Iako je još od 1848. godine glavni grad Švajcarske konfederacije Bern je tek četvrti grad po veličini u zemlji, sa 128 hiljada stanovnika na užem gradskom području i oko 350 hiljada u celoj aglomeraciji. Nalazi se u istoimenom kantonu, jednom od tri dvojezična u celoj državi (na zapadnom kraju kantona govori se francuski).
Po legendi nastao je 1191. godine, kada je lokalni vojvoda Berhtold od Ceringena lovio medveda na obali reke Are. Kada ga je ubio na jednom brežuljku uočio je sjajan geografski položaj, jer reka sa tri strane okružuje to brdašce. Ime je grad dobio po ubijenom medvedu, a posle Bertoldove smrti car je dodelio Bernu status slobodnog grada.
U narednim vekovima Bern se lagano širio iz zagrljaja reke Are, najpre ka zapadu, ostajući na levoj obali. Postao je član konfederacije još 1353. godine, a posle nekoliko uspešnih ratova i zahvaljujući dobroj ekonomskoj politici bio je tokom XVI i XVII veka najveći grad-država severno od Alpa.
U tom periodu štitila su ga dva nivoa utvrđenja, sasvim solidno sve do Napoleonovog pohoda. Sredinom devetnaestog veka Bern stiče status glavnog grada i poštanskog sedišta Švajcarske, četvrt veka kasnije Svetska poštanska unija osnovana je u njemu, a u prvoj deceniji XX veka je Albert Ajnštajn, radeći u Zavodu za patente, otkrio teoriju relativiteta.
Bern danas ima najveći procenat domaćeg stanovništva (80 posto) i najveći procenat protestanata (41 posto) među velikim švajcarskim gradovima. Ipak, lokalni dijalekt nemačkog znatno je nerazumljiviji većini Nemaca nego recimo bazelski ili ciriški.
Smešten dvadesetak kilometara severno od Alpa u glečerom stvorenoj dolini, Bern je bitno središte prehrambene industrije i dom svetski poznatih „toblerona“.
Posle požara 1405. godine, koji je spalio sve drvene kuće u gradu, Bern je ponovo izgrađen od opeke, u renesansnom stilu. U potpunosti očuvan, centar grada danas služi kao primer arhitekture tog doba i pod zaštitom je Uneskoa.
Rast grada može se pratiti kroz atraktivne građevine. Najprepoznatljiviji simbol grada je Citgloge, satna kula, koji je u doba izgradnje (oko 1220. godine) stajao na samim zidinama grada. Kako se grad povećavao i pomerao ka zapadu izgrađene su još dve kule – Kefigturm i Kristofelturm. Velika visinska razlika između starog grada i same obale reke (preko 30 metara) dovela je do izgradnje uspinjače Marciliban, sa 105 metara najkraće u Evropi.
U devetnaestom veku došlo je vreme da se premosti reka Are i krene u širenje ka istoku. Nedaleko od dotadašnjeg Untertore mosta, na samom vrhu okuke, izgrađen je Nidegbrike, najstariji od pet današnjih mosta u gradu. Kasnije u istom veku izgrađeni su Kirhenfeld most na južnoj i Kornhaus most na severnoj strani okuke. Kornhaus most vodi do nekadašnjeg velikog skladišta, koje je na samom kraju XIX veka transformisano u kulturni centar Berna.
Fudbalski klub Jang Bojs predstavnik je Berna u najvišem rangu švajcarskog fudbala. Taj klub igra na stadionu Stad d’Suis Vankdorf, koji je izgrađen na mestu Vankdorfa, domaćina finalne utakmice Svetskog prvenstva 1954, u kojoj se dogodilo „Čudo u Bernu“, kada su Nemci šokirali Mađarsku „laku konjicu“, daleko najjači tim tog vremena.
pretraži po celom b92.net
Holandija
Italija
Francuska
Rumunija
Odštampaj
Pošalji