Na današnji dan, 30. april

1777 - Rodjen je nemački matematičar i astronom Karl Fridrih Gaus (Carl Friedrich Gaush), pronalazač metoda u teoriji brojeva, algebri, geometriji (Gausov algoritam, Gausova konstanta, Gausova krivina, Gaus-Krigerova projekcija). Smatra se jednim od najvećih matematičara svih vremena.1789 - Džordž Va&scaron;ington (Georges Washington) izabran je za prvog predsednika SAD. Posle dva predsednička mandata, u septembru 1796. godine uputio je američkom narodu opro&scaron;tajnu poruku (Farewell Address) i povukao se na svoje imanje.1803 - SAD su od Napoleona Bonaparte, za 15 miliona dolara, kupile Luizijanu koja je na isti datum 1812. formalno u&scaron;la u sastav američke države kao njena 18. članica.1804 - U borbama u Surinamu Britanci su prvi put upotrebili municiju koja sadrži vi&scaron;e zrna - &quot;&scaron;rapnel&quot;, nazvanu po izumitelju Henriju &Scaron;rapnelu (Henry Shrapnel).1870 - Rodjen je austrijski kompozitor madjarskog porekla Franc Lehar (Franz), najznačajniji predstavnik bečke operete u prvoj polovini 20. veka (&quot;Vesela udovica&quot;, &quot;Zemlja sme&scaron;ka&quot;).1883 - Umro je francuski slikar Eduar Mane (Edouard Manet), jedan od začetnika impresionizma (&quot;Doručak na travi&quot;, &quot;Bal u Foli-Beržeru&quot;, &quot;Balkon&quot;, &quot;Olimpija&quot;).1883 - Rodjen je če&scaron;ki pisac Jaroslav Ha&scaron;ek, autor romana &quot;Doživljaji dobrog vojnika &Scaron;vejka&quot;.1893 - Rodjen je Joahim fon Ribentrop (Joachim von Ribbentrop) ministar spoljnih poslova nacističke Nemačke. Medjunarodni sud u Nirnbergu osudio ga je na smrt zbog zločina u Drugom svetskom ratu. Kazna ve&scaron;anjem izvr&scaron;ena je 1946.1895 - Svečano je otvorena Prva medjunarodna izložba u Veneciji, koja je vremenom postala najveća smotra savremene likovne umetnosti u svetu - &quot;Venecijanski bijenale&quot;.1900 - Havaji su postali sastavni deo SAD.1909 - Rodjena je holandska kraljica Julijana. Kraljica je postala 1948, a 1980. abdicirala je u korist starije kćerke Beatrise (Beatrix).1915 - U Parizu je osnovan Jugoslovenski odbor - organizacija srpskih, hrvatskih i slovenačkih političkih emigranata iz Austro-Ugarske koja je u vreme Prvog svetskog rata vodila akcije za oslobadjanje južnoslovenskih zemalja od Austro-Ugarske i za njihovo ujedinjenje sa Srbijom i Crnom Gorom.1934 - Austrija je donela Ustav kojim je ozakonjena diktatura kancelara Engelberta Dolfusa (Dollfush).1941 - Nezavisna Država Hrvatska donela je zakon o rasnoj pripadnosti na osnovu kojeg su počeli progoni Srba, Jevreja i Roma.1945 - Adolf Hitler i njegova ljubavnica Eva Braun izvr&scaron;ili su samoubistvo u podzemnom bunkeru u Berlinu. Ruske trupe u&scaron;le su u centar Berlina, zauzele Rajhstag i druge državne institucije, dok su savezničke trupe osvojile Minhen, a francuske u&scaron;le u Austriju.1945 - Jugoslovenska armija (NOV i POJ) oslobodila je u Drugom svetskom ratu usta&scaron;ki logor Jasenovac.1953 - U Beogradu je otvoren Železnički muzej, prvi takav u Jugoslaviji, osnovan u februaru 1950.1973 - Predsednik SAD Ričard Nikson (Richard Nixon) prihvatio je odgovornost za prislu&scaron;kivanje rivalske Demokratske stranke u zgradi &quot;Votergejt&quot; 1972, &scaron;to je dovelo do njegove ostavke u avgustu 1974. godine.1975 - Padom Sajgona (Ho Shi Min), u koji su u&scaron;le