Grčka

voje prvo učešće na nekom od dva najveća turnira, Grčka je zabeležila tek 1980. godine kada se plasirala na Evropsko Prvenstvo.

Ipak, Grci su uspeli u onome što ni redovnijim učesnicima evropskih i svetskih šampionata nije polazilo za rukom – da osvoje veliki trofej. Kao totalni autsajderi, Grci dolaze to titule prvaka Evrope 2004. godine, predvođeni nemačkim stručnjakom Otom Rehagelom.

Fudbalski savez Grčke osnovan je 1926. godine odlukom tri najveće unije u zemlji – atinske, pirejske i solunske, sa namerom da se grčki fudbal približi međunarodnim standardima. Ipak, najpopularniji sport u Grčkoj pojavio se čitavih šest decenija ranije. Januara 1866. godine, oficiri britanskog ratnog broda stacioniranog na Krfu, želeli su da odigraju fudbalski meč protiv ekipe formirane od lokalnih stanovnika. Iako Grcima igra nije bila poznata, prvom fudbalskom meču na grčkom tlu, odigranom 29. januara 1866. godine, prisustvovalo je više od 3.000 gledalaca, nagovestivši tako koji sport će kasnije postati nacionalna opsesija, uprkos boljim rezultatima reprezentacije i klubova u nekim drugim sportovima, na primer košarci.

Samo godinu dana po svom osnivanju, Fudbalski savez Grčke primljen je u FIFA, 1927. godine. Kada je UEFA formirana 1954. godine, Grci su bili među osnivačima. Ipak, u svojim prvim danima, fudbal nije bio previše popularan u kopnenoj Grčkoj, već se širio po novoosnovanim gradovima, a najviše se igrao u sadašnjoj Anatoliji, koja pripada Turskoj. Glavnu ’zaslugu’ za rast popularnosti fudbala u Grčkoj imao je Grčko-turski rat (1919-1922) kada je preko milion izbeglica bilo prinuđeno da novi život potraži u kopnenoj Grčkoj. Sve te izbeglice su sa sobom donele svoje običaje, način života, ali i ljubav prema sportu, što je bila i prelomna tačka u istoriji grčkog fudbala.

Ipak, uprkos rastećoj popularnosti sporta, Grčka nikada nije zabeležila značajan rezultat na međunarodnoj fudbalskoj sceni. Svoje prvo učešće na nekom velikom turniru, Grci su ostvarili tek 1980. godine, na Evropskom Prvenstvu u Italiji. Predvođeni selektorom Alketasom Panagulisom, Grci su osvojili prvo mesto u kvalifikacionoj grupi sa Mađarskom, Finskom i SSSR-om. Na prvenstvu, Grci su se takmičili u grupi sa Zapadnom Nemačkom, Čehoslovačkom i Holandijom i zabeležili su dva poraza i jedan remi, sa Nemcima, koji su prethodno već obezbedili prvo mesto u grupi, a kasnije i osvojili titulu prvaka. Na sledeće učešće se čekalo celih 14 godina, a Svetsko Prvenstvo u SAD 1994. godine svaki Grk želi da zaboravi. Panagulis je, posle uspešnih kvalifikacija završenih bez poraza, ponovo predvodio selekciju, u kojoj su se našli uglavnom stariji igrači, dok su mladi talenti bili izostavljeni. To se ispostavilo kao velika greška pošto je većina reprezentativaca bila bez forme, pa je tako Grčka takmičenje u grupi sa Nigerijom, Bugarskom i Argentinom završila sa tri poraza i gol razlikom 0:10.

Ono šta se dogodilo na Evropskom Prvenstvu 2004. godine ostaće zapamćeno kao jedno od najvećih iznenađenja u istoriji fudbala. Nakon slabog početka kvalifikacija i poraza od Španije i Ukrajine, Grci su vezali šest pobeda, uključujući i odlučujuću nad Španijom u gostima. U Portugalu, Grci su se našli u grupi sa domaćom selekcijom, Španijom i Rusijom. Posle iznenađujuće pobede nad Portugalom od 2:1 i remijem sa Španijom 1:1, Grci su poraženi od Rusije sa 2:1, ali su kao drugoplasirana ekipa prošli dalje. U četvrtfinalu ih je dočekala Francuska, aktuelni evropski šampion. Golom Angelosa Haristeasa, Grci prolaze u polufinale gde su se našli oči u oči sa, do tada nepobedivom Češkom. Ponovo je presudio jedan gol, ovaj put je Delas bio strelac u poslednjem minutu prvog produžetka. Po prvi put i istoriji, u finalu su se našle ekipe koje su i otvorile šampionat. Heroj Grčke bio je Angelos Haristeas koji je u 57. minutu zapisao najsjajniju stranicu istorije grčkog fudbala, bacivši u očaj domaću publiku. Iako se očekivalo da će kao evropski šampion Grčka biti učesnik predstojećeg Mundijala, a zatim i Eura, Heleni su podbacili.