Novo otkriće arheologa u Hrvatskoj: "Iz nama nepoznatih razloga..."

Među najzanimljivijim nalazima su, kako su objavili Dubrovački muzeji, minijaturne grčke i lokalne posude kori&scaron;ćene u ritualne svrhe, ulomak keramičke glave božanstva, kao i ljudski ostaci iz različitih razdoblja.Istraživački tim Arheolo&scaron;kog muzeja Dubrovačkih muzeja predvodio je kustos Domagoj Perkić, a u timu su bili arheolozi Kre&scaron;imir Grbavac i Paula Knego, kao i restauratorka Sanja Pujo.Spoljni saradnici bili su arheolo&scaron;kinja Karmen Butigan i speleolo&scaron;kinja Nata&scaron;a Cvitanović iz speleolo&scaron;kog kluba Ursus Spelaeus.Fotografije pogledajte OVDE.Dominantan položaj pećine i obim istraživanjaPećina Crno jezero, duga 238 metara i duboka 94 metra, sme&scaron;tena je ispod velike praistorijske kamene gomile na Ilinom brdu iznad Ponikava.Zbog svog dominantnog položaja, tokom poslednja četiri milenijuma imala je važnu ulogu u životima lokalnih zajednica. Tokom istraživanja otvorene su dve sonde ukupne povr&scaron;ine oko 6 kvadratnih metara, u kojima su otkriveni brojni vredni nalazi i nova saznanja.Funkcije pećine kroz istorijska razdobljaU bronzanom dobu, uglavnom tokom 2. milenijuma pre nove ere, pećina je služila kao oblik stani&scaron;ta &ndash; utoči&scaron;te u periodima konflikata, vremenskih nepogoda ili kao sezonsko prebivali&scaron;te.Krajem bronzanog i početkom gvozdenog doba, oko 9. do 6. veka pre nove ere, pojedini delovi pećine kori&scaron;ćeni su kao nekropola, mesto sahranjivanja pripadnika praistorijske zajednice, o čemu svedoče ulomci ljudskih kostiju, posebno lobanja pronađenih u kamenoj gomili.U poslednjim vekovima 1. milenijuma pre nove ere pećina se intenzivno koristila, pre svega njeni ulazni delovi, od strane ilirskih zajednica koje su naseljavale ovaj prostor.Elnur/ ShutterstockIlirsko svetili&scaron;te s votivnim prilozima&quot;Tada je pećina verovatno kori&scaron;ćena kao svetili&scaron;te, slično kao Vilina pećina iznad izvora Omble ili Spila u Nakovani. Naime, u skrivenim i manje pristupačnim delovima pećine, kao i na ulazu, pronađeni su tragovi koji upućuju na takvu pretpostavku. Radi se o većem broju minijaturnih posuda, uglavnom grčkih, ali i lokalnih, koje su obično ostavljane u svetili&scaron;tima kao votivni prilozi, tj. darovi kori&scaron;ćeni u okviru određenih religijskih obreda i kultova&quot;, ističu arheolozi.Pronađeni su i drugi ulomci grčkih posuda, najfinijih i najskupljih tog vremena, u pravilu grčkog porekla, koje su služile za čuvanje vina (amfore) ili njegovo ispijanje (različite vrste ča&scaron;a).&quot;Nisu kori&scaron;ćene u svakodnevnom životu Ilira, već su bile simbol bogatstva i moći tada&scaron;nje lokalne praistorijske zajednice, koja je očigledno imala potrebu da ih koristi u nama nepoznatim ritualima (u kojima je vino sigurno imalo važnu ulogu), ali i da ih ostavi kao poklon bogovima. Posebno je zanimljiv keramički ulomak glave, verovatno nekog grčkog božanstva. Sačuvane su samo kovrdže kose, ali svakako je reč o ulomku koji se tipično nalazi u grčkim i ilirskim svetili&scaron;tima tog vremena&quot;, navode iz Dubrovačkih muzeja.Srednjovekovni ostaci i buduće analizePoslednja upotreba pećine utvrđena je tek u kasnom srednjem veku, tj. u 13. veku.&quot;Tada je, iz nama nepoznatih razloga, jedna ili vi&scaron;e osoba položena na povr&scaron;inu u dubljim, izuzetno te&scaron;ko dostupnim delovima pećine. Uz te skeletne ostatke nisu pronađeni drugi arheolo&scaron;ki nalazi, ali je radiokarbonska analiza pokazala da datiraju upravo iz tog perioda. Pre daljih analiza ne može se sa sigurno&scaron;ću reći da li su tu namerno položeni kao pokojnici ili su nesrećnim slučajem zaglavljeni u dubinama pećine iz koje nisu mogli da se izvuku&quot;, objasnio je vođa istraživanja Domagoj Perkić.Iz Dubrovačkih muzeja istakli su da, iako su iskopavanja bila malog obima, rezultati istraživanja značajno doprinose razumevanju kontinuiteta naseljenosti, duhovne prakse i svakodnevnog života na Pelje&scaron;cu kroz milenijume.

Novo otkriće arheologa u Hrvatskoj: "Iz nama nepoznatih razloga..."

29 Komentari