Na današnji dan, 11. jun

1509 - Engleski kralj Henri VIII (Henry) venčao se s prvom od &scaron;est žena, Katarinom Aragonskom (Catherina of Aragon). Kasnije, zbog odbijanja pape da poni&scaron;ti taj brak, kralj je raskinuo sa Vatikanom i 1534. osnovao Anglikansku crkvu.1572 - Rodjen je engleski pesnik i dramski pisac Bendžamin Ben Džonson (Benjamin Jonson), koji je slavu stekao alegorijskim igrokazima. Taj specifični vid teatra, nazvan &quot;dvorska maska&quot;, potiče iz srednjeg veka, a u prvoj polovini 17. veka doživeo je procvat na dvoru Stjuarta. U svetsku književnost u&scaron;ao je satiričnom komedijom &quot;Valpone ili Lisac&quot; koja se i danas izvodi.1727 - Umro je britanski kralj Dzordž I (George), prvi monarh Velike Britanije iz hanoverske dinastije (1714-27). Tokom njegove vladavine učvr&scaron;ćena je vlast ministarskog kabineta.1776 - Rodjen je engleski slikar Džon Konstebl (John Constable), jedan od tvoraca modernog pejzaža u evropskom slikarstvu. Medju prvima je iza&scaron;ao iz ateljea i slikao neposredno u prirodi unoseći u slikarstvo do tada jo&scaron; nepoznatu poeziju atmosfere. Smatra se pretečom Vilijema Tarnera (William Turner) i francuskih impresionista.1859 - Umro je austrijski državnik princ Klemens Meternih (Metternich), najuticajnija ličnost u Evropi tokom gotovo 40 godina, koliko je bio &scaron;ef diplomatije (1809-21) i kancelar Austrije (1821-48). Smatra se oličenjem apsolutizma. Sa ruskim carem Aleksandrom I osnovao je Svetu alijansu, čiji je osnovni cilj bio gu&scaron;enje nacionalnih pokreta u Evropi.1864 - Rodjen je nemački kompozitor i dirigent Rihard &Scaron;traus (Richard Strauss), direktor Bečke opere. Predstavnik je poznog romantizma, mada dela iz poslednjeg stvaralačkog perioda korespondiraju sa umetničkim pravcima 20. veka ekspresionizmom i neoklasicizmom (&quot;Til Ojlen&scaron;pigel&quot;, &quot;Saloma&quot;,&quot;Kavaljer s ružom&quot;).1880 - Rodjena je američka pacifistkinja Dženet Renkin (Jeanette Rankin), prva žena koja je postala član Kongresa SAD. Kao ubedjeni antimilitarista, u američkom parlamentu jedina je glasala protiv objave rata Japanu posle bombardovanja Perl Harbura 1941.1891 - Velika Britanija i Portugalija su potpisale konvenciju o podeli interesnih sfera severno i južno od reke Zambezi u Africi, kojom je Njasalend (sada&scaron;nji Malavi) postao britanski protektorat.1895 - Rodjen je ruski državnik Mihail Aleksandrovič Bulganjin, učesnik Oktobarske revolucije, ministar oružanih snaga SSSR (1947-49), predsednik Ministarskog veća od februara 1955. do marta 1958. kada ga je na tom položaju zamenio Nikita Sergejevič Hru&scaron;čov. Kao protivnik destaljinizacije smenjen je sa svih položaja.1910 - Rodjen je francuski okeanograf Žak Iv Kusto (Jacques-Yves Cousteau), pronalazač ronilačkog aparata &quot;vodena pluća&quot; (aqualung) i kamere za podvodno snimanje. Dobitnik je tri Oskara i Zlatne palme u Kanu 1956. za film &quot;Svet ti&scaron;ine&quot;, koji je snimio sa Lujom Malom (Louis Malle).1918 - Italijanski borbeni čamci su u Prvom svetskom ratu u Jadranskom moru, oko 70 kilometara severozapadno od Zadra, potopili veliki austrougarski bojni brod &quot;Sent I&scaron;tvan&quot;.1936 - U Moskvi je uhap&scaron;eno, osudjeno na tajnom sudjenju i potom pogubljeno osam visokih sovjetskih vojnih rukovodilaca, uključujući mar&scaron;ala Mihaila Tuhačevskog. To je bio početak masovne čistke u vojnom vrhu tada&scaron;njeg SSSR-a.1942 - U Va&scaron;ingtonu je potpisan sporazum SSSR i SAD o uzajamnoj pomoći u Drugom svetskom ratu.1949 - Pogubljen je Koči Džodže (Koci Xoxe), albanski revolucionar, jedan od osnivača Komunističke partije Albanije i ministar unutra&scaron;njih poslova od 1946. Džodže je na montiranom, staljinističkom procesu optužen da je jugoslovenski &scaron;pijun.1955 - Na automobilskoj trci &quot;24 sata Le Mana&quot; poginulo je 80 i povredjeno vi&scaron;e od 100 ljudi posle sudara tri automobila koji su uleteli u gledali&scaron;te.1963 - Vijetnamski budistički kaludjer Kvang Duk (Quang Duc) spalio se u Sajgonu (Ho &Scaron;i Min), u znak protesta protiv tretmana kojem je vlada Južnog Vijetnama podvrgla budiste.1970 - Umro je