Prokleta Jerina - tri tvrđave u Srbiji: Do jedne je veoma teško doći

PO ženi despota Đurđa Brankovića, poznatoj pod imenom Prokleta Jerina(1400-1457) zovu se najmanje tri tvrđave u Srbiji, a do jedne od njih, pored Zapadne Morave, najteže se dolazi.

Utvrđenje Grabovac u istoimenom mestu kod Trstenika nalazi se na bregu iznad reke. Veruje se da je tvrđavu podigao još u 6. veku vizantijski car Justinijan, a da su ga srpski srednjevekovni vladari obnovili i proširili. Nije poznato zbog čega je u narodu, ipak, zaživelo ime Jerinin grad.

Pretpostavlja se da je strateška pozicija utrvđenja bila posebno značajna posle Kosovskog boja 1389.godine, kada se u trsteničkom kraju nalazila srpska vojska štiteći manastir Ljubostinju, odakle je kneginja Milica vodila državu.

Na utvrđenju se danas vidi oko 350 metara zidina, širine dva i visine do 8 metara,kao i ostaci dve kule, odbrambeni rov i tragovi manjih građevina unutar grada. Po dužini zidova jasno je da je u pitanju impoznatna arhitektura i da je trstenički grad čak tri puta veći od Koznika, na granici Aleksandrovac-Brus, a od Magliča kod Kraljeva dva puta. Do grada se stiže pešačkom stazom dužine oko 500 metara.

Arheolozi su ovu tvrđavu istraživali u više navrata, a najviše tokom 2010.i 2012.godine. Tada su pronađeni vredni komadi oružja, potkovice, srebrni novac iz vremena Vuka Brankovića, keramički predmeti.

Na žalost, svega par posto lokaliteta je ispitano. Grabovac-Jerinin grad kod Trstenika tek čeka pravo vreme za otkrivanje,ali i obnovu. Građevina je u veoma lošem stanju.