Na današnji dan, 29. novembar

Tokom sukoba sa papom Bonifacijem VIII sazvao je 1302. Skup&scaron;tinu triju staleža - sve&scaron;tenstva, plemstva i gradjanstva, prvi put u istoriji Francuske, a nakon papine smrti sporazumeo se s novim papom Klementom V, Francuzem, da se papsko sedi&scaron;te premesti u Avinjon.1516 - Umro je italijanski slikar Djovani Belini (Giovanni Bellini), jedan od tvoraca venecijanske &scaron;kole. Bio je učitelj Djordjonea (Giorgione) i Ticijana (Tiziano).1543 - U Londonu je od kuge umro nemački slikar Hans Holbajn Mladji (Holbein der Juengere), dvorski slikar kralja Henrija VIII, majstor crteža i autor čuvenih portreta - &quot;Erazmo Roterdamski&quot;, &quot;Madona gradonačelnika Majera&quot;, &quot;Henri VIII&quot;.1780 - Umrla je austrijska carica, če&scaron;ka i madjarska kraljica Marija Terezija (Maria Theresia). Tokom vladavine od 1740. sprovodila je reforme u duhu prosvećenog apsolutizma, ali i centralizaciju i germanizaciju. Da bi osigurala osporavani presto, vodila je rat za austrijsko nasledje od 1740. do 1748. u kojem joj je 1745. pruski kralj Fridrih II (Friedrich) preoteo &Scaron;leziju.1854 - Umro je srpski diplomata i vojvoda prota Mateja Nenadović, predsednik Praviteljstvuju&scaron;čeg sovjeta - prve srpske vlade. Sa stricem Jakovom pokrenuo je Prvi srpski ustanak u valjevskoj i &scaron;abačkoj nahiji i učestvovao u borbama, a pregovarajući s Turcima i Rusijom uspostavio je prve diplomatske kontakte ustanika sa stranim državama. Njegovi &quot;Memoari&quot;, pored književne vrednosti, predstavljaju dragocen dokument vremena.1864 - U Sent Kriku u američkoj državi Kolorado jedinica pukovnika Džona Čivingtona (John Chivington) masakrirala je najmanje 400 Čejena i Arapahosa, koji su se predali uz prethodno dobijenu dozvolu da se ulogoruju.1890 - Otvoreno je zasedanje prvog japanskog parlamenta. Parlament je imao dva doma - gornji sa 480 i donji sa 252 člana.1918 - Na Velikoj narodnoj skup&scaron;tini u Podgorici svrgnut je kralj Nikola I Petrović i progla&scaron;eno ujedinjenje Crne Gore sa Srbijom. Aktom o ujedinjenju crnogorska država je prestala da postoji.1924 - Umro je Djakomo Pučini (Giacomo), najznačajniji italijanski operski kompozitor posle Verdija. Operom &quot;Boemi&quot; dao je prototip italijanske opere lirsko-sentimentalnog, gradjanskog karaktera s kraja XIX veka (&quot;Toska&quot;, &quot;Madam Baterflaj&quot;, &quot;Turandot&quot;, &quot;Manon Lesko&quot;).1941 - Na brdu Kadinjača kod Užica u Drugom svetskom ratu izginuo je Radnički bataljon &scaron;titeći glavninu partizanskih snaga. Nemačke jedinice su, uz podr&scaron;ku avijacije, pre&scaron;le Kadinjaču tek posle pogibije 180 partizana s komandantom Du&scaron;anom Jerkovićem. Bio je to kraj Užičke Republike, osnovane krajem septembra 1941, prve slobodne teritorije u okupiranoj Evropi.1943 - Na drugom zasedanju Antifa&scaron;ističkog veća narodnog oslobodjenja Jugoslavije u Jajcu, to Veće je konstituisano kao vrhovno zakonodavno i izvr&scaron;no predstavničko telo i ustanovljen je Nacionalni komitet oslobodjenja Jugoslavije. Doneta je odluka o federativnom uredjenju države, a kraljevskoj vladi u izbegli&scaron;tvu zabranjen je povratak u