Upoznajte nova blaga svetske baštine

Četiri nova prirodna područja - Okavango delta u Bocvani, Veliki Himalajski nacionalni park u Indiji, Nacionalni park planinskog lanca Hamiguitan na Filipinima i Stevns Klint u Danskoj, upisana su na Uneskovu Listu svetske baštine,

Tako je odlučeno na 38. zasedanju Komiteta svetske baštine, koje je krajem juna održano u Dohi (Katar) u skladu sa stručnim preporukama Međunarodne unije za zaštitu pririode (IUCN).

Delta reke Okvango u severnozapadnoj Bocvani obuhvata trajne močvare i prostrana sezonski plavljena područja. Jedna je od retkih delti koja se ne uliva u more ili okean, a u njoj se nalazi i gotovo netaknut sistem vlažnih staništa. Okavango delta predstavlja dom za neke od najugroženijih vrsta sisara, kao što su lav, gepard, beli i crni nosorog, afrički divlji pas i drugo.

Foto: Carine06 / Flickr.com

Stevns Klint

Veliki himalajski nacionalni park nalazi se u zapadnom delu Himalaja, na severu Indije. Odlikuju ga visoki planinski vrhovi, visokoplaninske livade i šume kao i glečeri koji su izvorište brojnih reka od kojih zavise životi miliona ljudi u podnožju Himalaja. Sadrži 25 tipova šuma i stanište je brojnim ugroženim životinjskim vrstama što ga čini izuzetno važnim područjem sa stanovišta očuvanja biodiverziteta.

Nacionalni park planinskog lanca Hamiguitan na Filipinima je planinski greben koji predstavlja kritično važno stanište za niz biljnih i životinjskih vrsta. Dom je ugroženim i endemskim vrstama flore i faune, od kojih se osam mogu naći samo na planini Hamiguitan, poput filipinskog orla i filipinskog kakadua.

Stevns Klint u Danskoj geološki je značajno područje jer obuhvata 15 kilometara dugu liticu na obali bogatu fosilnim ostacima. Ono je izvanredan dokaz posledica koje je pre oko 65 miliona godina ostavio pad meteorita na zemlju, kada je nestalo preko 50 odsto ukupnog života na zemlji.

Foto: cathywilson35 / Flickr.com

Himalaji

Lista svetske baštine uključuje prirodna, mešovita i kulturna područja.

Sa nova četiri upisa na Uneskovu listu ukupan broj prirodnih područja je dostigao 197. Ovo su najznačajniji i najočuvaniji prirodni predeli na planeti, i predstavljaju retka područja koja zadovoljavaju visoke kriterijume Uneska.

"Srbija (članica Komiteta od 2011) nema prirodnih područja upisanih na Listu svetske baštine, no nedavno se priključila velikom projektu za očuvanje Dinarida u kome učestvuju brojne zemlje iz regiona, od Albanije do Italije. Dinaridi su prepoznati kao područje sa mogucnošću za upis na Uneskovu listu svetske baštine i IUCN će pružiti neophodnu stručnu podršku Srbiji u ovom značajnom projektu”, izjavila je Duška Dimović, direktor WWF programa u Srbiji. “Svetska fondacija za prirodu (WWF) takođe pruža značajnu podršku ovoj inicijativi kroz projekat Parkovi Dinarskog luka.”

Konvencija o zaštiti svetske kulturne i prirodne baštine je usvojena 1972. godine sa ciljem očuvanja najvrednijih kulturnih i prirodnih područja na planeti. Sva područja moraju da poseduju izuzetnu univerzalnu vrednost koja je od značaja za čitavo čovečanstvo. Do današnjeg dana na Listu svetske baštine je upisano ukupno 981 područje od čega su 759 dobra kulturne baštine, 193 područja prirodne baštine, a 29 dobara su upisana kao mešovita kulturna i prirodna baština.

Na listi se nalaze globalno prepoznatljiva područja kao što su Kilimandžaro, piramide u Egiptu, Veliki koralni greben i Maču Pikču, ali i Gamzigrad-Romulijana, Durmitor, Plitvička jezera i dr.

Zadatak IUCN-a je da ocenjuje prirodna područja koja se nominuju za upis na Listu i predlaže njihov upis. Odluku o upisu na Listu donosi Komitet svetske baštine koji se sastaje svake godine kako bi razmatrao pristigle nominacije.

Foto: Himalayan Trails / Flickr.com