Na današnji dan, 20. jul

1304 - Rodjen je italijanski pisac Frančesko Petrarka (Francesco Petrarca). Smatra se poslednjim pesnikom srednjeg veka i prvim individualistom u evropskoj poeziji. U svoje vreme bio je poznat i cenjen po latinskim delima, istorijskim, filozofskim i polemičkim spisima, a u svetsku književnost je u&scaron;ao zbirkom soneta &quot;Kanconijer&quot;, posvećenih njegovoj ljubavi Lauri.1402 - Mongolski kan Tamerlan u bici kod Angore (sada Ankara) pobedio je tursku vojsku i zarobio sultana Bajazita I, koji je 1403. umro u ropstvu. U bici, kao turski vazal, učestvovao je sa odredom te&scaron;ke konjice srpski vladar Stefan Lazarević, sin kneza Lazara, stradalog 13 godina ranije u Kosovskoj bici, u kojoj je učestovao i Bajazit.1654 - Potpisan je anglo-portugalski sporazum kojim su počeli dugogodi&scaron;nji saveznički odnosi Engleske i Portugalije.1847 - Rodjen je nemački postimpresionistički slikar Maks Liberman (Max Liebermann). Kao pobornik novih ideja, osnovao je 1898. Berlinsku secesiju, pokret koji je na prekretnici 19. i 20. veka u evropskim metropolama okupljao protivnike umetničkog akademizma.1855 - Rodjen je vojvoda Živojin Mi&scaron;ić, jedan od najvećih srpskih vojskovodja. Učesnik je ratova 1876-78 i 1885, a u Prvom svetskom ratu komandovao je operacijama u Kolubarskoj bici, drugoj velikoj pobedi Srba nad austrougarskom vojskom. Napisao je nekoliko vojnih rasprava, od kojih je najpoznatije delo &quot;Strategija&quot;.1866 - U austrijsko-pruskom ratu, u kojem je Italija bila na strani Pruske, Austrijanci su kod ostrva Visa potpuno razorili italijansku flotu, a poginulo je vi&scaron;e od 1.100 ljudi.1890 - Rodjen je grčki kralj Djordje II koji je stupio na presto 1922, a već 1923. je zbačen. Vratio se 1935, a nakon nemačkog napada u Drugom svetskom ratu (6. aprila 1941) zajedno s vladom pobegao je u Kairo, zatim u London, odakle se vratio 1946.1917 - Potpisana je Krfska deklaracija o stvaranju zajedničke države Srba, Hrvata i Slovenaca. Deklaraciju su potpisali srpski premijer Nikola Pa&scaron;ić i predsednik Jugoslovenskog odbora Ante Trumbić.1919 - Rodjen je novozelandski planinar Edmund Persival Hilari (Percival Hillary) koji je 1953, zajedno sa &Scaron;erpom Tensingom Norgejom, prvi osvojio Mont Everest (8848), najvi&scaron;i planinski vrh na svetu.1923 - Ubijen je meksički revolucionar, vodja Seljačke revolucije 1910, Fransisko Pančo Vilja (Francisco Pancho Villa).1937 - Umro je italijanski inženjer Djuljelmo Markoni (Guglielmo Marconi), jedan od autora bežične telegrafije. Prvi je uspeo da po&scaron;alje radio-signal preko Atlantika (1901). Za radove na bežičnoj telegrafiji podelio je 1909. sa Karlom Ferdinandom Braunom Nobelovu nagradu za fiziku.1944 - Nemački pukovnik Klaus &Scaron;enk, grof fon &Scaron;taufenberg (Claus Schenk, von Stauffenberg), poku&scaron;ao je atentat na nacističkog lidera Adolfa Hitlera podmetanjem bombe koju je doneo i stavio pod konferencijski sto tokom sastanka u jednoj baraci kod Berlina. Hitler je lak&scaron;e ranjen, a zaverenici su pogubljeni.1945 - Umro je francuski pisac Pol Valeri (Paul Valery), &quot;klasik simbolizma&quot;, koji se smatra najelitnijim predstavnikom francuskog duha u periodu izmedju dva svetska rata. Bio je član Francuske akademije i predsednik Instituta za intelektualnu kooperaciju pri Dru&scaron;tvu naroda u Ženevi (&quot;Mlada Parka&quot;, &quot;Mornarsko groblje&quot;, &quot;Pogledi na savremeni svet&quot;).1951 - U jerusalimskoj džamiji Al Aksa ubijen je jordanski kralj Abdulah (Abdullah). Kralj Jordana postao je 1946.1954 - U Ženevi je sklopljen sporazum o primirju u Indokini, kojim je zavr&scaron;en rat protiv francuske kolonijalne uprave u tom delu sveta.1969. - Američki kosmonaut Nil Armstrong (Neil) postao je prvi čovek koji je stupio na Mesec. Armstrong je boravio