Na današnji dan, 5. maj

1813 - Rođen je danski filozof Seren Kjerkegor (Soeren Kierkegaard), začetnik filozofije egzistencijalizma (&quot;Ili-ili: fragmenti života&quot;, &quot;Pojam strepnje&quot;, &quot;Bolest na smrt&quot;, &quot;Stadijumi na životnom putu&quot;, &quot;Filozofske mrvice&quot;).1815 - Rođen je francuski pisac komedija i vodvilja Ežen Martin Labi&scaron; (Eugene, Labiće). Neke od njegovih komedija ubrajaju se u najpopularnije komedije 19. veka (&quot;Slamni &scaron;e&scaron;ir&quot;, &quot;Put gospodina Peri&scaron;ona&quot;).1818 - Rodjen je nemački filozof Karl Hajnrih Marks (Heinrich Marx) teoretičar modernog socijalizma i komunizma. Sa Fridrihom Engelsom (Friedrich) napisao je 1848. Komunistički manifest (&quot;Prilog kritici Hegelove filozofije prava&quot;, &quot;Teze o Fojerbahu&quot;, &quot;Osamnaesti brimer Luja Bonaparte&quot;, &quot;Kapital - kritika političke ekonomije&quot;).1821 - Umro je francuski car Napoleon I Bonaparta (Bonaparte) jedan od najvećih vojskovodja u istoriji, čiji su osvajački pohodi izmenili Evropu. Umro je na ostrvu Sveta Jelena kao britanski zatvorenik.1846 - Rođen je poljski pisac Henrik Sjenkjevič (Henryk Sienkiewicz) autor romana &quot;Quo vadis&quot;, i dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1905.1855 - Crnogorski knez Danilo I Petrović doneo je Op&scaron;ti zemaljski zakonik u koji su unete imovinske i poreske reforme.1860 - Italijanski revolucionar Djuzepe Garibaldi (Giuseppe) sa svojih &quot;hiljadu crvenih ko&scaron;ulja&quot; isplovio je iz Djenove prema Siciliji, koju je osvojio krajem jula.1883 - Rodjen je srpski kompozitor i muzički pisac Petar Konjović, rektor Muzičke akademije u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti i upravnik Muzikolo&scaron;kog instituta (&quot;Knez od Zete&quot;, &quot;Vilin veo&quot;, &quot;Ko&scaron;tana&quot;, &quot;Seljaci&quot;).1904 - Na brdu Volujica kod Bara postavljena je prva radio-telegrafska stanica Markonijevog sistema na Balkanu.1930 - Britanske vlasti u Indiji uhapsile su Mahatmu Gandija (Mahatma Gandhi) zbog njegove kampanje gradjanske neposlu&scaron;nosti.1936 - Italijanske trupe pod komandom feldmar&scaron;ala Pjetra Badolja (Pietro Badoglio) okupirale su Adis Abebu, prestonicu Etiopije. Istog dana 1941. u oslobodjeni grad u&scaron;ao je etiopski car Haile Selasije I (Sela&scaron;ie).1945 - Sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu u&scaron;le u mesto Pinemunde, odakle su Nemci ispaljivali rakete &quot;Fau 1&quot; i &quot;Fau 2&quot;. Američke trupe su oslobodile nemački nacistički koncentracioni logor Mathauzen.1954 - General Alfredo SStresner (Stroe&scaron;ner) je vojnim udarom oborio predsednika Paragvaja Federika Čaveza (Federico Chavez), započev&scaron;i tako 34-godi&scaron;nju diktaturu.1955 - Odlukom saveznika, Savezna Republika Nemačka ponovo je stekla suverenitet.1961 - Iz Kejp Kanaverala je lansiran kosmički brod &quot;Merkjuri&quot; prva kosmička letelica SAD s ljudskom posadom, kojim je upravljao Alen Bartlet &Scaron;epard (Alan Bartlett Shepard).1977 - Umro je nemački