U tišini planinskih predela i bogatih slojeva zemlje opštine Priboj, čuva se arheološka riznica koju tek treba do kraja upoznati.
O tome najbolje svedoči podatak da je na ovom području do danas evidentirano čak 138 arheoloških nalazišta, a broj nije konačan.
U fokusu najnovije edicije Testudo, koju je izdao Zavičajni muzej u Priboju povodom tridesetpetogodišnjeg jubileja, nalazi se arheološka, kulturna i istorijska baština pribojskog kraja — od praistorije pa sve do srednjeg veka. Kroz tekstove raznih autora predstavljen je sveobuhvatan pregled nalazišta i značajnih lokaliteta.
"Pošto je naš muzej zasnovan na arheologiji, bilo je logično da prikažemo sve ono što se na teritoriji opštine otkrivalo i istraživalo, a najpozvaniji da o tome govori jeste arheolog Savo Derikonjić, direktor muzeja od osnivanja pa sve do odlaska u penziju", kaže Nada Milićević, aktuelna direktorka Zavičajnog muzeja u Priboju.
RINA
Jarmovac – među najstarijim rudnicima u Evropi
Jedan od najvažnijih lokaliteta na teritoriji Priboja jeste praistorijski rudnik bakra Jarmovac, koji, prema rečima arheologa Sava Derikonjića, datira iz čak 5500. godine p.n.e.
"Lokalitet Jarmovac predstavlja jedan od četiri najstarija arheo-metalurška centra na Balkanu. Njegov značaj potvrđuju brojni nalazi – od rudarskih okana, ostataka alatki i tragova samorodnog bakra, do rude malahita, halkopirita, kalupa za livenje i komada zgure. Na osnovu svega toga, danas možemo vrlo precizno da sagledamo kako su naši preci eksploatisali i prerađivali rudu još pre više od 7.000 godina. Prvi pisani podaci o ovom lokalitetu potiču još iz 1937. godine, kada je britanski istraživač O. Dejvis registrovao dva rudarska okna. Od tada do danas, kroz međunarodne projekte u saradnji sa univerzitetima iz Londona, Minhena, Beograda i drugih gradova, potvrđeno je da se na Jarmovcu odvijala kontinuirana rudarska i metalurška aktivnost – od vinčanske kulture pa sve do gvozdenog doba", ističe arheolog Savo Derikonjić.
Na stalnoj postavci u Zavičajnom muzeju čuvaju se i nalazi iz tog perioda – oruđe, keramika, rudarska oprema, ali i predmeti koji otkrivaju svakodnevni život. Najviše pažnje posetilaca privlači "pribojska princeza", devojčica sahranjena sa dva odrasla muškarca ratnika.
"Po nakitu koji je imala na sebi, pretpostavljamo da je bila plemićkog porekla. Dva muškarca uz nju – po svemu sudeći ratnici – možda su imali zadatak da je štite i u zagrobnom životu", objašnjava Milićevićeva.
Jagat – tvrđava iznad Priboja
Na visinama iznad Priboja, na planini Bić, uzdiže se srednjovekovna tvrđava Jagat.
"Naziv potiče iz staroslovenskog jezika i znači ‘crni dud’. Podignut je kako bi kontrolisao Limsku dolinu, ali i da zaštiti manastire Banja i Mažići. Iskopavanja iz 2017. godine potvrdila su postojanje dvostrukog hrišćanskog groba i otkrila prisustvo ljudi još iz starijeg gvozdenog doba – oko 750. godine p.n.e. Tvrđava je kroz vekove prelazila iz ruke u ruku – od Srba, preko Turaka, do Bosanaca – sve do konačnog uništenja 1832. godine, kada ju je spalila vojska Huseina Gradaščevića", objašnjava Derikonjić.
RINA
Na vrhu planine, na mestu nekadašnje tvrđave, danas su vidljive samo ruševine.
