London: Vikendom na gibanicu

Londonski "Noting Hil" proslavila je romantična komedija u kojoj su se zaljubili vlasnik knjižare - kojeg je tumačio popularni londonski "večiti dečak" Hju Grant i glumica - koju je igrala slavna Amerikanka Džulija Roberts.

Zahvaljujući njima, taj londonski kvart poslednjih godina postao je prava turistička atrakcija pošto reke ljudi dolaze da se slikaju pored čuvenih "plavih vrata" - koja, doduše, nisu više plava.

I Srbi u Londonu redovno dolaze na Noting Hil - ali ne zbog hit filma, već da bi se družili sa zemljacima jer se u komšiluku nalazi Crkva Svetog Save i Dom Episkopa Nikolaja, gde se vikendom služe i tradicionalna srpska jela - od gibanice do roštilja.

Ove godine, liturgija na Ilindan počela je tačno u 10.30 i trajala je sve do podneva. Crkva nije bila puna, a kako je Tanjugu rekao crkvenjak Momčilo Duvnjak, starina iz Bugojna, koji je u London došao pre dve decenije - to je samo zato što je sezona godišnjih odmora.

"Obično vikendom ovde sve vrvi od naših ljudi. Crkva je na ovom mestu više od 60 godina, dolaze i stari i mladi, družimo se, čuvamo uspomenu na otadžbinu i čuvamo naše srpske običaje. Dolaze nam i naši ljudi koji posete London, a svake godine bar jednom dođe Novak Ðoković sa porodicom, mi ga zovemo Naš Bata Nole. Često dolazi i fudbaler Branislav Ivanović. Mi smo ponosni na naše sportiste", kaže Duvnjak.

Londonski Srbi tokom Olimpijskih igara koriste svaku priliku da bodre svoje zemljake na olimpijskim borilištima i spremaju se da proslave očekivane medalje.

Hram Svetog Save kupljen je 1952. godine dobrovoljnim prilozima srpskih iseljenika i uz veliku pomoć Britanaca, posebno čuvene dobrotvorke Lejdi Pedžet. Svečano je otvoren 29. juna - pre tačno 60 godina, kada je taj hram osvetio episkop Nikolaj Velimirović, a prisustvovao je lično i kralj Petar drugi Karađorđević.

Zgrada crkve je, inače, izgrađena 1903. godine kao anglikanska Crkva Svetog Kolumba.

Crkva je posle Drugog svetskog rata bila pravo utočište za četnike koji su emigrirali iz Srbije, pa na jednom od unutrašnjih zidova nalazi spomen ploča Draži Mihailoviću čije je ime ispisano u engleskoj varijanti "Drazha".

Odmah pored je spomen ploča - zahvalnica dobrotvorima, a na čelu te liste su kraljica Marija, dobrotvorka Lejdi Padžet, a među najvećim dobrotvorima je i porodica Janićija Karića.

Odnosi te crkve sa našom ambasadom u Londonu bili su prilično hladni sve do petooktobarskih promena,a - kako kaže lokalni sveštenik Radomir Aćimović - sve se iz korena promenilo od dolaska Vladete Jankovića na mesto ambasadora.

Aćimović, koji je ovde već decenijama, ističe da su odnosi sa Ambasadom Srbije od tada uzorni i da je u poslednjoj deceniji - u mandatima tri ambasadora - uspostavljena "tradicija" dobrih veza.

Nije poznato koliko tačno Srba živi u Londonu, ali procena je da se ta brojka kreće između 40.000 i 50.000, od čega su trećina tzv. “Britići”, deca četničkih emigranata koji su rođeni u Velikoj Britaniji, ne govore srpski jezik i uglavnom nikad nisu bili u Srbiji.