Ait Ben Hadou: Grad od blata i slame na ivici Sahare

Smatra se da je marokanski grad Ait Ben Hadou osnovan 757. godine, a njegov osnivač Ben-Hadou još leži pokopan u grobu iza ovog spektakularnog grada.

Istrorijski gledano grad se smestio na jako važnom mestu, preseku istorijske Saharske trgovačke rute kojom su drevni trgovci prevozili začine, robove i zlato do grada Timbuktua u Zapadnoj Sahari.

Većina izvornih stanovnika ovog grada preselili su se preko reke u savremenije domove, ali ipak ostalo je još nekoliko porodica koje prkose zubu vremena i još žive u preko hiljadu godina starim zemljanim kućama. Grad je smešten uz padine malenog brežuljka u čijem podnožju teče reka, koju je veći deo godine moguće pregaziti zbog niskog vodostaja, odnosno činjenice da izgleda kao maleni potok u širokom koritu.

Sve kuće i građevine unutar utvrđenog grada izgrađene su od blatne cigle, dok je 'fasada' napravljena od mešavine blata i slame. Sam grad je ograđen debelim odbrambenim zidinama koje štite unutrašnjost. Na uglovima obrambenog zida nalaze se kule koje se uzdižu visoko iznad zidova, dajući dramatičnost pejzažu.

Od 1987. godine Ait Ben Hadou uvršten je na Uneskovu listu svetske kulturne baštine. Međutim osim istorije, postoji još jedna zanimljiva činjenica ovog drevnog grada, a to je njegova čvrsta veza s Holivudom. Dejvid Lin prepoznao je ovaj grad i izabrao ga kao savršeno mesto za snimanje svog filme 'Lorens od Arabije' iz 1962. godine.

Uz savršenu lokaciju Lin je imao još jednu nameru, a to je da sačuva utvrđeni grad usred pustinje od propadanja. Naime, iako se vizura grada savršeno uklapala u viziju njegovog filma, glavna činjenica koja ga je privukla na snimanje filma ovde je ta što će se time povećati svest javnosti o lepoti mesta, ali i naterati vlasti da ulože novac u obnovu grada.

U tome je i uspeo. Od tog trenutka pa sve do danas traju kontinuirani restauratorski radovi, tako da je sada prednja polovina grada u vrlo dobrom stanju, ali nažalost još postoje građevine u drugom delu grada kojima očajnički treba pažnja i malo 'šminkanja' restauratora.

Svojim filmom Lin je upoznao ostatak sveta s ovim čarobnim mestom, ali i podstakao druge reditelje da ga izaberu kao lokaciju za snimanje filmova. Tako su ovde snimljeni 'Dragulj s Nila' iz 1985, 'Dah smrti' iz 1987, 'Kundun' iz 1994, 'Mumija' iz 1999. i ne tako davni 'Gladijator' iz 2000. i 'Aleksandar' iz 2004. godine. Ti filmovi doveli su do naglog rasta broja turista koji bezbrižno lutaju ulicama grada istražujući istoriju, ali i tražeći otiske stopala svojih omiljenih glumaca koji su kročili istim blatnjavim ulicama.