ruski državnik Aleksandar Fjodorovič Kerenski, član, a potom predsednik Privremene vlade posle Februarske revolucije 1917. u Rusiji. Zbačen je s vlasti u Oktobarskoj revoluciji 1917. Emigrirao je 1918. u Francusku, a od 1940. živeo je u SAD.1970 - Poslednji američki vojnik napustio je vazduhoplovnu bazu &quot;Vilus&quot; u Libiji, na zahtev pukovnika Moamera el Gadafija (Muammar, Gaddafi), koji je 1. septembra 1969. oborio kralja Idriza I.1970 - Posle jednonedeljnih okr&scaron;aja u Jordanu, kralj Husein i palestinski gerilci potpisali su sporazum o primirju.1979 - Umro je američki filmski glumac Džon Vejn (John Wayne), zvezda vestern filmova (&quot;Po&scaron;tanska kočija&quot;, &quot;Alamo&quot;, &quot;Rio Bravo&quot;).1981 - U zemljotresu u jugoistočnoj iranskoj provinciji Kerman poginulo je najmanje 1.500 ljudi.1984 - Umro je italijanski političar Enriko Berlinguer (Enrico), generalni sekretar Komunističke partije Italije (1972-84). Protagonist &quot;evrokomunizma&quot; i strategije &quot;istorijskog kompromisa&quot;, bio je 12 godina na čelu najveće komunističke partije u zapadnoj Evropi. Oslobodio je KP Italije od sovjetskog uticaja, ali i pored velike popularnosti nije uspeo da dovede komuniste na vlast u Italiji.1990 - Umro je istoričar Vasa Čubrilović, učesnik atentata na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda 1914. u Sarajevu, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Posle Drugog svetskog rata bio je direktor Balkanolo&scaron;kog instituta i ministar u vladi Jugoslavije. Autor je oko 70 istorijskih knjiga i studija.1999 - Početak razme&scaron;tanja mirovnih snaga na Kosovu doveo je do velike napetosti kada je ruski bataljon neočekivano pre&scaron;ao iz BiH na teritoriju SRJ tokom prepodneva i uveče prispeo na Kosovo kao prva jedinica iz sastava medjunarodnih snaga. Rusi su potom zaposeli aerodrom Slatina kod Pri&scaron;tine.2000 - Policija UN na Kosovu saop&scaron;tila je da je tokom godinu dana, koliko su medjunarodne snage stacionirane na Kosovu, ubijeno vi&scaron;e od 500 ljudi, među kojima najvi&scaron;e Srba.2001 - SR Jugoslavija je postala članica Banke za medjunarodna poravnanja u Bazelu. Na skup&scaron;tini banke izvr&scaron;ena je i podela akcija, zlata i deviznih sredstava biv&scaron;e SFRJ koje su u toj banci bile pohranjene.2001 - U američkom federalnom zatvoru u Indijani pogubljen je Timoti Makvej. Na smrtnu kaznu je osuđen zbog bomba&scaron;kog napada na federalnu zgradu u Oklahoma sitiju u aprilu 1995, kada je poginulo 168 ljudi.2001 - Novinar Milan Pantić ubijen je u ulazu svoje zgrade u Jagodini, sa vi&scaron;e udaraca tupim predmetom u glavu. Pantić je kao dopisnik Večernjih novosti objavio vi&scaron;e tekstova o privrednom kriminalu u pomoravskom okrugu. Počinioci ovog ubistva nisu poznati.2003 - U eksploziji bombe koju je aktivirao bomba&scaron;-samoubica, na otvorenoj pijaci u centralnoj jerusalimskoj ulici Džafa, poginulo je 17, a povređeno 100 osoba. Odgovornost za taj napad preuzeo je teroristički pokret Hamas.2004 - Specijalna komisija vlade Republike Srpske priznala je da je u Srebrenici učinjen zločin nad hiljadama Muslimana 1995. godine.2005 - Umro je biv&scaron;i portugalski premijer general Vasko Gonsalves (Vasco Goncalves) koji je bio na čelu četiri privremene vlade posle revolucije 1974. koju je izvela levica.2008 - Umro je biv&scaron;i vijetnamski premijer Vo Van Kiet, veliki reformator zemlje tokom devedesetih godina.2010 - Počelo 19. po redu Svetsko prvenstvo u fudbalu, prvi put na afričkom kontinentu, u Južnoafričkoj Republici.2013 - Grčka vlada odlučila da u okviru mera &scaron;tednje privremeno ugasi državnu televiziju i radio.2017 - Na vanrednim parlamentarnim izborima na Kosovu najvi&scaron;e glasova osvojila je koalicija Demokratske partije Kosova, Alijanse za budućnost Kosova, Inicijative za Kosovo i deset manjih partija. Kandidat ove koalicije Ramu&scaron; Haradinaj postao je premijer.2023 - Pobedom na Rolan Garosu teniser Novak Djoković je osvojio 23. grend slem titulu i dospeo na vrh liste večitih &scaron;ampiona. Djoković je ujedno i najstariji osvajač Rolan Garosa svih vremena.

Na današnji dan, 11. jun

0 Komentari