Na današnji dan, 5. februar

1679 - Umro je holandski pisac Jost fan den Fundel (Joost van, Vondel), najplodniji i najznačajniji književnik holandskog baroka. Njegova dela &quot;Noah&quot;, &quot;Lucifer&quot; i &quot;Adam u izgnanstvu&quot; ubrajaju se medju najveća ostvarenja holandske literature.1792 - Britanci su zauzeli pola teritorije indijske države Majsor, nakon &scaron;to su porazili vojsku sultana Tipu Sahiba.1814 - U Beču je objavljena &quot;Mala prostonarodna slavenoserbska pesmarica&quot; Vuka Karadžića, koja je označila početak upoznavanja Evrope sa srpskom narodnom poezijom.1840 - Rodjen je &scaron;kotski pronalazač Džon Bojd Danlop (John Boyd Dunlop), koji je 1887. izumeo pneumatsku gumu.1885 - Belgijski kralj Leopold II je proglasio afrički Kongo za lični posed pod nazivom &quot;Nezavisna država Kongo&quot;.1887 - U milanskoj Skali prvi put je izvedena Verdijeva opera &quot;Otelo&quot;.1893 - Umro je srpski glumac To&scaron;a Jovanović, član Narodnog kazali&scaron;ta u Zagrebu i Narodnog pozori&scaron;ta u Beogradu, jedan od najvećih srpskih glumaca 19. veka.1917 - Usvajanjem novog ustava, Meksiko je postao federativna republika od 28 saveznih država. Proklamovana je agrarna reforma i crkva je odvojena od države.1919 - Rodjen je grčki državnik i ekonomista Andreas Papandreu (Papandreou), osnivač Svegrčkog socijalističkog pokreta (PASOK) 1974. i prvi socijalistički premijer Grčke od 1981. do 1989. i od 1993. do januara 1996, kad se povukao zbog bolesti.1971 - U Belfastu je tokom nemira ubijen britanski vojnik, prvi od dolaska britanskih trupa u Severnu Irsku 1969.1983 - U eksploziji bombe u prostorijama Palestinske oslobodilačke organizacije u Bejrutu poginule su 22 osobe.1983 - U Lionu je posle izručenja iz Bolivije uhap&scaron;en ratni zločinac Klaus Barbi (Claus Barbie), jedan od &scaron;efova Gestapoa u okupiranoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu. Barbi, nazvan &quot;dželatom iz Liona&quot; skrivao se u Boliviji 32 godine.1988 - Vrhovni sud SSSR je ukinuo presudu kojom su u martu 1938. u vreme Staljinovih &quot;čistki&quot; osudjeni i potom ubijeni Nikolaj Buharin, Aleksej Rikov i niz drugih visokih sovjetskih partijskih i državnih rukovodilaca. Oni su potom posmrtno rehabilitovani.1993 - Umro je američki režiser, scenarista i producent Džozef Leo Menkievič (Joseph, Mankiewicz), dobitnik dva Oskara za režiju i dva za scenario (&quot;Sve o Evi&quot;, &quot;Pisma trima ženama&quot;, &quot;Julije Cezar&quot;, &quot;Kleopatra&quot;, &quot;Bosonoga kontesa&quot;, &quot;Iznenada pro&scaron;log leta&quot;).1994 - Tokom bosanskog rata na sarajevskoj tržnici Markale u centru grada od granate je poginulo 68, a ranjeno 200 ljudi. Čelnici NATO dali su ultimatum bosanskim Srbima, pod pretnjom bombardovanja njihovih položaja, da u roku od deset dana povuku te&scaron;ko naoružanje na 20 kilometara od centra Sarajeva, a od armije BiH zatraženo je da svoje te&scaron;ko naoružanje u gradu stavi pod kontrolu mirovnih snaga.1996 - Vlasti u Sarajevu uhapsile su i kasnije predale Medjunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu srpske oficire Djordja Djukića i Aleksu Krsmanovića, &scaron;to je izazvalo ozbiljnu političku krizu u tek uspostavljenim kontaktima dva bosanska entiteta. General Djukić je umro u zatvoru a pukovnik Krsmanović je oslobodjen optužbe.1997 - Tri najveće &scaron;vajcarske banke osnovale su, pod snažnim medjunarodnim pritiskom, fond od sto miliona &scaron;vajcarskih franaka za žrtve holokausta. Pritisak je usledio nakon otkrića da su &scaron;vajcarske banke saradjivale s nemačkim nacistima u Drugom svetskom ratu u skrivanju novca i dragocenosti od zatočenih i ubijenih Jevreja.1997 - U akcijama beogradske policije protiv mirnih protesta gradjana zbog falsifikovanja izbornih rezultata, izmedju 2. i 5. februara uhap&scaron;eno je oko 100, a povredjeno vi&scaron;e od 300 demonstranata. Svakodnevne demonstracije su nastavljene.1999 - U 76. godini umro je Nevil Boner (Neville Bonner), prvi Aboridžin poslanik u australijskom parlamentu.2000 - Umro je Klod Otan-Lara (Claude Autant-Lara), jedan od najistaknutijih i najplodnijih francuskih filmskih reditelja.2002 - Belgijski ministar inostranih poslova Luis Mi&scaron;el (Louis Michel) uputio je izvinjenje zbog uloge njegove zemlje 1961. u atentatu na tada&scaron;njeg kongoanskog lidera Patrisa Lumumbu. On je ponudio pomoć od 3,25 miliona dolara Fondu &quot;Patris Lumumba&quot; za promociju demokratije u toj zemlji.2003 - Severna Koreja je saop&scaron;tila da je ponovo pokrenula nuklearni reaktor u Jongbjonu. Ona je u decembru 2002. najavila niz akcija kojima će reaktivirati svoje nuklearne programe, uprkos činjenici da je dve godine ranije (1994) potpisala sporazum o njihovoj suspenziji.2004 - Umro je Džon Henč, zvanični autor Mikija Mausa, dugogodi&scaron;nji crtač u studiju Volta Diznija i zvanični portretist Mikija Mausa. Henč je dobitnik Oskara za specijalne efekte u filmu &quot;20.000 milja pod morem&quot;, snimljenom 1955.2005 - Umro je predsednik zapadnoafričke države Togo Gna&scaron;ingbe Ejadema, koji je 38 godina vladao tom zemljom.2009 - Evropski parlament usvojio je rezoluciju o Kosovu i pozvao članice EU koje nisu priznale tu biv&scaron;u srpsku pokrajinu da to učine. Rezolucija defini&scaron;e obaveze EU prema Kosovu u cilju njegovog razvoja i članstva u Evropskoj uniji.2012 - U Ukrajini je umrla 131 osoba zbog jakih hladnoća.2017 - Nakon vi&scaron;ednevnih demonstracije gradjana u preko 20 gradova Rumunije izazvanih uredbom o ublažavanju antikorupcijskih mera, vlada ove zemlje je poni&scaron;tila spornu uredbu.2020 - Preminu je novinar Dragoljub Žarković, osnivač nedeljnika &quot;Vreme&quot; i njegov glavni urednik od 1991 godine.2020 - Umro je Kirk Daglas (Douglas) američki glumac, reditelj i producent zlatnog doba Holivuda. Njegovi najpoznatiji filmovi su &Scaron;ampion (1949), Obračun kod OK korala (1957), Spartak (1960), Sedam dana u maju (1964), Žestoki momci (1986).

Na današnji dan, 5. februar

0 Komentari