zemlju.1945 - Ustavotvorna skup&scaron;tina u Beogradu ukinula je monarhiju, li&scaron;avajući dinastiju Karadjordjevića svih prava u zemlji i proglasila Federativnu Narodnu Republiku Jugoslaviju.1947 - Generalna skup&scaron;tina UN izglasala je podelu Palestine na jevrejski i arapski deo, s Jerusalimom pod kontrolom svetske organizacije, &scaron;to je 1948. omogućilo stvaranje države Izrael.1987 - Iznad Burme se sru&scaron;io južnokorejski avion sa 115 putnika i članova posade. U Bahreinu je potom uhap&scaron;ena jedna žena koja je priznala da je severnokorejski agent i da je eksploziv u avion postavila po nalogu njene vlade s ciljem da omete održavanje Olimpijskih igara u Seulu 1988.1991 - Komisija za arbitražu Mirovne konferencije o Jugoslaviji (Badenterova komisija) objavila je rezultate medjunarodne arbitraže prema kojima se SFR Jugoslavija &quot;nalazi u procesu nestajanja&quot; i da su sve republike biv&scaron;e federacije njeni sukcesori.1996 - Medjunarodni sud za ratne zločine u Hagu osudio je na 10 godina zatvora bosanskog Hrvata Dražena Erdemovića, koji je priznao da je, kao pripadnik Vojske Republike Srpske, učestvovao u masovnoj likvidaciji bosanskih Muslimana u Srebrenici u julu 1995. To je bila prva presuda za ratni zločin jednog medjunarodnog suda posle Nirnber&scaron;kog i Tokijskog procesa.1998 - U Beogradu je umro Živojin Pavlović, jedan od najznačajnijih srpskih filmskih reditelja i književnika &quot;nove srpske proze&quot;. Njegov film &quot;Dezerter&quot; (1992), prvo je filmsko delo koje govori o tragediji rata na prostoru biv&scaron;e SFR Jugoslavije.1999 - Rivalske partije u Severnoj Irskoj formirale su protestantsko-katoličku vladu, primorav&scaron;i tako ogorčene neprijatelje da prvi put u istoriji podele vlast.2001 - Umro je britanski rok pevač i kompozitor Džordž Harison (George Harrison), biv&scaron;i član &quot;Bitlsa&quot;, rok grupe koja je obeležila &scaron;ezdesete godine 20. veka.2003 - Vodji čečenskih pobunjenika Ahmedu Zakajevu, koji je u Rusiji optužen za ubistva i kidnapovanja, odobren je status političkog azilanta u Velikoj Britaniji.2008 - Umro je danski arhitekta Jorn Utzon, poznat kao tvorac Sidnejske opere, koja je 2007. uvr&scaron;tena u svetsku ba&scaron;tinu UNESCO-a. Projektovao je i zgradu Narodne skup&scaron;tine u Kuvajtu i vi&scaron;e poznatih gradjevina u Danskoj. Prestižnu Pricker nagradu za arhitekturu dobio je 2003. godine.2010 - Umro je komičar Lesli Nilsen (Leslie Nielsen) zvezda filmskog serijala &quot;Goli pi&scaron;tolj&quot; i &quot;Ima li pilota u avionu&quot;.2010 - Umrla je ruska pesnikinja Bela Ahmadulina, ikona kulturnog života sovjetske ere.2013 - Na samitu u Vilnjusu Evropska unija je parafirala sporazume o pridruživanju sa Gruzijom i Moldavijom.2017 - Ha&scaron;ki tribunal je pravosnažno potvrdio vi&scaron;egodi&scaron;nje zatvorske kazne zvaničnicima bosanskih Hrvata, predvodjenih Jadrankom Prlićem, za ratne zločine nad Muslimanima u BiH, 1993-94. Trećeoptuženi Slobodan Praljak umro je u bolnici u Hagu po&scaron;to je u sudnici popio otrov nakon &scaron;to mu je apelaciono veće Ha&scaron;kog tribunala potvrdilo kaznu od 20 godina zatvora.

Na današnji dan, 29. novembar

0 Komentari