Da li ste znali da se u srcu Soluna, na vrhu jednog od najlepših srednjevekovnih naselja, nalazi crkva koja čuva više od 700 godina staru tradiciju i umetnost?
Crkva Svetog Nikole Orfanos, smeštena u nastavku Ano Poli (Gornjeg grada) i okružena uskim, kaldrmisanim uličicama, predstavlja pravi biser vizantijske arhitekture. Iako ju je teško pronaći, njena lepota i istorijski značaj, zbog kojih je upisana na UNESCO listu kulturnog nasleđa, zaslužuju svaki trenutak vašeg truda.
Crkva se nalazi između ulica Apostolou Pavlou i Irodotou, u blizini istočnih zidina solunske tvrđave, i okružena je zelenilom maslina. Njena skrivena lokacija čini je još posebnijom – kada je pronađete, shvatićete zašto je toliko cenjena i zašto se smatra jednim od najlepših religijskih objekata u Solunu.
Ktitor crkve srpski kralj Milutin (1282—1321)
Ime crkve, Agios Nikolaos Orfanos - "Siroče" ili "Siročad", pominje se u dva patrijarhalna dokumenta iz 1635. i 1638. godine, koji pripadaju manastiru Vlatadon. Ovaj manastir se nalazi na samom ulazu u solunsku tvrđavu i bio je metoh crkve tokom turske okupacije.
Iako poreklo imena crkve nije sasvim jasno, postoje različite teorije. Prema jednoj, ime crkve može biti povezano sa ktitorom, članom porodice Orfanos. Drugi izvori sugerišu da naziv crkve potiče od Svetog Nikole, koji je bio poznat po tome što je pokazivao posebnu brigu prema siročadi i udovicama.
Međutim, najprihvaćenija teorija je da je crkvu podigao srpski kralj Stefan Uroš Milutin II, poznat po svom velikom doprinosu u izgradnji crkava i manastira. Kralj Milutin je ostao upamćen kao jedan od najvećih ktitora tog vremena.
Shutterstock/stoyanh
Još na početku svoje vladavine obećao je Bogu da će podići onoliko zadužbina koliko godina bude vladao, a ovo obećanje je ispunio, podižući čak 40 crkava i manastira.
Na ovu tačku gledišta nas navode freske crkve sa svetim Đorđem (zaštitnik Nemanjića, ovde predstavljen sa mačem) i Klimentom Ohridskim.
Milutinovi bliski odnosi sa Solunom su istoričarima već poznati, jer je bio oženjen vizantijskom princezom Simonidom, ćerkom carice Irine Paleolog, koja je jedan deo svog života provela u ovom gradu.
Poznat po svom dobrotvornom duhu, Milutin je pored verskih objekata, podizao i sirotišta, kao i narodne kuhinje. Ovi aspekti Milutinove vladavine mogli bi objasniti naziv crkve Orfanos, koji se može povezati sa postojanjem doma za nezbrinutu decu u blizini hrama.
Arhitektura crkve i unutrašnjost
Crkva Svetog Nikole Orfanos je jedinstvena i po svom arhitektonskom izgledu. Hram je dugačka, uska dvorana sa drvenim krovom, a sa tri strane je okružena peristalom. Unutrašnjost crkve je ukrašena mermernim ikonostasom koji datira iz vremena osnivanja crkve, dok su kapiteli iz ranohrišćanskog perioda, što dodatno potvrđuje istorijski značaj ovog objekta.
Freske crkve - remek-delo vizantijske umetnosti
Jedan od najvažnijih umetničkih elementa crkve su njene freske, koje se smatraju remek-delima vizantijske umetnosti. Freske, koje su hronološki smeštene između 1310. i 1320. godine, sadrže mnoge teme iz života Hrista, kao i teme Akatista i Žitija Svetog Nikole, te Žitija Svetog Gerasima Jordanskog.