državnik i ekonomista Ludvig Erhard (Ludwig) zapadnonemački kancelar (1963-66) u vreme privrednog oporavka zemlje nakon Drugog svetskog rata.1978. - Teroristička organizacija &quot;Crvene brigade&quot; saop&scaron;tila je da je ubila biv&scaron;eg premijera Italije Alda Mora, otetog u martu 1978. Njegovo telo pronadjeno je dva dana kasnije u vozilu u centru Rima.1981 - Bobi Sends (Bobby Sands) postao je prvi od deset pripadnika Ire koji je umro u zatvoru Mejz, u Severnoj Irskoj, od posledica &scaron;trajka gladju.1993 - Umro je američki pisac i intelektualac Irving Hou (Howe) čije je najpoznatije delo &quot;Svet na&scaron;ih očeva&quot;, studija o istočno-evropskim Jevrejima imigrantima u Sjedinjenim Američkim Državama.1999 - Indonezija i Portugal potpisale su dokument kojim je priznata nezavisnost Istočnog Timora.2001 - Pripadnici pobunjeničke grupe UNITA su u Angoli kidnapovali 51 dečaka i 9 devojčica iz internata za ratnu siročad koji se nalazi izvan Kaksita, severo-istočno od Luande. Prilikom pobune, poginulo je oko 200 civila.2003 - Ruanda je oslobodila vi&scaron;e od 22.000 zatvorenika, koji uglavnom bili ume&scaron;ani u masakr koji je 1994. počinila Hutska milicija, kada je ubijeno oko 800.000 etničkih Tutsija i umerenih Huta. U zatvoru je ostalo oko 80.000 ljudi, gde većina čeka sudjenje.2003 - Umro je Valter Sisulu, jedan od veterana u borbi protiv belaca koji su manjina u Južnoj Africi i dugogodi&scaron;nji prijatelj i mentor Nelsona Mendele, najpoznatijeg borca protiv aparthejda.2004 - U aukcijskoj kući &quot;Sotbi&quot; u Njujorku Pikasova slika &quot;Dečak sa lulom&quot; postigla je cenu od 104.168.000 dolara, &scaron;to je predstavljalo svestki rekord u aukcijskoj prodaji slika do tada.2005 - Na parlamentrnim izborima u Velikoj Britaniji Laburistička partija Tonija Blera (Tony Blair) osvojila je apsolutnu većinu u britanskom parlamentu, a premijer Toni Bler treći uzastopni mandat.2009 - Odlukom Žalbenog veća Ha&scaron;kog tribunala Veselinu &Scaron;ljivančaninu izrečena je kazna od 17 godina zatvora za zločine u Vukovaru, umesto prvobitne kazne od 5 godina. Istovremeno, Žalbeno veće je potvrdilo prvostepenu presudu pukovniku biv&scaron;e JNA Miletu Mrk&scaron;iću, kojom je osuđen na 20 godina zatvora.2012 - U Japanu je počeo proces zatvaranja poslednjeg aktivnog nuklearnog reaktora, od 50 koliko ih je radilo u zemlji do katastrofe u Foku&scaron;imi 2011. godine.2014 - Umro je Timoti Džon Bajford (Timothy John Byford) britanski režiser, scenarista i glumac koji je veći deo svog radnog veka proveo u Srbiji. Iza njega su ostale kultne TV serije za decu: &quot;Neven&quot;, &quot;Poletarac&quot;, &quot;Babino unuče&quot;, &quot;Metla bez dr&scaron;ke&quot;, &quot;Nedeljni zabavnik&quot;.2018 - Američka svemirska agencija NASA lansirala ka Marsu letelicu &quot;Insajt&quot; (InSight) sa ciljem da istraži unutra&scaron;njost &quot;crvene planete&quot; tako &scaron;to će robot izvoditi geolo&scaron;ka iskopavanja do dubine od pet metara i poku&scaron;ati da izmeri zemljotrese na ovoj planeti.

Na današnji dan, 5. maj

0 Komentari