Na današnji dan, 26. maj

604 - Umro je Sveti Avgustin, prvi kenterberijski nadbiskup i osnivač hri&scaron;ćanske crkve u Engleskoj. Papa Grgur I poslao ga je 596. sa 40 benediktinaca da utemelji hri&scaron;ćanstvo i poveže Englesku s Rimom. Godine 597. osnovao je Kenterberijsku nadbiskupiju.735 - Umro je engleski istoričar i kaludjer Sveti Bid (Bede), autor prve istorije Engleske. Njegova &quot;Crkvena istorija engleskog naroda&quot; (Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum), pisana na latinskom, najvažniji je izvor anglosaksonske istorije izmedju prvog i &scaron;estog veka.1521 - Rimsko-nemački car Karlo V, kao izvr&scaron;ilac papske ekskomunikacije, doneo je Vormski edikt kojim su prognani osnivač protestantizma u Nemačkoj Martin Luter i njegovi sledbenici.1659 - Aurangzeb, veliki mogul Indije, zvanično je stupio na presto koji je uzurpirao zbaciv&scaron;i oca i smaknuv&scaron;i braću.1805 - Napoleon Bonaparta krunisan je za kralja Italije u milanskoj katedrali.1822 - Rodjen je francuski pisac Edmon Gonkur (Edmond Goncourt). Posle njegove smrti 1896, njegovim zave&scaron;tanjem je osnovana &quot;Akademija Gonkur&quot; (1896) koja od 1903. svake godine nagrađuje najbolji roman francuske literature.1851 - U Londonu je počeo prvi moderni medjunarodni &scaron;ahovski turnir 16 igrača, koji je 15. jula zavr&scaron;en pobedom nemačkog majstora Adolfa Andersena (Anderssen).1865 - Predajom generala Kirbija Smita (Kirby Smith) u &Scaron;revenportu kod Nju Orleansa u Luizijani, prestao je oružani otpor južnjačke vojske u Američkom gradjanskom ratu, mesec i po po&scaron;to je Konfederacija potpisala kapitulaciju.1868 - Obe&scaron;en je irski nacionalista Majkl Baret (Michael Barrett) zbog bomba&scaron;kog napada u Londonu. To je bilo poslednje javno smaknuće u Engleskoj.1876 - Umro je če&scaron;ki istoričar i političar Franti&scaron;ek Palacki (Palacky), organizator i predsednik Sveslovenskog kongresa 1848. i jedan od osnivača Matice če&scaron;ke. Zastupao je ideju &quot;austroslavizma&quot; i zalagao se za federativno preuredjenje Austro-Ugarske.1896 - Nikola II Romanov krunisan je za cara Rusije.1912 - Rodjen je madjarski političar Jano&scaron; Kadar (Janos), lider komunista (1956-1988) i predsednik Vlade Madjarske 1956. posle antisovjetskih demonstracija i oružane pobune, ugu&scaron;ene intervencijom sovjetskih trupa.1923 - Održana je prva motociklistička trka &quot;24 časa Le Mana&quot;.1942 - U Londonu je potpisan britansko-sovjetski ugovor o punoj saradnji u Drugom svetskom ratu i posle njegovog okončanja.1955 - U Beograd je doputovala delegacija Sovjetskog Saveza na čelu s prvim sekretarom CK KPSS, Nikitom Hru&scaron;čovom. Bila je to prva zvanična poseta predstavnika SSSR-a Jugoslaviji posle 1948. Na kraju razgovora potpisana je Beogradska deklaracija kojom su normalizovani medjudržavni odnosi.1966 - Britanska Gijana je postala nezavisna država u okviru Britanskog komonvelta.1972 - U Moskvi je potpisan prvi sporazum SSSR i SAD o ograničenju strategijskog nuklearnog naoružanja (SALT 1).1976 - Umro je Nemac Martin Hajdeger (Heidegger), jedan od najuticajnijih filozofa 20. veka, profesor univerziteta u Frajburgu (&quot;Bivstvovanje i vreme&quot;, &quot;Kant i problem metafizike&quot;, &quot;&Scaron;ta je metafizika&quot;, &quot;&Scaron;ta je to filozofija&quot;, &quot;Niče&quot;, &quot;O su&scaron;tini istine&quot;).1978 - Umrla je ruska balerina Tamara Platonovna Karsavina, uz Anu Pavlovu i Vaclava Nižinskog jedna od najvećih zvezda Ruskog