I Konstantinopolj postade Istanbul

Svaki put se najezim kad procitam nesto o padu Carigrada ... :(

Zahvaljujem svima na komentarima. Smatram da Vam dugujem jedno pojasnjenje i jedno izvinjenje.
Naslov clanka sam izabrao u figurativnom, ne u striktno istorijskom smislu. Turci su Konstantinopolj nezvanicno (ali siroko prihvaceno i korisceno) zvali Istanbul (poreklo reci detaljno objasnio Dr. Igor Vragovic). Grad je zvanicno preimenovan u Istanbul 1930.
Grubom greskom u konverziji milja u metre naveden je pogresan podatak o sirini Bosfora u najuzem delu. Ona zaista iznosi 702m. Izvinjavam se svim citaocima.
Veliki pozdrav!

Interesantno! Autor teksta vrlo vesto izbegava da napise nesto i o ulozi srba u padu Carigrada? I nase trupe su bile tu i vrlo se revnosno borile-na pogresnoj strani! Jedan od najvaznijih momenata u padu Carigrada je bilo miniranje severne kapije od strane nasih!

"Očajničke molbe za pomoć upućene Zapadu bile su uzvraćene uglavnom lepim rečima i obećanjima, ili pak značajnim zahtevima (3). Ali, konkretne pomoći nije bilo." Zvuci poznato, zar ne:)
Obozavam clanke iz istorije, pravo osvezenje u odnosu na nasu svakodnevicu- svuda samo moda,in&out stvari, samoproklamovani stilisti i zivotni gurui, i slicno. Nastavite ovako.

Zasto vizantija? Takva drzava nije postojala. Svi stanovnici Konastantinopola su sebe smatrali rimljanima (romanima) sto su i bili. Vizantija (kao drzava) je izmisljotina iz 19 veka. http://www.romanity.org/

Odlican prikaz, koncizan i informativan. Da li ce Carigrad opet dopasti hriscanima (pre Grcima nego Srbima) je pitanje, da ne kazem prilicno neverovatno deluje danas. Opet, pre samo 100 god. je neverovatno zvucalo da ce BiH, Slovenija ili Azerbejdzan biti nezavisne drzave, da ne pominjem kako bi se neko slatko smejao pre 300 god. na pomen nezavisne Kanade, Angole ili Irske. Konacno, tada bi Skoplje, Solun ili Pristina van Turske zvucali kao prilicno neverovatni dogadjaji.

Ipak, budimo realni, veca je sansa da sve vise muslimana preplavi Evropu ali ne macem i topom, vec u potrazi za boljim zivotom. Najveca sansa da hriscani zavladaju tim gradom je ako se isti samovoljno odcepi od Turske i odluci da se pripoji EU, a koliko je to realno, procenite sami!

Trajna stabilnost u Evropi biće postignuta kada se Konstantinopolj konačno oslobodi od turske vlasti. To naravno ne ogovara pre svega Englezima pa je i vrlo malo verovatno da će do toga doći.

Konacno oslobodi od turske vlasti? I Srbi opet zavladaju Vizantijom i Kosovom??? Ljudi moji kakvih likova ima!!!

Sve je tačno osim naslova. Konstantinopolj je postao Istanbul tek 1926. Dakle, posle pada Otomanske imperije.

Lep clanak, koncizan i informativan i edukativan.

Vrlo interesantan clanak. Samo bih zeleo dodati da je prelomni trenutak u opsadi i padu grada bio prodor Turaka kroz malu kapiju Kerkoportu, koja se nalazila na spoju dvostrukih zidina Teodosija II i zidina Vlaherne. Taj sektor su drzali Mlecani pod Minotom i Bokjardom. Verovatno prilikom ispada iz grada, mada ni izdaja nije nemoguca, ova kapija je ostavljena otvorena. Kroz nju su Turci prodrli u Vlahernu, zaposeli zidine i u trenutku kada su njihovi saborci napadali bedeme kod Adrijanopoljske i 5 Vojne Kapije (oko 400 i 700 metara nize od Vlaherne) oni su udarili u branioce s ledja. U priblizno isto vreme je Djustinijani Longo tesko ranjen i prebacen u luku (umro je nekoliko dana kasnije na Hiosu), Djenovljani su se povukli, Grci su se uspanicili i razbezali, a car Konstantin Dragas je poginuo pokusavajuci da organizuje kakvu takvu odbranu. Koga ovi dogadjaji interesuju malo vise moze konsultovati literaturu koju je autor clanka zabelezio.