snage Severnog Vijetnama, okončan je tridesetgodi&scaron;nji Vijetnamski rat u kojem je poginulo 58.000 Amerikanaca i tri miliona Vijetnamaca, od kojih dva miliona civila.1989 - Umro je italijanski filmski režiser Serdjo Leone (Sergio) autor &quot;&scaron;pageti vesterna&quot; (&quot;Za &scaron;aku dolara&quot;, &quot;Zovem se Niko&quot;, &quot;Bilo jednom na Divljem zapadu&quot;, &quot;Dogodilo se u Americi&quot;).1991 - U ciklonu u Banglade&scaron;u je poginulo 125.000 ljudi.1995 - Predsednik SAD Bil Klinton (Bill Clinton) naložio je obustavljanje trgovine s Iranom i zabranio investicije u tu zemlju, optuživ&scaron;i Teheran da podržava medjunarodni terorizam.1999 - U vazduhoplovnim napadima NATO na SR Jugoslaviju pogodjene su zgrade Ministarstva odbrane i General&scaron;taba Vojske Jugoslavije u užem centru Beograda.2000 - Umro je biv&scaron;i premijer Danske Pol Hartling koji je 1978. godine postao Visoki komesar UN za izbeglice, a 1981. dobio Nobelovu nagradu za mir.2002 - Predsednik Robert Mugabe proglasio je vanredno stanje u Zimbabveu zbog velike nesta&scaron;ice hrane koja je dovela hiljade stanovnika na ivicu gladi. Kriza sa hranom nastupila je usled su&scaron;e, i zbog zatvaranja farmi koje su držali belci.2003 - SAD, Rusija, Evropska unija i UN zvanično su objavile &quot;mapu&quot; za mirovno pregovore Izraela i Palestine, koji je trebalo da dovedu do stvaranja nezavisne palestinske države 2005.2005 - Na jugu Iraka medjunarodni istražitelji su otkrili grobnicu sa 1.500 tela, za koju se veruje da su većinom ubijeni Kurdi koji su tokom 1980-tih godina, u vreme režima Sadama Huseina, proterani iz naselja na severu Iraka.2007 - Književnica Jara Ribnikar umrla je u 95. godini u Beogradu. Autorka je vi&scaron;e romana, zbirki pripovedaka i memoarske proze, a prevodila je sa če&scaron;kog i nemačkog. (&quot;Nedovr&scaron;eni krug&quot;, &quot; Pobeda i poraz&quot;, &quot;Jan Nepomucki&quot;).2008 - &Scaron;vajcarski hemičar i pronalazač halucinogenog narkotika LSD, Albert Hofman umro je u Bazelu u 102. godini. Hofman je prvi put proizveo LSD 1938. godine dok je u medicinske svrhe istraživao pečurke.2009 - Američki proizvođač automobila &quot;Krajsler&quot; proglasio je bankrotstvo posle neuspeha pregovora s kreditorima o restrukturisanju dugova. &quot;Krajsler&quot; je odmah sklopio dogovor o udruživanju sa italijanskim &quot;Fiatom&quot;.2009 - Na Univerzitetu u Bakuu, u Azerbejdžanu, neidentifikovani napadač je vatrenim oružjem ubio 13 ljudi, a 15 ranio.2011 - Argentinski pisac Ernesto Sabato, autor romana &quot;Tunel&quot;, &quot;O junacima i grobovima&quot; i &quot;Abadon, andjeo uni&scaron;tenja&quot; umro je u 99. godini.2013 - Holandski prestolonaslednik Viljem-Aleksandar (46) ustoličen je za kralja, po&scaron;to se njegova majka, kraljica Beatriks (75), posle 33 godine, zvanično povukla s trona.2015 - &Scaron;irom SAD su održane demonstracije u znak solidarnosti s protestom u Baltimoru, protiv rasne diskriminacije i prekomernog nasilja policije koja je izazvala smrt Afroamerikanaca u Klivlendu, Fergusonu, Misuriju, Njujorku i drugim gradovima.2017 - U nesreći blizu Mont Everesta poginuo poznati planinar Uli Stek (Ueli Steck), nazvan &quot;&Scaron;vajcarska ma&scaron;ina&quot; zbog brzine i istrajnosti u osvajanju vrhova.

Na današnji dan, 30. april

1 Komentari