baleta Sergeja Djagiljeva.1991 - Zvijad Gamsahurdija je izabran za predsednika Gruzije.1991 - Austrijski putnički avion &quot;Boing 767&quot;, kompanije biv&scaron;eg automobilskog asa Nikija Laude, pao je severno od Bangkoka. Poginulo su svi: 223 putnika i posada. Medju poginulim su bila i trojica Jugoslovena.1997 - Australijski premijer Džon Hauard (John Howard) izvinio se desetinama hiljada Aboridžina koji su u pro&scaron;losti, zbog politike asimilacije na silu uzeti od roditelja.1998 - Uprkos protivljenju profesora i studenata, Skup&scaron;tina Srbije je donela Zakon o univerzitetu kojim je Vlada ovla&scaron;ćena da postavlja rektora, dekane, univerzitetske i fakultetske upravne i nadzorne odbore. Policija je rasterala studente i profesore koji su zbog toga protestovali ispred zgrade Skup&scaron;tine. U naredne dve godine 180 profesora napustilo je Beogradski univerzitet.2001 - Organizaciju afričkog jedinstva (OAJ) je nakon 38 godina postojanja zamenila Afrička unija. Promena je izvr&scaron;ena u cilju političke i ekonomske integracije 53 afričke države članice, po ugledu na Evropsku uniju.2002 - Francusko-poljski režiser Roman Polanski je na filmskom festivalu u Kanu osvojio Zlatnu palmu za film &quot;Pijanista&quot;.2003 - U nesreći ukrajinskog aviona u blizini Crnog mora, kod grada Trabzona, poginula su 62 pripadnika &scaron;panskih mirovnih trupa, koji su se vraćali iz Avganistana, i 13 članova posade.2004 - Vlada Sudana i pobunjenici sudanske Narodne oslobodilačke armije potpisali su u Keniji dogovor o podeli vlasti i upravljanju u strate&scaron;kim oblastima oko kojih su se borili.2008 - Umro je Sidni Polak, američki filmski reditelj, producent i glumac. Bio je producent 44 filma, glumio u 30, režirao 10 TV-serija i 21 film medju kojima &quot;Konje ubijaju zar ne&quot;, &quot;Tutsi&quot;, &quot;Devojka koju sam voleo&quot;, &quot;Džeremaja Džons&quot;, &quot;Prevodilac&quot;, &quot;Igrač&quot;. Za režiju filma &quot;Moja Afrika&quot; dobio je Oskara 1985.2011 - Posle 16 godina skrivanja, u Vojvodini je uhap&scaron;en ha&scaron;ki optuženik i biv&scaron;i komandant Vojske Republike Srpske Ratko Mladić i izručen ha&scaron;kom Tribunalu, pred kojim je optužen za genocid, zločine protiv čovečnosti i kr&scaron;enje zakona i običaja rata.2013 - Posmrtni ostaci poslednjeg jugoslovenskog kralja Petra Drugog Karadjordjevića, njegove majke Marije, supruge Aleksandre i brata Andreja, preneti iz Amerike, Velike Britanije i Grčke, sahranjeni su na Oplencu.2014 - Belgijski premijer Elio Di Rupo podneo je ostavku dan posle parlamentarnih izbora na kojima je u Flandriji većinu osvojila nacionalistička partija Nova flamanska alijansa (N-VA), a Socijalistička partija u Valoniji. U Flandriji živi oko 60 odsto od 11 miliona Belgijanaca.2017 - U poplavama i klizi&scaron;tima koje su izazvale monsunske ki&scaron;e poginulo je 200 stanovnika zapadnog i južnog dela &Scaron;ri Lanke.2019 - Na izborima za Evropski parlament većinu su zadržali narodnjaci i socijaldemokrate, kojima su se priključili i liberali ostvariv&scaron;i veliki rast u broju poslaničkih mesta. Izbori su počeli 23. maja.2023 - Grupe građana sa severa Kosova sukobile su se sa kosovskom policijom koja je omogućavala novoizabranim gradonačelnicima albanske nacionalnosti da uđu u kancelarije op&scaron;tina Zvečan, Zubin Potok i Leposavić u kojima većinski žive Srbi. Sukob je izazvao brojna reagovanja, a borbena gotovost Vojske Srbije podignuta je na najvi&scaron;i stepen.

Na današnji dan, 26. maj

0 Komentari