Tokom Prvog svetskog rata 1914-1918 saveznici su osvojili İstanbul i držali ga sve do 1922 kada je Mustafa Kemal poznatiji kao Ataturk uspeo da izbaci savezničku vojsku iz grada. Sledeće 1923 godini Ataturk je proglasio Republiku Tursku i premestio je prestonicu u Ankaru. Iako nije više bio glavni grad ostao je ekonomski centar Turske.
Potpuno fenomenalno i osvezavajuće. Samo napred.

Kako je populacija rasla grad se širio što je prouzrokovalo delimičnim uništavanjem istorijskih znamenitosti u gradu.

Kao i prethodni, clanak zasluzuje svaku pohvalu. Dajte jos. Nase znanje o Istoriji je u principu veoma povrsno. Doduse zahvaljujuci kablovskim operatorima u mogucnosti smo da pratimo History Channel, tako da ovakvi clanci lepo dopunjuju nase znanje.
Bravo.

Prvo:

Konstantinopolj nije postao Istanbul nakon turskog osvajanja, jer Istanbul nije turska vec GRCKA REC. Ime Istanbul dolazi od grcke fraze koja se izgovara "eis ten Pole" [is tim boli], od starogrckog "eis ten Polin", sto u stvari znaci:

"u gradu" ili "ka gradu",

misleci na Konstantinopolj kao najveci grad u Evropi (ili na svetu).

Drugo:

Naci(onali)sticki predlog o "oslobadjanju" Istanbula bi znacio da grad treba da se "oslobodi" i 10 miliona turskih stanovnika.

P.S. Redakcija B92 ponekad dozvoljava da se u komentarima objavi ama bas svasta !

Clanak je odlican i jako detaljan.
Ima samo jedna mala greska koja se iskrala (a mozda je i greska tokom kucanja), naime, Bosfor gde je sagradjen Rumeli Hisar nije 88 metara!!! Istina je da je tamo najuzi ali se ta razdaljina smatra da je 702 metara (skoro 9 puta veca nego ona koja stoji u tekstu).
Ni sam zlatni rog nije tolko uzak (izmedju 260 i 650 metara).
Mozete ovo naci na google earth...measure tools.
pozdrav.

Divan clanak.Bravo.

Jako zanimljivo štivo. Od ovoga bi se mogao napraviti holivudski hit.

Molio bih autora da napise clanak i o 1204. godini, o krstasima i Konstantinopolju. Tada je grad pao pred daleko manje imprensivnom vojskom, i meni (laiku) nije jasno kako. Mislim, citao sam ja malo o tome, ali to su bili detalji (te napadaju ovaj zid, te onaj), i od drveta nisam uspeo da vidim sumu. Unapred hvala!!

Hvala za clanke, nisu prenatrpani ciframa i detaljima i daju za kratko vreme sliku balkana nakon kosovske bitke.
sve najbolje...

Jos jedan prilog obimnoj literaturi o padu grada je knjiga izdata 2005 godine.Roger Crowley "1453",Hyperion,New York,ISBN:1-4013-0191-6

Dopuna za literaturu:

Georgije Ostrogotski, Istorija Vizantije, Beograd 1969. postoje i druga izdanja.
H. Inalcik, The Ottoman Empire, The Classical Age 1300 - 1600, London 1973. postoji i srpsko izdanje.

Takodje preporucujem sjajno knjizevno delo Nemanje Rotara, Poslednja noc na Levantu, Beograd 2004. u izdanju Stubova kulture.

