Na današnji dan, 17. jul

U bici kod Kastijona Francuzi su postigli odlučujuću pobedu nad Englezima koja je dovela do okončanja Stogodi&scaron;njeg rata.1762 - Ubijen je ruski car Petar III tri dana nakon &scaron;to je oboren sa vlasti i zatvoren. Presto je preuzela njegova supruga Katarina II (Velika), koja je kasnije postala jedan od najčuvenijih ruskih vladara.1790 - Umro je &scaron;kotski ekonomista Adam Smit (Smith), uz Dejvida Rikarda (David Ricardo), najpoznatiji predstavnik engleske klasične političke ekonomije. Postavio je osnove radne teorije vrednosti. (&quot;Bogatstvo naroda&quot;, &quot;Teorija moralnih osećanja&quot;).1890 - Sesil Roudz (Cecil Rhodes), po kojem je Rodezija dobila naziv, postao je premijer Kapske kolonije u Južnoj Africi.1912 - Umro je francuski matematičar, fizičar i filozof Žil Anri Poenkare (Jules Henri Poincare). Razvio je teoriju automorfnih funkcija i istraživao diferencijalne jednačine, a posebno su značajni njegovi radovi na području topologije i njegova interpretacija geometrije Lobačevskog. Objavio je oko 500 naučnih radova.1917 - Britanska kraljevska kuća promenila je svoje ime Saks-Koburg-Gota (Saxe-Coburg-Gotha) u Vindzor (Windsor) zbog antinemačkog raspoloženja u Britaniji tokom Prvog svetskog rata.1928 - Umro je srpski geolog i paleontolog Svetolik Radovanović, član Srpske kraljevske akademije, prvi ministar privrede u Srbiji (1904-05). Reformisao je srpsko rudarsko i &scaron;umarsko zakonodavstvo, a 1892. je sa geologom Jovanom Žujovićem osnovao Srpsko geolo&scaron;ko dru&scaron;tvo.1945 - U Potsdamu je počela konferencija o posleratnoj budućnosti Evrope. Na skupu koji je okončan 2. avgusta predstavnici zemalja pobednica u Drugom svetskom ratu - SSSR-a, SAD i Velike Britanije, Staljin, Truman i Čerčil (Churchill), kojeg je 28. jula zamenio novi &scaron;ef britanske vlade Klement Atli (Clement Atlee), doneli su odluku o demilitarizaciji i denacifikaciji Nemačke i dogovorili su se o teritorijalnim promenama u istočnoj Evropi.1946 - U Beogradu je pogubljen Dragoljub Draža Mihailović, general kraljevske jugoslovenske vojske i vodja četničkog pokreta u Drugom svetskom ratu.1959 - Umrla je čuvena američka džez i bluz pevačica Bili Holidej (Billie Holiday).1968 - U Iraku je oborena vlada Abdula Arefa, a na vlast je do&scaron;lo desno krilo BAAS partije. Predsednik republike, a kasnije i vlade postao je general Ahmed Hasan al-Bakr (Ha&scaron;an).1969 - U &Scaron;paniji, general Fransisko Franko imenovao je za svog naslednika princa Huana Karlosa (Juan Carlos), koji je preuzeo vođstvo države 22. novembra 1975, dva dana nakon diktatorove smrti.1973 - U Avganistanu je progla&scaron;ena republika nakon vojnog udara kojim je prekinuta četrdesetogodi&scaron;nja vladavina kralja Mohameda Zahir &Scaron;aha (Mohammed, Shah). Predsednik je postao biv&scaron;i premijer Sardar Muhamad Daud Kan (Muhammad Daoud Khan).1975 - Američki i sovjetski vasionski brodovi &quot;Sojuz 19&quot; i &quot;Apolo 18&quot; spojili su se u Zemljinoj orbiti. Komandanti letilica, Aleksej Leonov i Tom Staford (Stafford), razmenili su čestitke, pri čemu je Rus govorio engleski a Amerikanac ruski.1979 - Diktator Nikaragve Anastasio Somoza Debajle (Somoza Debayle) dao je ostavku i pobegao iz zemlje, a vlast je preuzeo levičarski sandinistički pokret Danijela Ortege Saavedre (Daniel).1981 - Vi&scaron;e od 100 ljudi je poginulo, a 550 ranjeno kada su izraelski avioni bombardovali palestinska područja Bejruta.1984 - Lansiran je sovjetski svemirski brod &quot;Sojuz T12&quot;, a član posade Svetlana Savickaja postala je prva žena koja je &quot;pro&scaron;etala&quot; svemirskim prostorom izvan letelice.1994 - Brazil je na svetskom fudbalskom prvenstvu u SAD osvojio četvrtu &scaron;ampionsku titulu.1995 - Umro je argentinski automobilski as Huan Manuel Fandjo (Juan, Fangio), petostruki svetski &scaron;ampion u &quot;Formuli-1&quot;.1996 - Američki putnički avion &quot;Boing 747&quot; na liniji Njujork-Pariz eksplodirao je iznad Atlantskog okeana, nakon &scaron;to je poleteo sa aerodroma &quot;Kenedi&quot;. Poginulo je svih 230 putnika i članova posade.1998 - Posmrtni ostaci ruskog cara Nikolaja II Romanova i članova