"Očuvan je zid koji je povezivao kulu sa ostatkom tvrđave. Od kula su ostali samo temelji, ali su kod glavne kule pronađene lepo oblikovane kamene stepenice koje su vodile ka donjem delu grada. Na samom vrhu planine nalaze se pećine koje nose tragove ručne obrade – ljudi su ih obrađivali još u prošlosti. Osim Jagata, na području Priboja postoji još nekoliko srednjovekovnih utvrđenja: Ostro, Ravanjski grad, Oštrik i Severin", navodi Derikonjić ističući da bez Jagata, verovatno ne bi bilo ni nastanka Priboja i u tome je njegov najveći značaj.
Pribojsku srednjovekovnu istoriju dopunjuju manastiri Banja i Mažići, koji su takođe deo muzejske postavke. Posebno su zanimljivi hirurški instrumenti pronađeni u manastiru Svetog Georgija u Mažićima koji ukazuju na razvijen nivo medicine i izvođenje operacija u tom periodu, još jedna fascinantna crta istorije ovog kraja.
Sa više od 18 miliona posetilaca, Pariz se u 2025. godini našao na samom vrhu na spisku najatraktivnijih gradova na svetu, pokazalo je istraživanje koje je sprovela analitička kompanija Euromonitor International.
Sa početkom postepene impementacije EES sistema na graničnim prelazima pojedinih zemalja Evropske unije počele su i nesnosne gužve za turiste iz Srbije.
Zlatibor će i ove godine dočekati praznike u pravom svečanom duhu, ispunjen zimskom čarolijom, koja već decenijama čini ovu planinu jednom od najpoželjnijih destinacija za novogodišnji provod.
Velika investicija realizovana je na severu Crne Gore jer je konačno rekonstruisan i za saobraćaj otvoren put Mijakovići – Vrulja koji će znatno skratiti put do opštine Pljevlja i olakšati građanima.
U jednu od najlepših železničkih ruta Evrope, spada luksuzni voz „Al Andalus“ u Španiji, čije putovanje traje sedam dana i šest noći, a koji ima polaske iz Madrida i iz Sevilje.
Sa više od 18 miliona posetilaca, Pariz se u 2025. godini našao na samom vrhu na spisku najatraktivnijih gradova na svetu, pokazalo je istraživanje koje je sprovela analitička kompanija Euromonitor International.
Sa početkom postepene impementacije EES sistema na graničnim prelazima pojedinih zemalja Evropske unije počele su i nesnosne gužve za turiste iz Srbije.
Zlatibor će i ove godine dočekati praznike u pravom svečanom duhu, ispunjen zimskom čarolijom, koja već decenijama čini ovu planinu jednom od najpoželjnijih destinacija za novogodišnji provod.
Tokom prazničnog decembra, meseca obeleženog žurkama, raznim druženjima i svetlucavim modnim kombinacijama, jedan beauty klasik uvek izbije u prvi plan. Reč je o crvenom ružu.
Zoološki vrt Ranua dobio je dva nova polarna medveda, a reč je o ženkama Inuvik i Kari, koje su stigle u Finsku iz Francuske i Danske u četvrtak uveče brodom, nakon čega su nastavile putovanje kamionom do Ranue.
Nacionalni emiteri Španije, Holandije, Irske i Slovenije objavili su pre nekoliko dana da će se povući sa takmičenja za pesmu Evrovizije nakon što je potvrđeno da će Izrael učestvovati na sledećem izdanju.
Drama u porodici Markle ponovo je u centru pažnje nakon što je Tomas Markl, otac Megan Markl, završio u bolnici zbog ozbiljnih zdravstvenih problema, uključujući i hitnu amputaciju noge.
Način na koju ljudi sprovode higijenu posle vršenja velike nužde može da utiče na pojavu promena na debelom crevu, odnosno može ozbiljno da poremeti ravnotežu bakterija u analnom području.
Mozak neurotipične dece mlađe od pet godina prolazi kroz ubrzanu fazu razvoja, zbog čega je posebno zabrinjavajuće to što veliku grupu ove dece nenamerno izlažemo ogromnim količinama štetnog digitalnog sadržaja, koji remete taj ključni period.
