Moskva odobrila: Rusija se povlači

Sporazum o upravljanju i odlaganju plutonijuma (PMDA), potpisan 2000. godine, obvezao je i Sjedinjene Države i Rusiju da zbrinu najmanje 34 tone plutonijuma namenjenog za oružje, što prema američkim zvaničnicima odgovara količini tog elementa za čak 17.000 nuklearnih bojevih glava.

Sporazum je stupio na snagu 2011. godine.

"Sjedinjene Države poduzele su niz novih kontra koraka koji iz osnova menjaju stratešku ravnotežu koja je prevladavala u vreme Sporazuma i stvaraju dodatne pretnje strateškoj stabilnosti", obrazložile su ruske vlasti, govorećo o tome zašto se Rusija povlači iz tog sporazuma.

Nakon razgradnje hiljada bojevih glava nakon Hladnog rata, i Moskva i Vašington i dalje imaju velike zalihe plutonijuma namenjenog za oružje, čije je skladištenje bilo skupo i predstavljalo je potencijalni rizik od širenja.

Cilj PMDA-e bio je da "zbrine" plutonijum za potrebe oružja pretvaranjem u sigurnije oblike, poput goriva mešanih oksida (MOX) ili smanjenjem njegovog zračenja u reaktorima s brzim neutronima u svrhu proizvodnje električne energije.

Rusija je 2016. godine obustavila sprovođenje sporazuma, navodeći američke sankcije i činove neprijateljstva protiv Rusije, kako ih je nazvala, zatim proširenje NATO-a i promene u načinu na koji Sjedinjene Države zbrinjavaju svoj plutonijum.

Rusija je tada izjavila da se Sjedinjene Države nisu pridržavale sporazuma nakon što je Vašington, bez ruskog odobrenja, jednostavno razredio plutonijum i zbrinuo ga.

Rusija i Sjedinjene Države daleko su najveće svetske nuklearne sile i zajedno kontrolišu 8.000 nuklearnih bojevih glava, što je i dalje daleko manje od rekordnih 73.000 bojevih glava 1986. godine, prema Federaciji američkih naučnika, preneo je Jutarnji list.