"Žene, majke, boginje": Vinčanske figure "gostuju" u Italiji

Od 11. novembra do 11. februara naredne, 2018. godine, trinaest antropomorgfnih figurina iz fundusa palanačkog muzeja, činiće deo velike međunarodne postavke pod naslovom "Donne, Madri, Dee" (Žene, majke, boginje), upriličene u dvocu Udine u severoistočnoj Italiji.

Na Konferenciji za medije u palanačkom Narodnom muzeju, na kojoj su govorili direktor Stevan Martinović, arheolog Nenad Šošić i Dragana Đurđević, između ostalog je rečeno da predmeti iz našeg Narodnog muzeja predstavljaju skoro tri četvrtine ove izložbe, na kojoj su zastupljeni praistorijski arheološki nalazi iz Mađarske, Poljske, Slovenije, Nemačke, Italije, i drugih zemalja južne i centralne Evrope.

Za razliku od Muzeja Vovodine, koji je ustupio repliku Crvenokose boginje, i replika artefakata iz Lepenskog Vira, palanački Narodni muzej ustupio je originalne predmete, koji svojom lepotom i arheološkim značajem zauzimaju središnjo mesto ove međunardone izložbe. Kolekcija predmeta iz neolita Narodnog muzeja u Palanci, koju osim antropomorfnih čine i zoomorfne figurine, iz različitih perioda Vinčanske kulture (od starčevačkog do bronzanog perioda), plod je višegodišnjih sistematskih iskopavanja na više lokaliteta na području naše opštine.

Pažnju stručnjaka za neolit, skrenuli su Radovan Milošević, osnivač i dugogodišnji direktor Narodnog muzeja, i Voja Novaković, autor prvih članaka o ovim arheološkim nalazima u našoj opštini.

Usledila su velika istraživanja, u kojima su, osim stručnjaka Srpske akademije nauka i Odeljenja za arheologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu, učestvovali i strunjaci iz SAD, a rezultati ovih naučnih opservacija prezentovani su na velikom međunarodnom skupu «Vinča i njen svet», 1990. godine. Predmeti iz ove zbirke Palanačkog muzeja do sada su izlagani u više zemalja sveta, a posetioci postavke u Udinama, deo ove zbirke moći će da vide do 11. februara naredne godine.

Saradnja sa muzejom u Udinama, ostvarena preko Narodnog muzeja iz Beograda, počela je još ovog proleća, pa su organizovane posete stručnjaka iz Italije, a arheolog Narodnog muzeja, Nenad Šošić, napisao je tekst za katalog, i u Italiji učestvovao u dizajnu same postavke, čijem je svečanom otvaranju, u subotu 11. novembra, prisustvovao direktor Narodnog muzeja u Palanci, Stevan Martinović.

U velikom dvojezičnom katalogu, na italijanskom i engleskom jeziku, zastupljen je tekst koji su napisali Nenad Šošić i njegovi saradnici iz Odeljenja za arheologiju palanačkog Narodnog muzeja, a ovaj prilog je bogato ilustrovan kolor fotografijama izloženih predmeta.