeti bivšoj papinskoj državi. Tadašnji papa Pije XI odlučio je da dobijeni novac uloži u nekretnine, uključujući i one u inostranstvu, "kako bi osigurao slobodu i nezavisnost Crkve".

Uprava nasledstva Apostolske stolice (Apsa) godinama upravlja sa 737 nekretnina u srcu Pariza oko Bulevara San Mišel, gradske četvrti Odeon i Jelisejskih polja, površine gotovo 56.000 kvadratnih metara u vrednosti oko 595,5 miliona evra. U Londonu ima 27 nekretnina – kod Trga Svetog Jakova, u četvrti Kensington i Ulici Bond, površine oko 4.600 kvadrata koje se procenjuju na oko 108,5 miliona evra. U Švajcarskoj, naročito u Ženevi i Lozani, Crkva u vlasništvu ima 140 poseda koji pokrivaju 16.000 kvadratnih metara i vrede više od 91 milion evra.

Vatikan je u Rimu izgradio zgrade, a najviše u dve glavne ulice koje se spajaju kod Trga Svetog Petra, uključujući poznatu "ulicu pomirenja".

Danas je Apsa zadužena za iznajmljivanje 2.400 stanovate 600 kancelarija i trgovina u Italiji, što joj je donelo 99 miliona evra 2019. godine. Crkvi je ugled narušen nakon što je investicioni fond sa sedištem na Malti, koji upravlja još jednim njenim londonskim imovinskim portfeljom s pet luksuznih stanova, novac iskoristio za ulaganje u film "Rocketman" o muzičkoj zvezdi Eltonu Džonu, homoseksualcu.

Skandali s imovinom i bogatstvom nisu ništa novo. Vatikanski sudovi prošle godine osudili su bivšeg šefa Vatikanske banke na devet godina zatvora zbog pronevere i pranja novca povezanih s koruptivnim poslovima s nekretninama.

Vatikanski muzej – najveći muzej u najmanjoj državi na svetu

Kada je papa Julije II 1506. godine došao u posed statue Laokonta sa sinovima i izložio je u Vatikanu, nije ni slutio da će time položiti kamen temeljac za jedan od najposećenijih i najbogatijih muzeja na svetu, Vatikanski muzej. Za javnost je bio otvoren tek od 1771. godine, piše Vodickrozrim.info.

Ovaj muzej je najveći muzej u najmanjoj državi na svetu, u njegovom sklopu se nalazi 28 muzeja i arheološke zone sa čak sedam kilometara umetničkih dela.
Peti je muzej po posećenosti u svetu, dnevno ga poseti oko 30.000 posetilaca, a oko šest miliona posetilaca ima godišnje.

Interesovanje za Vatikanski muzej je ogromno i ispred njega konstantno je veliki red turista koji čekaju i po nekoliko sati za kupovinu karte, međutim svake poslednje nedelje u mesecu ulaz u Vatikanski muzej je besplatan.

Buran odnos Rima i Vatikana

Između Vatikana i italijanske vlade postojala je burna istorija, jer je dugi niz godina postojao sukob između političkih i verskih vođa, prenosi Telegraf.
Država Italija se ujedinila tek 1870. godine, ali do tada su pape vladale grupom suverenih država u centralnoj Italiji.

To je prouzrokovalo tenzije između vlade i papa, jer je vlada zadržala kontrolu nad svim zemljama koje okružuju papske države, što je na kraju dovelo do hladnog rata između Vatikana i političke vlasti. Nijedan od njih nije priznao autoritet drugog i u znak protesta, pape su tokom 60 godina odbijale da napuste Vatikan.

Otkrivanje “vatikanskih tajni”

Foto: EPA-EFE/ANGELO CARCONI

Sedam godina proveli su stručnjaci grupe “Skrinijum” proučavajući originalne zapise sa suđenja templarima. Zapise su proučavali lampom sa UV zracima jer su ispisane reči izbledele. Tako je nastala knjiga “Processus contra Templarios”, jedna od knjiga koja se bavi problematikom otkrivanja vatikanskih tajni. Naime,vatikanski arhiv sadrži 85 kilometara polica prepunih dokumenata u kojima je zabeleženo skoro 800 godina istorije, izjavio je jednom prilikom Ferdinand Santoro, predsednik “Skrinijuma”.
Najstariji dokument je iz 8. veka, a to je “Liber Diurnus Romanorum Pontificium” koji je traktat o načinu rada papske kancelarije. Iz tog doba potiču i najstarija mongolska dokumenta, jer u arhivi ima mnogo inostranih spisa.

Trenutno se radi na otkrivanju reformističkih ideja pape Rodriga Bordžije. Naučnici smatraju da bi, da je papa uspeo u svojoj nameri, verovatno Martin Luter bio sprečen da izvede protestantski prevrat i otcepljenje dela crkve, piše Opusteno.rs.

Postoje delovi Vatikanskog tajnog arhiva koji su i dalje potpuno van domašaja spoljnog sveta, zabranjeni i tajni. Međutim, ta zabrana se posebno odnosi na sve dokumente nastale nakon 1939. godine, prenosi Telegraf.