Death and Resurrection of Constantinos Palaeologus

Odysseas Elytis

I

As he stood there erect before the Gate
and impregnable in his sorrow

Far from the world where his spirit sought
to bring Paradise to his measure
And harder even than stone
for no one had ever looked
on him tenderly--at times his crooked teeth
whitened strangely

And as he passed by with his gaze a little
beyond mankind and from them all
extracted One who smiled on him
The Real one
whom death could never seize

He took care to pronounce the word
sea clearly that all the dolphins
within might shine
And the desolation so great it might
contain all of God
and every water drop ascending steadfastly toward
the sun

As a young man he had gold glittering
and gleaming on the shoulders of the great
And one night
he remembers
during a great storm the neck of the sea
roared so it turned murky
but he would not submit to it

The world's an oppressive place to live through
yet with a little pride it's worth it.

II

Dear God what now
Who had to battle with thousands
and not only his loneliness
Who?
He who knew with a single word
how to slake the thirst of entire worlds
What?

From whom they taken everything
And his sandals with their crisscrossed
straps and his pointed trident
and the wall he mounted every afternoon
like an unruly and pitching boat
to hold the reigns against the water


And a handful of vervain
which he had rubbed against a girl's cheek
at midnight
to kiss her
(how the waters of the moon gurled
on the stone steps three cliff-lengths
above the sea ...)

Noon out if night
And not one person by his side
Only his faithful words that mingled
all their colors to leave in his mind
a lance of white light

And opposite
along the whole wall's length
a host of heads poured in plaster
as far as his eye could see

"Noon out of night -- all life a radiance!"
he shouted and rushed into the horde
dragging behind him an endless golden line

And at once he felt
the final pallor
overmastering him
as it hastened from afar.

III

Now
as the sun's wheel turned more and more swiftly
the courtyards plunged into winter and once
again emerged red from the geranium

And the small cool domes
like blue medusae
reached each time into the silverwork
the wind so delicately worked as a painting
for other times more distant

Virgin maidens
their breasts glowing a summer dawn
brought him branches of fresh palm leaves
and those of the myrtle uprooted
from the depths of the sea

Dripping iodine
while under his feet he heard
the prows of black ships
sucked into the great whirlpool
the ancient and smoked sea-craft
from which still erect with riveted gaze
the Mothers of God stood rebuking

Horses overturned on dump-heads
a rabble of buildings large and small
debris and dust flaming in the air

And there lying prone
always with an unbroken word
between his teeth
Himself
the last of the Hellenes!

Napisite nesto i o najvecim i najodlucnijim ratovima u istoriji pre 20-tog veka: Punskim ratovima, vodjenim izmedju Rima i Kartagine od 264. do 146. godine p.n.e.
Jezivo mnogo tragicnih stvari i mnogo toga sto podseca na trenutno stanje u svetu...

Sto se tice trenutnog imena grada, ono je dato (kao sto je neko napisao), 1926. godine, nakon velikog pogroma nad Jermenima i Grcima sirom (preostale) Otomanske imperije. Tokom 1920-tih, veliki broj Grka iz Konstantinopolja je bio ubijen, dok je u ostalim oblastima Male Azije, (prvenstveno u Ionia - Joniji, i Pontusu - Crnomorskoj obali), gotovo citava populacija Grka i Jermena istrebljena.
Naziv Konstantinopolj je dat gradu Novi Rim (zvanican naziv po re-osnivanju grada na temeljima drevnog Grckog grada Vizantiona), nakon smrti Cara Konstantina.

O imenu grada jos se moze procitati na: http://www.sephardicstudies.org/istanbul.html,

a o istoriji Vizantije na stranicama:
http://www.neobyzantine.org/byzantium/index.php

Posavetovao bih autora ovog članka da (ukoliko bude bio u mogućnosti) nešto napiše i o bitci kod Hadrijanopolja, koja je bila vođena u leto 378 godine nove ere, dakle nekoliko vekova pre naseljavanja južnih Slovena na prostor Balkana i koja je takođe imala krupne političke, kulturne i društvene posledice ne samo za ovaj geografski prostor, nego i za dalju sudbinu velikog i tada još faktički nepodeljenog Rimskog Carstva.
A Carigrad nisu pregazili samo Turci, nego ga je pregazilo i vreme istorijskih tokova.

