Na današnji dan, 10. mart

1628 - Rođen je italijanski lekar i botaničar Marčelo Malpigi (Marcello Malpighi), koji se smatra tvorcem mikroskopske anatomije. Prona&scaron;ao je jako konveksno sočivo - jednostavni mikroskop koji uveličava do 180 puta.1772 - Rođen je nemački pisac Fridrih fon &Scaron;legel (Friedrichvon Schlegel), jedan od začetnika nemačkog romantizma i jedan od prvih evropskih modernista. Pisao je eseje, pesme i pripovetke propagirajući ideje romantičarskog pokreta. U &quot;Istoriji stare i nove književnosti&quot; dao je jedan od prvih pregleda celokupne svetske književnosti.1856 - Umro je Jovan Sterija Popović, prvi srpski komediograf, &quot;otac&quot; srpske drame, i kao ministar prosvete, jedan od glavnih organizatora prosvetnog i kulturnog života u obnovljenoj Srbiji. Učestvovao je u osnivanju prvog beogradskog teatra (Pozori&scaron;te na đumruku) koji je 1841. otvoren izvođenjem njegove tragedije &quot;Smrt Stefana Dečanskog&quot;. Njegove drame su vi&scaron;e od 100 godina na pozori&scaron;nim repertoarima (&quot;Laža i paralaža&quot;, &quot;Pokondirena tikva&quot;, &quot;Kir-Janja&quot;, &quot;Rodoljupci&quot;).1872 - Umro je italijanski revolucionar đuzepe Macini (Giuseppe Mazzini), glavni ideolog nacionalnog pokreta Italijana u 19. veku i jedan od tvoraca moderne italijanske države.1915 - U Čikagu je održan Prvi jugoslovenski narodni sabor, sa predstavnicima 486 raznih iseljeničkih organizacija iz SAD i Kanade. Bila je to prva velika javna manifestacija u svetu u korist ideje o oslobađanju i ujedinjenju južnoslovenskih naroda u jednu državu.1922 - Britanske vlasti su uhapsile Mahatmu Gandija, optužile ga za pobunu i osudile na &scaron;est godina zatvora.1945 - Tokio je u Drugom svetskom ratu razoren napadom 300 američkih bombardera B-29. Poginulo je oko 100.000 stanovnika japanske prestonice, a bez domova je ostalo oko milion.1948 - &Scaron;ef čehoslovačke diplomatije Jan Garig Masarik (Garrigue Masaryk), sin prvog predsednika Čehoslovačke Toma&scaron;a Masarika (Tomas), izvr&scaron;io je samoubistvo iskočiv&scaron;i kroz prozor zgrade ministarstva u Pragu.1952 - Biv&scaron;i predsednik Kube Fulhensio Batista (Fulgencio) oborio je kubansku vladu i potom kao diktator vladao zemljom do 1959, kada ga je sru&scaron;io s vlasti Fidel Kastro.1959 - U Lasi, glavnom gradu Tibeta, izbila je pobuna protiv kineske vlasti. Nakon vi&scaron;ednevnih uličnih borbi Kinezi su ugu&scaron;ili pobunu, a dalaj lama je izbegao u Indiju.1968 - U feribotu koji se prevrnuo u luci grada Velington na Novom Zelandu poginulo je najmanje 200 ljudi.1969 - Džejms Erl Rej (James Earl Ray), optužen za ubistvo američkog crnačkog lidera Martina Lutera Kinga (Luther) u aprilu 1968, osuđen je na 99 godina zatvora.1974 - Japanski poručnik Hiro Onade predao se, posle 29 godina skrivanja u džungli, filipinskim vlastima, objasniv&scaron;i da &quot;nije dobio naređenje o povlačenju i prestanku rata između SAD i Japana&quot;.1975 - Snage severnog Vijetnama, u prvoj velikoj pobedi u Vijetnamskom ratu, zauzele su grad Buon Ma Tuot. Ta pobeda označila je početak velike ofanzive koja je sedam nedelja kasnije dovela do osvajanja Sajgona (Ho &Scaron;i Min).1976 - U Titogradu (Podgorici) osnovana je Crnogorska akademija nauka i umetnosti (CANU). Prvi predsednik CANU bio je doktor Branko Pavićević, potpredsednici književnik Mihailo Lalić i doktor Milorad Miju&scaron;ković.1990 - Sud u Iraku osudio je na smrt britanskog novinara Farzada Bazofta zbog &scaron;pijunaže. Uprkos talasu protesta u inostranstvu i apela iračkim vlastima da mu po&scaron;tede život, pogubljen je 15. marta.1993 - Suharto je &scaron;esti put izabran za predsednika Indonezije.1995 - U eksploziji ispred džamije u pakistanskom gradu Karačiju i pucnjavi jednog teroriste na ljude koji su potrčali da pomognu povređenima, poginulo je 12 ljudi, uključujući petoro dece, a 26 je ranjeno.1997 - Vatikan je uspostavio diplomatske odnose s Libijom.2000 - Asocijacija nezavisnih elektronskih medija (ANEM) uputila je protest srpskim vlastima zbog zatvaranja nezavisnih radio i televizijskih stanica u Srbiji, ocenjujući da ova akcija vlasti &quot;poprima alarmantne razmere&quot;.2000 - U Rijeci je umro popularni pevač Ivo Robić, legenda hrvatske i jugoslovenske muzičke scene.2001 - SAD su uslovile ekonomsku pomoć SR Jugoslaviji saradnjom sa Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, zahtevajući izručenje optuženih za ratne zločine, pre svega biv&scaron;eg predsednika Slobodana Milo&scaron;evića i ratnog komandanta bosanskih Srba Ratka Mladića do 31. marta. Nakon hap&scaron;enja Slobodana Milo&scaron;evića 1. aprila, SAD su odobrile pomoć Jugoslaviji od 50 miliona dolara.2002 - U odmazdi za pogibiju 11 Izraelaca u samoubilačkom bomba&scaron;kom napadu arapskih ekstremista u Jerusalimu, izraelski helikopteri razorili su sedi&scaron;te palestinskog vođe Jasera Arafata (Yasser) u Gazi.2004 - Libija je potpisala protokol kojim je dozvolila Međunarodnoj agenciji za atomsku energiju pri UN, da vr&scaron;i inspekcije u njenim atomskim skladi&scaron;tima.2005 - Umro je irski komičar Dejv Alen (Dave Allen) poznat po skečevima koje je izvodio sedeći u barskoj stolici, sa cigaretom u jednoj i ča&scaron;om viskija u drugoj ruci.2005 - U Argentini je uhap&scaron;en biv&scaron;i nacistički kaplar Paul &Scaron;efer, osnivač nacističke zajednice Dignidad (poznate pod nazivom i Vila Bavijera) na jugu Čilea, osumnjičen za pedofiliju i mučenje zatvorenika u doba režima Augusta Pinočea.2005 - Svetski &scaron;ampion u &scaron;ahu, Rus Gari Kasparov, nakon pobede na velikom turniru u Linaresu objavio je da napu&scaron;ta &scaron;ah kako bi se posvetio političkoj karijeri, odnosno da će učiniti sve &scaron;to je u njegovoj moći za &quot;otpor diktaturi Vladimira Putina&quot;.2008 - Koaliciona Vlada premijera Vojislava Ko&scaron;tunice podnela je ostavku, &scaron;to je otvorilo put za nove parlamentarne izbore u Srbiji. Sastav vlade koja je na vlasti bila devet meseci i 25 dana, dogovaran je 125 dana.2013 - Umrla Lilijan Mej Dejvis, &scaron;vedska princeza, manekenka modnog časopisa &quot;Vog&quot;, upamćena po romansi sa princom Bertilom sa kojim je živela 30 godina pre nego &scaron;to joj je kruna odobrila da se za njega i uda.2015 - U sudaru dva helikoptera u Argentini poginulo je 10 osoba, među kojima francuski sportisti koji su snimali rijaliti &scaron;ou &quot;Dropped&quot; za prvi program francuske televizije TF1. Među žrtvama su francuski olimpijski pobednici, plivačica Kamij Mifa i bokser Aleksis Vastin i &scaron;ampionka u jedrenju Florans Arto2019 - U padu aviona Boing 737 u Etiopiji poginulo je svih 157 putnika i članova posade. U avionu su bili putnici iz 35 država, od kojih su neki leteli na samit UN posvećen životnoj sredini u Najrobiju.2021 - Bočica vakcine protiv korona koja je prva ubrizgana u SAD 14. decembra 2020. godine, postala je deo kolekcije predmeta povezanih sa epidemijom.

Na današnji dan, 10. mart

0 Komentari