Na današnji dan, 17. maj

Prema nepouzdanim podacima, poginuo je kao turski vazal u borbi protiv vla&scaron;kog vojvode Mirče na Rovinama. U narodnim pesmama idealizovan je kao uzor juna&scaron;tva i za&scaron;titnik sirotinje od zuluma i nasilja.1102 - Prvi ugarski kralj iz dinastije Arpadovića krunisan je u Biogradu za kralja Hrvatske i Dalmacije.1510 - Umro je italijanski slikar Sandro Botičeli (Botticelli). Njegova dela &quot;Proleće&quot; i &quot;Rođenje Venere&quot; smatraju se ovaploćenjem renesansnog duha. Po narudžbi Lorenca Medičija (Lorenzo Medici) prvi je među italijanskim slikarima uradio ilustracije za Danteovu &quot;Božanstvenu komediju&quot;.1749 - Rođen je engleski lekar Edvard Džener (Edward Jenner), pronalazač vakcine protiv velikih boginja.1814 - Norve&scaron;ka je proglasila nezavisnost od &Scaron;vedske i usvojila novi ustav.1838 - Umro je francuski sve&scaron;tenik i političar Moris de Taljeran Perigor (Maurice, Talleyrand, Perigord), jedan od najve&scaron;tijih diplomata u istoriji. Zahvaljujući njegovoj ve&scaron;tini Francuska je, mada poražena strana, na Bečkom kongresu (1814-15) uspela da zadrži granice iz 1792.1861 - Tomas Kuk (Thomas Cook) organizovao je prvi turistički &quot;paket aranžman&quot; u svetu, &scaron;estodnevno putovanje iz Londona u Pariz.1866 - Rođen je francuski kompozitor i pijanist Erik Sati (Satie), autor &quot;Gimnopedija&quot;. Poznat je postao skandalom koji je izazvao izvođenjem baleta &quot;Parada&quot; na tekst Koktoa (Cocteau) i sa scenografijom Pikasa (Picasso), koji je prikazan 1916. kao &quot;kubistički manifest&quot;.1900 - Rođen je iranski verski vođa ajatolah Ruholah Homeini (Ruhollah Khomeini). U Iran se vratio iz izbegli&scaron;tva 1979. nakon &scaron;to je u &quot;islamskoj revoluciji&quot; zbačen &scaron;ah Reza Pahlavi, uspostavio teokratsku diktaturu i vladao Iranom do smrti 1989.1903 - U &Scaron;paniji je nacionalizovana imovina crkve i ukinute su crkvene &scaron;kole.1906 - Rođena je hrvatska pevačica Zinka Kunc, prvakinja Zagrebačke opere (1928-36) i solistkinja Metropoliten opere (1937-66).1917 - U Nici je umro srpski vojvoda Radomir Putnik, proslavljeni vojskovođa u balkanskim ratovima i u Prvom svetskom ratu. Rukovodio je povlačenjem srpske vojske 1915. i uspeo da osujeti namere nemačke Vrhovne komande da je opkoli i uni&scaron;ti.1939 - &Scaron;vedska, Norve&scaron;ka i Finska odbile su Hitlerov predlog da potpi&scaron;u pakt o nenapadanju. Pakt su potpisale Danska, Estonija i Litvanija.1940 - Trupe nacističke Nemačke u Drugom svetskom ratu u&scaron;le su u Brisel.1946 - Premijer Rumunije u vreme Drugog svetskog rata Mitri Antonesku (Antonescu) osuđen je na smrt i streljan zbog saradnje s nemačkim nacistima.1949 - Velika Britanija je priznala nezavisnost Republike Irske i potvrdila pripadnost Severne Irske Ujedinjenom Kraljevstvu.1954 - Vrhovni sud SAD osporio je propis iz 1896. da obrazovanje treba da bude &quot;odvojeno ali jednako&quot;, čime je formalno odbačena rasna segregacija u državnom &scaron;kolskom sistemu.1965 - Prvi put je prenet TV program u boji iz Velike Britanije u SAD. To je bio prenos emisije američke TV mreže NBC &quot;Novi pogled na staru Englesku&quot; preko američkog komercijalnog telekomunikacionog satelita &quot;Erli Bird&quot;.1973 - Specijalni komitet američkog Senata počeo je istragu o aferi Votergejt u kojoj su pristalice republikanske stranke bile optužene da su pred predsedničke izbore 1972. radi &scaron;pijunaže provalile u sedi&scaron;te Demokratske stranke. Administracija tada&scaron;njeg predsednika SAD Ričarda Niksona (Richard Nixon) optužena je da ometa istragu, pa je pokrenut postupak za opoziv predsednika. Nikson je u avgustu 1974. dao ostavku, a predsednički položaj preuzeo je dotada&scaron;nji potpredsednik Džerald Ford (Gerald).1974 - U tri eksplozije automobila-bombi u centru Dablina 32 osobe su poginule, a vi&scaron;e stotina je ranjeno.1987 - Irački ratni avion &quot;F-I Miraž&quot; ispalio je dve &quot;egzoset&quot; rakete na američki vojni brod &quot;Stark&quot; koji je patrolirao Zalivom. Poginulo je 37, a ranjena su 62 mornara.1997 - Loran Kabila (Laurent) je sa svojim trupama u&scaron;ao u Kin&scaron;asu, preuzeo vlast u Zairu i promenio naziv države u Demokratska Republika Kongo. Kabila je ubijen u poku&scaron;aju državnog udara u januaru 2001, a vlast je preuzeo njegov sin Žozef (Joseph).1998 - Pripadnici separatističkog pokreta &quot;Tamilskih tigrova&quot; ubili su Sarodžinija Jogesvarana (Sarojini Yogeswaran), gradonačelnika Džafne, grada na severu &Scaron;ri Lanke.1999 - Izbore u Izraelu dobio je vođa Laburističke partije Ehud Barak, čime je okončana trogodi&scaron;nja vladavina premijera Benjamina Netanjahua (Netanyahu), lidera desničarskog Likuda.2000 - Vlada Srbije preuzela je beogradski radio i televiziju &quot;Studio B&quot; upadom policije u redakcije. Vlasti su u narednim mesecima na različite načine onemogućavale rad nezavisnih elektronskih medija u Srbiji i istovremeno otvarale nove pod državnom kontrolom i kontrolom vladajućih partija.2000 - U Indoneziji je održano prvo suđenje za kr&scaron;enje ljudskih prava. U tom procesu 24 vojnika i civila optuženo je za ubistvo desetina seljaka u masakru u provinciji Aseh 1999.2001 - Svih 30 putnika, uključujući i iranskog ministra saobraćaja Rahmana Dadmana i zamenike ministara iz njegove delegacije poginulo je kada se na severu Irana sru&scaron;io ruski avio Jak-40.2003 - U najvećoj poplavi u poslednjih 50 godina, koja je posle velikih ki&scaron;a zadesila &Scaron;ri Lanku, poginulo je oko 250 ljudi, oko 55.000 kuća je potpuno uni&scaron;teno, a neka sela su zbrisana sa lica zemlje. Procenjeno je da je oko 150.000 ljudi ostalo bez krova nad glavom.2004 - Masačusets je postao prva američka država koja je dozvolila zaključenje braka sa osobom istog pola.2006 - Umro je Kju Fojer (Cy Feuer) veteran holivudske produkcije i kompozitor.2009 - Nakon parlamentarnih izbora u Kuvajtu u nacionalnom parlamentu će prvi put među 50 poslanika sedeti i četiri žene. Žene su u Kuvajtu 2005. godine dobile pravo da glasaju i da budu birane, a do sada nikada nisu bile poslanice.2010 - Zvanični srednji kurs dinara prvi put je pre&scaron;ao 100 dinara za jedan evro, &scaron;to je najniža vrednost od uvođenja evra 2002. godine.2011 - Britanska kraljica Elizabeta druga doputovala je u istorijsku posetu Irskoj. To je prva poseta jednog britanskog monarha od kada je Irska osvojila nezavisnost od Londona 1922. godine.2012 - Umrla je američka pevačica Dona Samer (Donna Summer) dobitnica pet Gremi nagrada. Obeležila je istoriju disko muzike hitovima &quot;Bad Girls&quot;, &quot;Last Dance&quot; i &quot;Hot Stuff&quot;, a njeni hitovi dominirali su top listama sedamdesetih godina pro&scaron;log veka.2019 - Savet Evrope je usvojio deklaraciju kojom je Rusiji vraćeno pravo glasa oduzeto nakon pripajanja Krima 2014. godine.

Na današnji dan, 17. maj

0 Komentari