njegove porodice, preneti iz Jekaterinburga 80 godina nakon ubistva, sahranjeni su u Sankt Peterburgu. Svečanoj ceremoniji prisustvovao je i predsednik Rusije Boris Jeljcin.1998 - Džinovski talasi izazvani snažnim zemljotresom na dnu Pacifika odneli su &scaron;est sela na severozapadnoj obali Papue Nove Gvineje. Poginulo je oko 2.000 ljudi.1998 - Na konferenciji UN u Rimu, predstavnici 120 zemalja usvojili su statut kojim je uspostavljan prvi stalni Medjunarodni krivični sud za ratne zločine. SAD su odbile da se priključe tom sudu. Do marta 2003. sporazum je ratifikovalo 89 zemalja.2000 - Ba&scaron;ar el-Asad postao je predsednik Sirije, obećav&scaron;i prilikom inauguracije da će nastaviti nepopustljivu politiku prema Izraelu kakvu je vodio njegov otac Hafez el-Asad, koji je umro 10. juna.2001 - Na osnovu odluke vlade SRJ, princ Aleksandar Karadjordjević i članovi njegove porodice uselili su se u kraljevsku rezidenciju u Beogradu koja je jugoslovenskoj kraljevskoj porodici oduzeta posle Drugog svetskog rata.2001 - Nakon zavr&scaron;etka sukoba na Kosovu i prestanka vazdu&scaron;nih napada NATO-a na SRJ, istražitelji Medjunarodnog suda za ratne zločine iz Haga prona&scaron;li su, prema izjavi portparola tužila&scaron;tva suda Florens Artman (Florence Hartmann), tokom 1999. i 2000. godine 876 grobnica na Kosovu i ekshumirali 4.392 žrtve od kojih je 2.099 identifikovano.2002 - Umro je Jozef (Joseph) Luns komandant Zapadne alijanse sa najdužim stažom na toj funkciji. Luns, biv&scaron;i ministar inostranih poslova Holandije, imenovan je za generalnog sekretara NATO u oktobru 1971, za vreme hladnog rata. Tu dužnost napustio je 1984. godine.2003 - U Americi je umrla &quot;kraljica salse&quot;, pevačica kubanskog porekla Selija Kruz. Kubu je napustila uoči dolaska Fidela Kastra na vlast i nastanila se u SAD, a povratak na karipsko ostrvo joj nikad nije dozvoljen. Odigrala je ključnu ulogu u promovisanju kubanske muzike, snimila 70 albuma i pet puta dobila nagradu Gremi, najznačajnije američko priznanje za muziku.2004 - Grčke vlasti uhapsile su u Solunu Dejana Milenkovića Bagzija, osumnjičenog za saučesni&scaron;tvo u ubistvu premijera Srbije Zorana Djindjića. Nekoliko meseci kasnije Bagzi je izručen vlastima u Srbiji, gde je dobio status za&scaron;tićenog svedoka.2005 - Specijalni tribunal u Iraku podigao je prvu optužnicu protiv biv&scaron;eg predsednika te zemlje Sadama Huseina za zločine počinjene tokom njegove 35-godi&scaron;nje vladavine.2006 - U cunamiju koji je pogodio indonežansko ostrvo Java poginulo je 525 osoba. Poplavni talas visok dva metra posledica je zemljotresa jačine 7,7 Rihterove skale, čije epicentar bio u Indijskom okeanu.2007 - Stradalo je 200 osoba kada je avion brazilske kompanije TAM, &quot;erbas&quot; A320 tokom sletanja na aerodrom u Sao Paulu napustio pistu, probio zid oko aerodroma, udario u benzinsku pumpu i zapalio se.2008 - Ha&scaron;ki tribunal pravosnažno je osudio penzionisanog generala JNA Pavla Strugara na sedam i po godina zatvora zbog granatiranja Starog grada u Dubrovniku u decembru 1991. godine.2009 - Umro poljski filozof Le&scaron;ek Kolakovski (Leszek Kołakowski), teoretičar marksizma autor dela Glavni tokovi marksizma. Nakon razlaza sa Poljskom ujedinjenom radničkom partijom emigrirao je na zapad, a njegovi radovi o samoorganizovanju naroda čine ga neslužbenim ideologom pokreta Solidarnost.2014 - Malezijski putnički avion sa 298 putnika i članova posade koji je leteo iz Amsterdama za Kuala Lumpur, oboren je u Donjeckoj oblasti na istoku Ukrajine, gde su vodjene borbe snaga ukrajinskih vlasti i proruskih pobunjenika. Niko od putnika nije preživeo.2014 - Umro je nemački slikar Oto Pine (Piene) poznat po koloritnim slikama i gigantskim skulpturama na otvorenom. Njegovi radovi su izloženi u vi&scaron;e od stotinu galerija i muzeja &scaron;irom sveta, a prikazani su i na Olimpijskim igrama u Minhenu 1972. godine.2022 - Osam ljudi je poginulo u padu ukrajinskog aviona An-12 koji je poletao iz Ni&scaron;a, zapalio se i sru&scaron;io u Grčkoj. Po navodima ministra odbrane Srbije avion je transportovao 11,5 tona srpske municije za Banglade&scaron;.

Na današnji dan, 17. jul

0 Komentari