Na današnji dan, 21. oktobar

1422 - Umro je francuski kralj &Scaron;arl VI (Charles), koji je vladao 42 godine. U početku vladavine nazivan je &quot;&Scaron;arl Voljeni&quot; (le Bien-Aime), a od 1392, posle nekoliko napada ludila dobio je nadimak &quot;&Scaron;arl Ludi&quot; (le Fou). Tokom njegove vladavine Englezi, predvođeni kraljem Henrijem V (Henry), 1415. naneli su težak poraz francuskim trupama u bici kod Azenkura i osvojili severnu Francusku sa Parizom.1760 - Rodjen je japanski slikar Kacu&scaron;ika Hokusaj (Katsushika Hokusai), glavni predstavnik realizma u japanskom slikarstvu. Slikao je scene iz svakodnevnog života i predele, uključujući čuveni ciklus &quot;Trideset pogleda na Fudžijamu&quot;.1772 - Rodjen je engleski pisac i mislilac Semjuel Tejlor Kolridž (Samuel Taylor Coleridge). Postavio je filozofske i teorijske osnove engleskog romantizma, a njegovo delo, iako malo po obimu, snažno je uticalo na evropsko pesni&scaron;tvo 19. veka (&quot;Književna biografija&quot;, &quot;Stari mornar&quot;, &quot;Kublaj Kan&quot;, &quot;Kristabela&quot;, zajednička zbirka pesama sa Vordsvortom (Wordsworth) &quot;Lirske balade&quot;).1805 - U bici kod Trafalgara Britanci pod Horacijom Nelsonom porazili su francusko-&scaron;pansku flotu, a da nisu izgubili nijedan brod. U bici je smrtno ranjen legendarni britanski admiral, a pobeda je Engleskoj obezbedila prevlast na moru za ceo naredni vek.1833 - Rodjen je &scaron;vedski hemičar, industrijalac i pronalazač Alfred Bernard Nobel (Bernhard). Pronalaskom dinamita 1867. stekao je veliko bogatstvo čiji je deo zave&scaron;tao fondu za nagrade za vanredna dostignuća u fizici, hemiji, medicini, književnosti i zalaganju za mir.1879 - Tomas Edison (Thomas) izvr&scaron;io je u laboratoriji u Nju Džersiju probu svog najnovijeg izuma - sijalice sa grafitnim nitima. Sijalica je svetlela čitavih 13 časova.1917 - Rodjen je američki trubač, pevač, kompozitor i &scaron;ef orkestra Džon Birks &quot;Dizi&quot; Gilespi (John, Dizzy Gillespie), jedan od najboljih trubača i improvizatora u istoriji džeza. Imao je presudnu ulogu u stvaranju &quot;bi-bap&quot; muzike.1938 - Japanske trupe su posle nekoliko meseci bombardovanja zauzele kineski grad Kanton.1941 - Nemci su u Kragujevcu u Drugom svetskom ratu streljali vi&scaron;e od 7.000 civila, medju kojima i učenike kragujevačke gimnazije.1944 - Američke trupe su zauzele Ahen, prvi veći nemački grad koji su u Drugom svetskom ratu osvojili saveznici.1945 - Na izborima u Francuskoj prvi put su glasale žene.1950 - Kineske trupe počele su okupaciju Tibeta.1969 - Vili Brant (Willy Brandt) je formirao koalicionu vladu socijaldemokrata i liberala, i postao prvi socijaldemokratski kancelar Zapadne Nemačke. Vodio je politiku popu&scaron;tanja zategnutosti u svetu, posebno u odnosima s istočnoevropskim zemljama, a njegova &quot;istočna politika&quot; je doprinela stabilizaciji prilika u Evropi.1969 - Umro je američki pisac Žan Luj Keruak (Jean Louis Kerouac), poznat kao Džek Keruak (Jack), najpoznatiji romansijer bitničkog pokreta pedesetih godina 20. veka (&quot;Na putu&quot;, &quot;Podzemlja&scaron;i&quot;, &quot;Doktor Saks&quot;, &quot;Anđeli pusto&scaron;i&quot;).1984 - Umro je francuski filmski režiser Fransoa Trifo (Francois Truffaut), jedan od tvoraca &quot;novog talasa&quot; francuskog filma. Svetsku slavu je stekao prvim filmom &quot;400 udaraca&quot; (1959), (&quot;Žil i Džim&quot;, &quot;Američka noć&quot;, &quot;Pucajte na pijanistu&quot;, &quot;Poslednji metro&quot;).1986 - SAD su naredile grupi od 