Konačno dešifrovano pismo staro 1.800 godina

1,800-year-old black dot in Bakhshali manuscript is first ‘zero’: researchers pic.twitter.com/DVRkGYHJos

— ICS (@india_virendra) September 19, 2017

A tek sada naučnici sa Univerziteta Oksford otkrili su da je reč o daleko najstarijem poznatom zapisu broja bez kojega je teško zamisliva, ako ne i nemoguća, matematika kakvu poznaje današnja globalna civilizacija.

Ispostavilo se da je tekst star oko 1800 godina, odnosno da potiče iz trećeg veka, i to nakon što su mu naučnici starost odredili metodom radioaktivnog ugljenika.

Ispostavilo se da je u pitanju antički indijski tekst, a antički Indijci imali su jako pametne, vešte i maštovite matematičare, čak 500 godina stariji od do sada poznatog najstarijeg zapisa broja nula sa zida jednog hrama Ganešu u mestu Gvalior u indijskoj državi Madja Pradeš.

Pola milenijuma tu ili tamo nipošto nije beznačajno, a posebno ne ako je reč o otkriću korišćenja nule, zapravo jednom od najvećih matematičkih otkrića u ljudskoj istoriji.

Civilizacije koje nisu poznavale broj nula, morale su se snalaziti. U Vavilonu su između cifara ostavljali razmak. Vavilonski matematičari inače su koristili sistem koji je, kao što mi danas u našem sistemu imamo bazu 10, za bazu imao 60.

Maje su u svojim kalendarima kao izlaz za situacije, na mestima na kojima trebalo koristiti nulu, koristili simbol za školjku. O Rimljanima i njihovom sistemu da se ne govori.

1,800-year-old dot is first ‘zero’, say researchers – Newspaper https://t.co/u1iUjdskpX pic.twitter.com/K3aGOr3vD1

— Subah Pakistan (@Subah_Pakistan) September 16, 2017

Tek Indija i tamošnja bogata civilizacija donela je dekadni sistem sa ciframa od 0 do 9, iz kog danas baštinimo simbol iz kog se razvila nula kakvu poznajemo danas.

"Danas znamo da su već u 3. veku matematičari u Indiji posejali seme ideje koja je danas u modernom svetu tako fundamentalna. Ovakva otkrića pokazuju koliko je matematika na indijskom potkontinentu vekovima bila napredna", stoji u izveštaju s Oksforda o otkriću.

Rukopis iz Baškalija 1881. je pronađen, ne bi čovek verovao, zakopan u najobičnijem polju. Vrlo rano je postalo jasno da je reč o najstarijem poznatom matematičkom rukopisu iz Indije, misli se na indijsko poreklo, mesto otkrića je danas u Pakistanu.

Rukopis se sastoji od 70 vrlo krtih listova kore breze i smatralo se da potiče iz razdoblja između 8. i 12. veka.

Posebno zbunjujuće u određivanju starosti bilo je što je rukopis sastavljen iz nekoliko delova koji potiču iz različitih razdoblja.