Hronologija lokalnih izbora u Srbiji

Lokalni izbori u Srbiji biće održani 19. septembra, a raspisao ih je predsednik Skupštine Srbije Predrag Marković 1. avgusta. U Vojvodini će istovremeno biti održani i izbori za pokrajinski parlament.

To su peti lokalni izbori od uvođenja višestranačja 1990. i prvi koji se ne održavaju istog dana kada i republički parlamentarni ili savezni izbori.

Pokrajinski izbori u Vojvodini održavani su u proteklih 12 godina u isto vreme kada i lokalni, dok na Kosovu nikada nisu održani višestranački pokrajinski izbori u organizaciji države Srbije.

Prvi put u proteklih pola veka gradonačelnici i predsednici opština biće izabrani neposrednim glasanjem. Lokalni izbori se ne održavaju u 13 opština u kojima su prošle godine održani vanredni izbori po novom Zakonu donetom 13. juna 2002, a to su Bujanovac, Medveđa, Ub, Barajevo, Ražanj, Despotovac, Leskovac, Alibunar, Ćuprija, Priboj, Kraljevo, Pirot i Ćićevac. U Preševu, u kom je raspuštena Skupština, na izborima u nedelju će biti birani novi odbornici, ali ne i predsednik opštine.

Prvi lokalni izbori na kojima su građani direktno birali odbornike održani su 31. maja 1992, kada i savezni izbori koje je bojkotovala opozicija. Socijalisti su odneli ubedljivu pobedu. Do tada su skupštine opština činili delegati Društveno-političkog veća, Veća udruženog rada i Veća mesnih zajednica.

U decembru 1992. održani su izbori na svim nivoima, odnosno savezni, republički, za predsednika Srbije i lokalni. Prvi krug održan je 20. decembra 1992, a drugi 3. i 17. januara 1993.

Treći lokalni izbori održani su istovremeno kada i savezni, 3. novembra 1996. Koalicija "Zajedno", koju su činili Srpski pokret obnove, Demokratska stranka i Građanski savez Srbije osvojila je većinu u 40 od ukupno 189 opština u Srbiji. U drugom krugu lokalnih izbora 17. novembra koalicija "Zajedno" pobedila je u 13 gradova u Srbiji, odnosno u Pirotu, Kraljevu, Užicu, Smederavskoj Palanci, Vršcu, Sokobanji, Kragujevcu, Pančevu, Jagodini, Nišu, Zrenjaninu, Lapovu i Šapcu, devet beogradskih opština i Skupštini grada Beograda. Rezultate tih izbora vlasti u Srbiji priznale su pod pritiskom međunarodne zajednice i četvoromesečnih protesta građana.

Za prvog nekomunističkog predsednika Skupštine grada Beograda 21. februara 1997. izabran je lider DS Zoran Đinđić, ubijen 12. marta prošle godine, koji je bio gradonačelnik do 30. septembra, kada je smenjen na predlog poslanika SPO.

Četvrti lokalni izbori održani su istovremeno sa saveznim 24. septembra 2000, na kojima je DOS osvojio vlast u većini opština u Srbiji. U nekoliko gradova na jugu Srbije i Negotinskoj krajini, tradicionalnim uporištima bivšeg režima, Socijalistička partija Srbije i Jugoslovenska levica zadržali su vlast, a to su Medveđa, Lebane, Kladovo, Crna Trava, Žitište, Kučevo...

Ti izbori označili su odlazak sa vlasti bivšeg režima na čelu sa Slobodanom Miloševićem.

Vanredni lokalni izbori u 18 opština u Srbiji u kojima je Vlada Srbije raspustila opštinske skupštine i obrazovala opštinska veća održani su 4. novembra 2001. Izbori su održani u Bosilegradu, Batočini, Lajkovcu, Beloj Palanci, Irigu, Žitištu, Titelu, Kladovu, Lebanu, Knjaževcu, Negotinu, Aleksincu, Majdanpeku, Chićevcu, Petrovcu na Mlavi, Kuršumliji, Dimitrovgradu i Crnoj Travi. Odziv birača bio je 50 odsto. Na tim izborima su pojedine partije i koalicije osvojile većinu samo u tri opštine, DSS u Knjaževcu i Bosilegradu, DOS u Titelu, a u ostalim gradovima vlast su formirale koalicije.

Na jugu Srbije 28. jula 2002. održani su vanredni lokalni izbori u opštinama, Bujanovac, Preševo i Medveđa.

Naredni vanredni lokalni izbori održani su 22. decembra 2002. u pet opština u Srbiji u kojima su nekoliko meseci ranije uvedene privremene mere, a to su Leskovac, Despotovac, Ražanj, Ub i beogradska opština Barajevo.

Izbori su održani po novom Zakonu o lokalnoj samoupravi, kojim je propisano da se predsednik opštine bira neposredno.

Dopunski lokalni izbori u 36 opština u Srbiji održani su 29. juna 2003.