Đerdap upisan u svetsku listu Uneska

Na ovom plenarnom zasedanju Izvršnog saveta Uneska, potvrđena je odluka Saveta Uneska za globalne geoparkove o izboru Geoparka Ðerdap za jednog od 15 novih geoparkova u svetu, saopštili su iz Ministarstva zaštite životne sredine.

Geoparkovi su jedinstvena, geografski celovita područja koja se odlikuju lokalitetima i pejzažem od međunarodnog geološkog značaja, ali istovremeno i izuzetnim prirodnim i kulturnim nasleđem.

Geopark Ðerdap se prostire na površini od 1.330 kilometra kvadratnih, obuhvatajući izvanredne lokalitete i fenomene geološkog karaktera.

Najupečatljiviji prirodni fenomen u Geoparku je Ðerdapska klisura koja je, sa dužinom od preko 100 kilometara, ujedno i najduža klisura u Evropi.

Sastoji se od četiri manje klisure i tri kotline: Golubačka klisura, Ljupkovska kotlina, klisura Gospođin Vir, Donjomilanovačka kotlina, Kazanska klisura, Oršavska kotlina i Sipska klisura.

Područje Ðerdapske klisure, najduže klisure probojnice u Evropi, odlikuje se složenim reljefom sa mrežom klusura, kanjona i dubokih uvala, ali sadrži lokalitete i segmente koji predstavljaju značajna svedočanstva o geološkom i geomorfološkom razvoju Zemlje.

Ilustracija/Foto: depositphotos/pajche

Zato ne čudi prisustvo brojnih kraških pojava, lokaliteta geološkog karaktera koji predstavljaju yaštićena područija.

Tu su spomenici prirode "Prerasti u kanjonu Vratne", "Prerast Šuplja stena" ,"Tunelska pećina Prerast u kanjonu Zamne" i "Blederija".

Posebnu pažnju privlače i zaštićena područja od lokalnog značaja poput spomenika prirode "Rajkova pećina", "Bigrena akumulacija kod manastira Tumane" i "Bigrena akumulacija Beli Izvorac" koja su, pored područja Nacionalnog parka -Ðerdap obuhvaćena Geoparkom.

Zbog specifičnog geografskog položaja, blage klime i raspoloživih, raznolikih prirodnih resursa, ovo područje je bilo milenijumsko naselje nekoliko civilizacija, koja datiraju iz vremena mezolita , eneolita kao i iz rimskog, vizantijskog i turskog perioda , a tu su i tradicionalne kuće, crkve i manastiri.

Proglašenje područja Ðerdapske klisure i njenog zaleđa - delova planinskih masiva Kučaj i Miroč, za prvo područje u Srbiji koje upisano na listu UNESKO Globalna mreža geoparkova, rezultat je višegodišnjeg rada i angažovanja državnih organa i stručnjaka.

Ministarstvo zaštite životne sredine je 2014. godine pokrenulo inicijativu za uspostavljanje geoparkova u Republici Srbiji. Proglašenjem Geoparka Ðerdap, stvoreni su uslovi za razvijanje praksi i modela za jedinstveno povezivanje zaštite geološkog nasleđa i regionalnog održivog ekonomskog razvoja ovog područja.

Proširenjem liste sa novih 15 geoparkova u svetu, danas je u globalnu mrežu geoparkova upisano 161 područje od izuzetnog međunarodnog geološkog značaja koje se prostire u 44 zemlje.