1583 - Hemfri Gilbert (Humphrey Gilbert) je osnovao prvu englesku koloniju u Severnoj Americi, u Sent Džonu, na Njufaundlendu.1716 - Austrijski princ Eugen Savojski (Eugene de Savoie), s armijom od 40.000 vojnika, naneo je u bici kod Petrovaradina težak poraz otomanskoj vojsci od 150.000 ljudi pod komandom Darnada Ali Paše. U bici je poginulo oko 30.000 otomanskih vojnika. Godinu dana kasnije Eugen Savojski je osvojio Beograd koji je ostao pod austrijskom vlašću do 1739.1844 - Rodjen je slikar Ilja Jefimovič Rjepin, glavni predstavnik realizma u ruskom slikarstvu. Izvršio je veliki uticaj na umetnike svoga vremena, a sovjetski socijalistički realisti su ga smatrali uzorom ("Burlaci na Volgi", "Litija", "Ivan Grozni i njegov sin Ivan", "Carevna Sofija").1850 - Rodjen je francuski pisac Gi de Mopasan (Guy, Maupassant), jedan od najznačajnijih autora kratke forme. Objavio je 300 pripovedaka od kojih se veliki broj smatra remek-delima svetske književnosti ("Dunda", "Toan", "Na vodi", "Djerdan").1895 - U Londonu je umro nemački filozof Fridrih Engels (Friedrich), jedan od osnivača naučnog socijalizma i najbliži saradnik Karla Marksa (Carl Marx), s kojim je 1864. organizovao Prvu internacionalu - medjunarodno udruženje radnika ("Anti-Diring", "Poreklo porodice, privatne svojine i države", "Ludvig Fojerbah i kraj nemačke klasične filozofije").1906 - Rodjen je Džon Hjuston (John Huston), jedan od najpoznatijih američkih filmskih reditelja koji se proslavio filmovima "Malteški soko", "Blago Sijera Madre", "Džungla na asfaltu".1914 - Crna Gora je objavila rat Austro-Ugarskoj. Kuba, Meksiko, Urugvaj i Argentina proglasile su neutralnost u Prvom svetskom ratu.1914 - Prvi električni signali za regulisanje prolaska u različitim saobraćajnim pravcima - semafori, postavljeni su na uglu Avenije Euklid i Istočne 105. ulice u Klivlendu, u američkoj državi Ohaju.1915 - Nemci su u Prvom svetskom ratu okupirali poljsku prestonicu Varšavu.1940 - U sastav SSSR-a je ušla Letonska Sovjetska Socijalistička Republika.1943 - Plotunima iz 222 artiljerijska orudja u Moskvi su, u Drugom svetskom ratu, obeležene pobede nad nemačkim trupama na Istočnom frontu. Sovjetska armija oslobodila je gradove Orel i Bjelgorod.1949 - U zemljotresu jačine 6,75 stepeni Rihterove skale, u Ekvadoru je poginulo 6.000 ljudi, a 100.000 ostalo je bez kuća.1960 - Gornja Volta (Burkina Faso) je stekla nezavisnost od Francuske.1962. - Američka filmska glumica Merilin Monro (Marilyn Monroe) jedna od najvećih holivudskih zvezda i seks-simbol polovine 20. veka, izvršila je samoubistvo u 36. godini ("Džungla na asfaltu", "Autobuska stanica", "Neki to vole vruće").1963 - SSSR, SAD i Velika Britanija potpisali su u Moskvi sporazum o zabrani nuklearnih proba.1974 - Predsednik SAD Ričard Nikson (Richard Nixon) priznao je da je učestvovao u prikrivanju afere "Votergejt" i blokiranju istrage upada u sedište Demokratske stranke u poslovnom centru "Votergejt". Podneo je ostavku 9. avgusta.1984. - Umro je britanski pozorišni i filmski glumac Ričard Barton (Richard Burton) koji se proslavio u pozorištu igrajući likove iz dela Šekspira, a potom i na filmu ("Kleopatra", "Ko se boji Virdžinije Vulf", "Beket", "Noć iguane"). U jugoslovenskom filmu "Sutjeska", igrao je Josipa Broza Tita.1994 - Avioni NATO-a su bombardovali položaje bosanskih Srba oko Sarajeva pošto su pripadnici Vojske Republike Srpske uzeli deo naoružanja iz skladišta mirovnih snaga UN (Unprofor) na planini Igman.1995 - SAD i Vijetnam su uspostavili diplomatske odnose posle nekoliko decenija neprijateljstva i založili se za unapredjenje saradnje.1998 - Umro je Todor Živkov, sekretar Komunističke partije Bugarske od 1954. i predsednik Državnog saveta (šef države) od 1971. do 1989. kada su ga na ostavku prisilili reformisti unutar Komunističke partije.2000 - Umro je britanski glumac ser Alek Ginis, dobitnik Oskara za film "Most na reci Kvaj" 1957. godine, i Oskara za ukupan doprinos filmskoj umetnosti 1980. ("Banda sa Lavender Hila", "Velika iščekivanja", "Oliver Tvist", "Lorens od Arabije", "Ratovi zvezda").2005 - Prva generalna guvernerka Kanade postala je tamnoputa doseljenica Mikael Žan (Michaelle Jean).2009 - Umro je američki scenarista i holivudski filmski producent Bad Šulberg (Budd Schulberg). Dobitnik je Oskara za scenario filma "Na dokovima Njujorka" sa Marlonom Brandom u glavnoj ulozi.2010 - U urušenom oknu rudnika bakra San Hose u Čileu ostala su 33 rudara čije je spasavanje trajalo 69 dana, o čemu je snimljen i film.2011 - Sonda američke agencije NASA "Junona", na solarni pogon, poletela je na petogodišnje putovanje ka Jupiteru, najvećoj planeti Sunčevog sistema gde je stigla 4. jula 2016.2013 - U Turskoj je grupa od 254 oficira, vojnika, advokata, novinara osudjena na doživotni zatvor ili 20 godišnju kaznu zatvora zbog pokušaja svrgavanja s vlasti tadašnjeg premijera Redžepa Tajipa Erdogana 2003. Apelacioni sud je tu presudu poništio 21. aprila 2016.2021 - Ebrahim Raisi položio je zakletvu kao osmi predsednik Islamske Republike Iran.2024 - Premijerka Bangladeša Šeik Hasina podnela je ostavku i napustila zemlju nakon eskalacije protesta koji su počeli zbog vladinih kvota za zapošljavanje. U sukobima studenata i demostranata protiv policije tokom jula stradalo više od 200 ljudi, zatvorene su škole i univerziteti, blokiran pristup internetu, uveden policijski čas i uhapšeno 11.000 ljudi.
5.8.2025.
0:00
Na današnji dan, 5. avgust
Danas je utorak, 5. avgust. Pročitajte koja su to istorijska dešavanja obeležila ovaj datum.
Izvor: Beta
Podeli:
Vrati se na vest
0 Ostavite komentar