Zanimljivo je da su freske u ovoj crkvi među najbolje očuvanim u Solunu, a radovi na njihovoj restauraciji počeli su 2023. godine, kako bi se sačuvala njihova vrednost za buduće generacije.
Poseta crkve Svetog Nikole Orfanos - radno vreme
Kada odlučite da posetite ovu istorijsku crkvu, sigurno ćete biti dočekani sa osmehom od strane oca Theodosiosa, koji se uvek obraduje kada vidi Srbe među posetiocima.
Crkva se nalazi u ulici Irodotou, broj 1, a radno vreme crkve je utorkom i četvrtkom od 8:30 do 13:00 časova.
Mnogi turisti decenijama uživaju u mediteranskim plažama, ali nova istraživanja pokazuju da sve više putnika "menja" Majorku Severnom Makedonijom ili albanskom rivijerom.
Vlasnici štandova na božićnom vašaru u Kaselu ubuduće će napitke od kakaa sa rumom nuditi pod drugim imenom umesto "Lumumba". Na to su ih pozvali domaćini vašara iz kompanije Kasel marketing.
Londonski aerodrom Hitrou najavio da će od januara naredne godine poskupeti usluge iskrcavanja putnika na terminalima sa 6,8 na 8 evra, prenosi danas BBC.
U Srbiji je moguće uživati u snegu i zimskim sportovima i po pristupačnim cenama, a to najbolje pokazuje skijalište na planini Javor u selu Kušići kod Ivanjice.
U jednu od najlepših železničkih ruta Evrope, spada luksuzni voz „Al Andalus“ u Španiji, čije putovanje traje sedam dana i šest noći, a koji ima polaske iz Madrida i iz Sevilje.
Mnogi turisti decenijama uživaju u mediteranskim plažama, ali nova istraživanja pokazuju da sve više putnika "menja" Majorku Severnom Makedonijom ili albanskom rivijerom.
Vlasnici štandova na božićnom vašaru u Kaselu ubuduće će napitke od kakaa sa rumom nuditi pod drugim imenom umesto "Lumumba". Na to su ih pozvali domaćini vašara iz kompanije Kasel marketing.
Londonski aerodrom Hitrou najavio da će od januara naredne godine poskupeti usluge iskrcavanja putnika na terminalima sa 6,8 na 8 evra, prenosi danas BBC.
Decembar donosi obilje i uspeh za tri horoskopska znaka koja, prema rečima astrološkinje Elizabet Brobek, ulaze u svoje pobedničko razdoblje koje će trajati sve do kraja 2025. godine.
Rijaliti zvezda Kim Kardašijan ponovo se suočila sa traumom kroz koju je prošla 2016. godine, otkrivši u najnovijoj epizodi rijaliti serije "Keeping Up with the Kardashians“ da ju je njen tadašnji suprug, Kanje Vest, optužio da je izmislila ceo incident.
Holivudski veteran Ričard Gir otvoreno je govorio o dvadesetogodišnjoj zabrani prisustvovanja Oskarima, koju mu je nametnula Akademija, ističući da je tu odluku doživeo "ne posebno lično".
Jelena je ostala šokirana činjenicom koliko su joj deca porasla od kada ih je poslednji put videla, a naročito je bila iznenađena promenom glasa srednjeg sina...
Dok uživamo u kolačima i bombonama, u našim ustima već kreće proces koji daje prednost bakterijama i povećava rizik od karijesa. Evo šta se zapravo dešava svaki put kada pojedemo nešto slatko.
Hronične bolesti su tihi ubica savremenog doba, kardiovaskularna oboljenja, dijabetes, kanceri su u konstantnom porastu, uprkos tome što medicina neprestano napreduje. Da li je rešenje i untegrativnoj medicini?
Savetnici za vakcinaciju ministra zdravlja Sjedinjenih Američkih Država Roberta F. Kenedija Mlađeg glasaće danas o tome da li da ukinu široku preporuku za vakcinu protiv hepatitisa B za decu.