Svaki put se najezim kad procitam nesto o padu Carigrada ... :(

Trajna stabilnost u Evropi biće postignuta kada se Konstantinopolj konačno oslobodi od turske vlasti. To naravno ne ogovara pre svega Englezima pa je i vrlo malo verovatno da će do toga doći.

Konacno oslobodi od turske vlasti? I Srbi opet zavladaju Vizantijom i Kosovom??? Ljudi moji kakvih likova ima!!!

Sve je tačno osim naslova. Konstantinopolj je postao Istanbul tek 1926. Dakle, posle pada Otomanske imperije.

Interesantno! Autor teksta vrlo vesto izbegava da napise nesto i o ulozi srba u padu Carigrada? I nase trupe su bile tu i vrlo se revnosno borile-na pogresnoj strani! Jedan od najvaznijih momenata u padu Carigrada je bilo miniranje severne kapije od strane nasih!

Zahvaljujem svima na komentarima. Smatram da Vam dugujem jedno pojasnjenje i jedno izvinjenje.
Naslov clanka sam izabrao u figurativnom, ne u striktno istorijskom smislu. Turci su Konstantinopolj nezvanicno (ali siroko prihvaceno i korisceno) zvali Istanbul (poreklo reci detaljno objasnio Dr. Igor Vragovic). Grad je zvanicno preimenovan u Istanbul 1930.
Grubom greskom u konverziji milja u metre naveden je pogresan podatak o sirini Bosfora u najuzem delu. Ona zaista iznosi 702m. Izvinjavam se svim citaocima.
Veliki pozdrav!

Death and Resurrection of Constantinos Palaeologus

Odysseas Elytis

I

As he stood there erect before the Gate
and impregnable in his sorrow

Far from the world where his spirit sought
to bring Paradise to his measure
And harder even than stone
for no one had ever looked
on him tenderly--at times his crooked teeth
whitened strangely

And as he passed by with his gaze a little
beyond mankind and from them all
extracted One who smiled on him
The Real one
whom death could never seize

He took care to pronounce the word
sea clearly that all the dolphins
within might shine
And the desolation so great it might
contain all of God
and every water drop ascending steadfastly toward
the sun

As a young man he had gold glittering
and gleaming on the shoulders of the great
And one night
he remembers
during a great storm the neck of the sea
roared so it turned murky
but he would not submit to it

The world's an oppressive place to live through
yet with a little pride it's worth it.

II

Dear God what now
Who had to battle with thousands
and not only his loneliness
Who?
He who knew with a single word
how to slake the thirst of entire worlds
What?

From whom they taken everything
And his sandals with their crisscrossed
straps and his pointed trident
and the wall he mounted every afternoon
like an unruly and pitching boat
to hold the reigns against the water


And a handful of vervain
which he had rubbed against a girl's cheek
at midnight
to kiss her
(how the waters of the moon gurled
on the stone steps three cliff-lengths
above the sea ...)

Noon out if night
And not one person by his side
Only his faithful words that mingled
all their colors to leave in his mind
a lance of white light

And opposite
along the whole wall's length
a host of heads poured in plaster
as far as his eye could see

"Noon out of night -- all life a radiance!"
he shouted and rushed into the horde
dragging behind him an endless golden line

And at once he felt
the final pallor
overmastering him
as it hastened from afar.

III

Now
as the sun's wheel turned more and more swiftly
the courtyards plunged into winter and once
again emerged red from the geranium

And the small cool domes
like blue medusae
reached each time into the silverwork
the wind so delicately worked as a painting
for other times more distant

Virgin maidens
their breasts glowing a summer dawn
brought him branches of fresh palm leaves
and those of the myrtle uprooted
from the depths of the sea

Dripping iodine
while under his feet he heard
the prows of black ships
sucked into the great whirlpool
the ancient and smoked sea-craft
from which still erect with riveted gaze
the Mothers of God stood rebuking

Horses overturned on dump-heads
a rabble of buildings large and small
debris and dust flaming in the air

And there lying prone
always with an unbroken word
between his teeth
Himself
the last of the Hellenes!

