Šardža i Fudžera: 2 emirata u senci

Šardža je jedini u Ujedinjenim Arapskim Emiratima čije granice bar jednim delom dodiruju svih šest ostalih emirata: Abu Dabi, Dubai, Fudžeru, Rasel Hajm, Uma Kvejn i Adžman. Istoimenoj prestonici od nešto više od pola miliona stanovnika, koja gleda na Persijski zaliv, svakim danom sve je bliži finansijsko daleko moćniji i agresivniji Dubai koji se i na tu istočnu stranu najmodernijim autoputem naprosto ulio u njenu teritoriju čiji je vladar dr Sultan bin Muhamed al Kasimi.

Zahvaljujući njemu – činjenici da je, pre nepunih dvanaest godina, osnovao Američki univerzitet Šardža, ovaj emirat koji se s jedne strane grčevito drži tradicije i strogih islamskih zakona, za razliku od bogatijih „rođaka”, postao je, kako piše domaća štampa na engleskom jeziku, vodeći centar obrazovanja ali i umetnosti u federaciji. Uz podsećanje da ga je Unesko 1998. proglasio za kulturnu prestonicu arapskog sveta navodi se da pomenuti univerzitet danas pohađa pet hiljada studenata 80 različitih nacionalnosti.

Ubrzani hod ka sveopštem obrazovanju i višem stepenu znanja ovde, međutim, u stopu prati kruti zakon o pristojnom ponašanju (uveden 2001. godine) u kome je naglašen krajnje konzervativni način oblačenja oba pola. Otuda lokalne muškarce i žene, u belim dizdašama i crnim abajama i istih boja tanušnih marama preko glave, na kilometar mogu da razaznaju stranci i turisti koji se ovih dana na 40 stepeni spoljne temperature kreću gradom prilično razgolićeni za domaće pojmove i ukuse.

Emirat koji živi u dubokoj senci Dubaija, i koji bez žurbe (i novčanih mogućnosti) hvata zalet u moderniju budućnost, teško se odriče ustaljenih navika, naročito u porodičnim odnosima. Predbračne veze mogu samo da postoje u snovima, ali ne i na javi. Svako pojavljivanje muškarca i žene zajedno u bilo koje vreme i na bilo kom mestu, ako nisu venčani, nije dozvoljeno jer se takvo „mešanje” smatra krajnje nedoličnim. To isto važi i za konzumiranje alkohola. Šardža u kojoj zbog daleko jeftinijih zakupnina stanuju mnogi koji radi u Dubaiju, inače, dobila je nadimak jedinog usamljenog bastiona u UAE gde je i dalje zabranjeno posedovanje i prodaja alkohola.

U emiratu džamija skromnih razmera i izgleda najveći utisak sa dozvoljene udaljenosti ostavlja rezidencija Sultana bin Muhamed al Kasimija, koja neodoljivo podseća na palatu pokojnog iračkog predsednika Sadama Huseina u Bagdadu.

Put ka krajnjoj istočnoj tački UAE, Fudžeri, petom po veličini emiratu sa nešto više od 130.000 stanovnika, vodi od Šardže kroz pustinju prošaranu busenima niskog rastinja. Nezanimljiv predeo koji se završava lancem planina Hadžar i u čijem se podnožju sa jednim izlazom na peskovite plaže vešto ugnezdio, prijatna je oaza u tom kraju.

Jedno od naselja kroz koje se prolazi je i Masafi, poznat po fabrici vode i u kojem dominira uz glavnu džamiju jednostavnih linija i zgrada bolnice. Ali nigde ni pomena od onog glamura kojim blešti 140 kilometara udaljeni Dubai. Istoimena prestonica naslanja se na ribarsko selo Dibu gde su gradnjom „Meridijena”, pre 25 godina, prvog hotela sa pet zvezdica, praktično udareni temelji budućeg turizma kojem se sve više okreće Fudžera. U početku namenjen gostima iz ostalih emirata hotel je danas pun stranaca među kojima su najglasniji Rusi i Nemci.

Želju da se dokopaju i postanu deo turističke mape sveta krenuli su da materijalizuju kroz projekat „Mina al Fudžera” težak 2,9 milijardi dirhama, a koji sadrži izgradnju jednog hotela (sa pet zvezdica), marine sa 80 apartmana, 48 planinskih kućica i 13 solarnih vila.

Emirat koji je zbog svog povoljnog geografskog položaja (van Ormudskog tesnaca, a gleda na Indijski okean) postao strateški važan navigacioni centar i, kažu, idealno tranzitno mesto za tankere, posetiocima nudi da obiđu nekoliko arheoloških nalazišta, ali i 300 godina staru tvrđavu Bithnu, 12 kilometara udaljenu od prestonice Fudžere. Sve dovoljno za jedan dan.