55 sovjetskih diplomata da napuste zemlju do 1. novembra kao odgovor na proterivanje petorice američkih diplomata iz Moskve.1990 - U Bejrutu je, zajedno sa članovima porodice, ubijen vodja libanske Nacionalne liberalne partije i jedan od lidera hri&scaron;ćanske zajednice u Libanu Deni &Scaron;amun (Dany Chamoun).1991 - Na osnovu odluke Predsedni&scaron;tva SFR Jugoslavije jedinice Jugoslovenske narodne armije napustile su Sloveniju.1994 - SAD i Severna Koreja su potpisale sporazum prema kojem će Pjongjang zamrznuti i potom napustiti nuklearni program.1997 - Milo Djukanović, premijer Crne Gore, pobedio je na predsedničkim izborima Momira Bulatovića, dotada&scaron;njeg predsednika, koji je imao podr&scaron;ku predsednika Srbije Slobodana Milo&scaron;evića. Time je znatno smanjen Milo&scaron;evićev uticaj u Crnoj Gori, a novi predsednik je svoju politiku usmerio na izdvajanje te republike iz jugoslovenske federacije.2001 - Jugoslovenski general u penziji Pavle Strugar doborovoljno se predao Medjunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu, pred kojim je optužen za kr&scaron;enje zakona i običaja rata na području Dubrovnika 1991. Bio je prvi oficir biv&scaron;e Jugoslovenske narodne armije koji se dobrovoljno predao ovom sudu i osudjen je na osam godina zatvora.2003 - U seriji velikih požara koji su zahvatili &scaron;ume i naselja u okolini Los Andjelesa i San Dijega (južna Kalifornija), poginule su 22 osobe, izgorelo je vi&scaron;e od 300.000 hektara &scaron;ume i oko 3.500 kuća.2005. - Umrla je &Scaron;irli Horn (Shirley) džez pevačica i dobitnica nagrade &quot;Gremi&quot;, poznata po svojim intimnim, &scaron;apućućim vokalima i po virtuoznom sviranju na klaviru.2007. - Umrla je britanska glumica Debora Ker (Deborah Karr) jedna od najvećih holivudskih glumica pedesetih godina. Medju njenim najpoznatijim filmovima su &quot;Odavde do večnosti&quot;, &quot;Kralj i ja&quot;, &quot;Quo Vadis&quot; i &quot;Nezaboravna ljubavna priča&quot;. Igrala je sa poznatim glumcima medju kojima su Bert Lankaster, Jul Briner, Keri Grant.2007 - Na vanrednim parlamentarnim izborima u Poljskoj, Partija prava i pravde (PiS) predvodjena evroskeptikom Jaroslavom Kačinjskim dobila je apsolutnu većinu. Na izbore je iza&scaron;lo 55,3 odsto od 30,5 miliona registrovanih birača.2011 - Umro Antonio Kasese (Cassese), italijanski pravnik, specijalista za medjunarodno javno pravo, prvi predsednik Medjunarodnog krivičnog tribunala za biv&scaron;u Jugoslaviju (od 1993. do 1997.)2014 - Jugoslovenska glumica, najveća tragičarka svog doba i članica Jugoslovenskog dramskog pozori&scaron;ta od njegovog osnivanja Marija Crnobori, preminula je u 96. godini.2019 - U &Scaron;vajcarskoj je uhap&scaron;en Zoran Pantić, osudjen za ubistvo &scaron;estočlane bo&scaron;njačke porodice iz Teslića, koji je 24 godina ranije pobegao iz zatvora u Bjeljini.2023 - U pojasu Gaze za 15 dana rata između Izraela i Hamasa poginulo je 4.385 ljudi prema navodima Ministarstva zdravlja te opkoljene i bombardovane enklave.2024 - Američki milijarder Ilon Mask, koji podržava kandidaturu Donalda Trampa na američkim predsedničkim izborima, najavio je da će svakog dana dodeljivati po milion dolara nasumice izabranom građaninu Pensilvanije, jedne od &scaron;est saveznih država od kojih zavisi ishod izbora 5. novembra.2024 - Muslimanski propovednik Fetulah Gulen, koga Ankara optužuje da je organizovao neuspeli državni udar u Turskoj 2016. godine, umro je u bolnici u SAD, gde je živeo od 1999. godine.

Na današnji dan, 21. oktobar

0 Komentari