Napisite nesto i o najvecim i najodlucnijim ratovima u istoriji pre 20-tog veka: Punskim ratovima, vodjenim izmedju Rima i Kartagine od 264. do 146. godine p.n.e.
Jezivo mnogo tragicnih stvari i mnogo toga sto podseca na trenutno stanje u svetu...

Sto se tice trenutnog imena grada, ono je dato (kao sto je neko napisao), 1926. godine, nakon velikog pogroma nad Jermenima i Grcima sirom (preostale) Otomanske imperije. Tokom 1920-tih, veliki broj Grka iz Konstantinopolja je bio ubijen, dok je u ostalim oblastima Male Azije, (prvenstveno u Ionia - Joniji, i Pontusu - Crnomorskoj obali), gotovo citava populacija Grka i Jermena istrebljena.
Naziv Konstantinopolj je dat gradu Novi Rim (zvanican naziv po re-osnivanju grada na temeljima drevnog Grckog grada Vizantiona), nakon smrti Cara Konstantina.

O imenu grada jos se moze procitati na: http://www.sephardicstudies.org/istanbul.html,

a o istoriji Vizantije na stranicama:
http://www.neobyzantine.org/byzantium/index.php

Posavetovao bih autora ovog članka da (ukoliko bude bio u mogućnosti) nešto napiše i o bitci kod Hadrijanopolja, koja je bila vođena u leto 378 godine nove ere, dakle nekoliko vekova pre naseljavanja južnih Slovena na prostor Balkana i koja je takođe imala krupne političke, kulturne i društvene posledice ne samo za ovaj geografski prostor, nego i za dalju sudbinu velikog i tada još faktički nepodeljenog Rimskog Carstva.
A Carigrad nisu pregazili samo Turci, nego ga je pregazilo i vreme istorijskih tokova.

Prvo:

Konstantinopolj nije postao Istanbul nakon turskog osvajanja, jer Istanbul nije turska vec GRCKA REC. Ime Istanbul dolazi od grcke fraze koja se izgovara "eis ten Pole" [is tim boli], od starogrckog "eis ten Polin", sto u stvari znaci:

"u gradu" ili "ka gradu",

misleci na Konstantinopolj kao najveci grad u Evropi (ili na svetu).

Drugo:

Naci(onali)sticki predlog o "oslobadjanju" Istanbula bi znacio da grad treba da se "oslobodi" i 10 miliona turskih stanovnika.

P.S. Redakcija B92 ponekad dozvoljava da se u komentarima objavi ama bas svasta !

Lep clanak, koncizan i informativan i edukativan.

Odlican prikaz, koncizan i informativan. Da li ce Carigrad opet dopasti hriscanima (pre Grcima nego Srbima) je pitanje, da ne kazem prilicno neverovatno deluje danas. Opet, pre samo 100 god. je neverovatno zvucalo da ce BiH, Slovenija ili Azerbejdzan biti nezavisne drzave, da ne pominjem kako bi se neko slatko smejao pre 300 god. na pomen nezavisne Kanade, Angole ili Irske. Konacno, tada bi Skoplje, Solun ili Pristina van Turske zvucali kao prilicno neverovatni dogadjaji.

Ipak, budimo realni, veca je sansa da sve vise muslimana preplavi Evropu ali ne macem i topom, vec u potrazi za boljim zivotom. Najveca sansa da hriscani zavladaju tim gradom je ako se isti samovoljno odcepi od Turske i odluci da se pripoji EU, a koliko je to realno, procenite sami!