na Mesecu dva sata i 21 minut, posle čega se vratio na svemirski brod &quot;Apolo-11&quot;.1974 - Turske snage izvr&scaron;ile su desant na Kipar, zauzele luku Kireniju i krenule prema Nikoziji.1976 - Američki kosmički brod bez ljudske posade &quot;Viking 1&quot; spustio se posle 11 meseci leta na Mars i počeo da &scaron;alje na Zemlju jasne snimke te planete.1982 - U eksplozijama bombi koje su postavili pripadnici Irske republikanske armije (IRA) u Hajd parku i Ridžents parku u centru Londona poginulo je 10 britanskih vojnika.1988 - Južna Afrika, Angola i Kuba prihvatile su sporazum o povlačenju stranih trupa iz Angole i o priznavanju nezavisnosti Jugozapadne Afrike (Namibija).1994 - &Scaron;ef izraelske diplomatije &Scaron;imon Peres (Shimon) doputovao je u posetu Jordanu. To je bio najvi&scaron;i izraelski funkcioner koji je do tada posetio Jordan.1996 - Pobunjenici iz plemena Hutu napali su izbeglički logor suparničkog plemena Tutsi u Burundiju i pobili oko 320 ljudi, mahom žena i dece.2000 - Nakon devet dana pregovora zavr&scaron;en je bliskoistočni mirovni samit u Kemp Dejvidu. Re&scaron;enje za vi&scaron;edecinijski sukob nije pronadjeno, a sukobi Izraela i Palestinaca su nastavljeni.2000 - Korzikanski nacionalisti prihvatili su, nakon pregovora u Parizu, ponudu francuske vlade o autonomiji ostrva. Time su okončane 20-godi&scaron;nje tenzije izmedju separatista i vlasti.2001 - Posle 20 godina pauze iz Bagdada je krenuo prvi putnički voz ka Turskoj, koji je narednog dana stigao u Gaziantep.2001 - Nemački lideri su polaganjem venaca zvanično odali po&scaron;tu oficirima za neuspeli atentat na Adolfa Hitlera 57 godina ranije.2005 - Umro je Čarls Čibiti (Charles Chibitty) poslednji Komanči &quot;&scaron;ifrant&quot; iz Drugog svetskog rata. Bio jedan od 14 pripadnika plemena Komanči koji je radio-poruke prevodio na njihov maternji jezik tokom &quot;Dana D&quot; - iskrcavanja na Normandiju 1944. godine.2009 - Sudsko veće Medjunarodnog krivičnog suda u Hagu osudilo je Milana Lukića na doživotnu kaznu zatvora, a njegovog rodjaka Sredoja Lukića na kaznu zatvora od 30 godina zbog ratnih zločina i zločina protiv čovečnosti nad bosanskim Muslimanima u Vi&scaron;egradu 1992/94.2011 - Poslednji ha&scaron;ki begunac Goran Hadžić uhap&scaron;en je posle sedam godina skrivanja u Vojvodini i izručen Tribunalu u Hagu.2011. - Umro je Lusijan Frojd (Lucian Freud), jedan od najpoznatijih britanskih umetnika 20. veka koji je crtao pretežno portrete i aktove. Njegova slika &quot;Nadzornica socijalne pomoći spava&quot; prodata je 2008. za 17,2 miliona funti, postaviv&scaron;i rekord za najskuplju sliku nekog živog umetnika. Lusijan je bio unuk psihoanalitičara Sigmunda Frojda.2012 - Ubijeno je 12 osoba, a ranjeno 50, kada je 25-godi&scaron;nji Amerikanac otvorio vatru u jednom bioskopu u gradu Aurora u Koloradu, na premijeri filma &quot;Uspon mračnog viteza&quot;, najnovijeg nastavka u serijalu o Betmenu.2013 - Preminula je Helen Tomas (93) dugogodi&scaron;nji izve&scaron;tač iz Bele kuće i jedna od pionirki angažmana žena u novinarstvu.2017 - Ram Nat (Nath) Kovind izabran je za novog predsednika Indije. Kovind je dugogodi&scaron;nji pripadnik grupe Nacionalni dobrovoljački korpus, koju optužuju za raspirivanje verske mržnje prema muslimanima.2020 - Ujedinjeni Arapski Emirati lansirali su sondu &quot;Nada&quot; ka Marsu, iz centra Tanega&scaron;ima u Japanu. To je prva sonda koju je jedna arapska zemlja poslala u misiju ka Marsu.2023 - U Republici Srpskoj je kleveta ponovo uvedena kao krivično delo.2023 - Umro je hrvatski i jugoslovenski ko&scaron;arka&scaron; i trener Mirko Novosel, tvorac ekipe Cibone koja je dominirala 1980-ih. Osvojio je mnoge medalje na Olimpijskim igrama, svetskim i evropskim prvenstvima i u klupskim takmičenjima.

Na današnji dan, 20. jul

0 Komentari