Vrlo interesantan clanak. Samo bih zeleo dodati da je prelomni trenutak u opsadi i padu grada bio prodor Turaka kroz malu kapiju Kerkoportu, koja se nalazila na spoju dvostrukih zidina Teodosija II i zidina Vlaherne. Taj sektor su drzali Mlecani pod Minotom i Bokjardom. Verovatno prilikom ispada iz grada, mada ni izdaja nije nemoguca, ova kapija je ostavljena otvorena. Kroz nju su Turci prodrli u Vlahernu, zaposeli zidine i u trenutku kada su njihovi saborci napadali bedeme kod Adrijanopoljske i 5 Vojne Kapije (oko 400 i 700 metara nize od Vlaherne) oni su udarili u branioce s ledja. U priblizno isto vreme je Djustinijani Longo tesko ranjen i prebacen u luku (umro je nekoliko dana kasnije na Hiosu), Djenovljani su se povukli, Grci su se uspanicili i razbezali, a car Konstantin Dragas je poginuo pokusavajuci da organizuje kakvu takvu odbranu. Koga ovi dogadjaji interesuju malo vise moze konsultovati literaturu koju je autor clanka zabelezio.

Tokom Prvog svetskog rata 1914-1918 saveznici su osvojili İstanbul i držali ga sve do 1922 kada je Mustafa Kemal poznatiji kao Ataturk uspeo da izbaci savezničku vojsku iz grada. Sledeće 1923 godini Ataturk je proglasio Republiku Tursku i premestio je prestonicu u Ankaru. Iako nije više bio glavni grad ostao je ekonomski centar Turske.
Potpuno fenomenalno i osvezavajuće. Samo napred.

Kako je populacija rasla grad se širio što je prouzrokovalo delimičnim uništavanjem istorijskih znamenitosti u gradu.

Molio bih autora da napise clanak i o 1204. godini, o krstasima i Konstantinopolju. Tada je grad pao pred daleko manje imprensivnom vojskom, i meni (laiku) nije jasno kako. Mislim, citao sam ja malo o tome, ali to su bili detalji (te napadaju ovaj zid, te onaj), i od drveta nisam uspeo da vidim sumu. Unapred hvala!!

Kao i prethodni, clanak zasluzuje svaku pohvalu. Dajte jos. Nase znanje o Istoriji je u principu veoma povrsno. Doduse zahvaljujuci kablovskim operatorima u mogucnosti smo da pratimo History Channel, tako da ovakvi clanci lepo dopunjuju nase znanje.
Bravo.

Hvala za clanke, nisu prenatrpani ciframa i detaljima i daju za kratko vreme sliku balkana nakon kosovske bitke.
sve najbolje...

Jos jedan prilog obimnoj literaturi o padu grada je knjiga izdata 2005 godine.Roger Crowley "1453",Hyperion,New York,ISBN:1-4013-0191-6

Clanak je odlican i jako detaljan.
Ima samo jedna mala greska koja se iskrala (a mozda je i greska tokom kucanja), naime, Bosfor gde je sagradjen Rumeli Hisar nije 88 metara!!! Istina je da je tamo najuzi ali se ta razdaljina smatra da je 702 metara (skoro 9 puta veca nego ona koja stoji u tekstu).
Ni sam zlatni rog nije tolko uzak (izmedju 260 i 650 metara).
Mozete ovo naci na google earth...measure tools.
pozdrav.

Divan clanak.Bravo.

Dopuna za literaturu:

Georgije Ostrogotski, Istorija Vizantije, Beograd 1969. postoje i druga izdanja.
H. Inalcik, The Ottoman Empire, The Classical Age 1300 - 1600, London 1973. postoji i srpsko izdanje.

Takodje preporucujem sjajno knjizevno delo Nemanje Rotara, Poslednja noc na Levantu, Beograd 2004. u izdanju Stubova kulture.

Zasto vizantija? Takva drzava nije postojala. Svi stanovnici Konastantinopola su sebe smatrali rimljanima (romanima) sto su i bili. Vizantija (kao drzava) je izmisljotina iz 19 veka. http://www.romanity.org/

"Očajničke molbe za pomoć upućene Zapadu bile su uzvraćene uglavnom lepim rečima i obećanjima, ili pak značajnim zahtevima (3). Ali, konkretne pomoći nije bilo." Zvuci poznato, zar ne:)
Obozavam clanke iz istorije, pravo osvezenje u odnosu na nasu svakodnevicu- svuda samo moda,in&out stvari, samoproklamovani stilisti i zivotni gurui, i slicno. Nastavite ovako.

Jako zanimljivo štivo. Od ovoga bi se mogao napraviti holivudski hit.