Kako bi mogla da izgleda Slavija (FOTO)

To je neočekivano velik broj s obzirom na problematičnost koncepcije konkursa, predodređenost rešenja koja je nametnutakonkursnim uslovima i relativno skromnan nagradni fond u odnosu na obim zadatka.

Uprkos broju pristiglih radova, prva nagrada nije dodeljena. To je postala česta praksa, koja osim što diskredituje žiri, donekle obesmišljava učešće na javnom konkursu. Dodeljene su četiri jednakovredne druge nagrade (umanjene na po 250.000 dinara), dva jednakovredna otkupa (umanjena na po 50.000 dinara) i jedna pohvala bez novčanog iznosa.

U nastavku, uz dozvolu portala „Super prostor“, donosimo detaljan prikaz svih nagrađenih radova, uz redigovana obrazloženja njihovih autora:

superprostor.com

Prostorni identitet trga se sagledava kroz intenzitet različitih tokova kretanja i efekte koji nastaju njihovim preplitanjem, pre nego kroz njegovu fizičku strukturu. Prostorno-programsko rešenje nastoji da okruženje Trga Slavija sagleda kroz pokret i promene kao pojmove putem kojih može biti opisan postojeci karakter trga, kao i kroz dinamiku otvorenog javnog prostora u vidu oscilacija temperature i padavina.

Formalna i organizaciona logika intervencije zasnivaju se na mnoštvu elemenata, umesto na jednom centralnom motivu. Rešenje omogućava različite i komplementarne percepcije ovog okruženja – iz pešačke perspektive sa oboda trga, iz neposredne blizine kretanjem u centru trga i iz perspektive vozača. Centralni motiv na trgu, umesto fontane, sastoji se od mnoštva svetiljki u blagom nagibu, prema prostornoj matrici čija orijentacija podržava kolski smer kretanja. Saobraćajno rešenje uključuje samo jedan novi podzemni prolaz sa tri ulaza, koji povezuje pešačke tokove na periferiji trga sa njegovim središtem, kao i postojeće pešačke tokove. Zadržavaju se pešački prelazi na svim pogodnim i bezbednim mestima.

superprostor.com

Predloženo rešenje predviđa spuštanje trga ispod nivoa kolskog saobraćaja. Formiranjem podzemnog centralnog trga, dobija se multifunkcionalan prostor koji objedinjuje podzemne pešačke trase, komercijalne i rekreativne sadržaje. Umesto uobičajenih podzemnih prolaza kao pešačkih trasa sa komercijalnim sadržajem, predloženi su prostori koji podržavaju rekreativne aktivnosti. Time se naglašava gradski karakter Slavije – užurbanost, prolaz, aktivnost…

Silazi u pothodnike su projektovani tako da omogućuju nesmetanu komunikaciju u svim pravcima. Fontana je projektovana kao sastavni deo popločanja središnjeg trga, čime se postiže jedinstven slobodan javni prostor dostupan pešacima. Zbog funkcionalnosti i bezbednosti kolskog saobraćaja visina mlaznica je ograničena na 2m. Bista Dimitrija Tucovića ostaje kao jedinstven motiv na trgu, pored fontane i zelenila.

superprostor.com

Voda i vegetacija u središtu saobraćajnog kružnog toka koriste se kao motiv i sredstvo da na ekspresivan i interaktivan način uvedu temu ekologije i prirode u centar grada. Kao središnji motiv trga, voda se postavlja u laki okvir uvek prisutne strukture koja omogućava da se vizuelni izraz fontane formira kao reakcija na uslove gradske atmosfere. Promenljivost izgleda fontane u odnosu na vremenske uslove, frekventnost saobraćaja, zvuk i/ili količinu čestica u vazduhu, pored estetskih doživaljaja pruža i priliku da se na direktan način vidi, oseti i prati disanjeekosistema u jednom gradskom mikroambijentu.

Fontana je visine oko 15m i pozicionirana je kao vertikala u centru trga, po čijem kružnom obodu je formirano šetalište sa mogućnošću pešačkog prilaza iz podzemne etaže trga. Uredno popločavanje obodnih proširenja trga, svedeni dizajn mobilijara i ulaza u podzemne prolaze i odgovarajuća rasveta, u službi su potenciranjaEko ostrva kao centralnog prostornog i simboličkog motiva.

superprostor.com

Fontana zauzima centralnu poziciju trgaa njen oblik se nameće kao nastavak saobraćajnog rešenja. Glavna vodena forma se nalazi u osi Bulevara Oslobođenja i daje novu dimenziju vizurama iz tog pravca sa kog se i najbolje sagledava, zahvaljujući profilu i morfologiji terena. Fontana je oblika plitkog, konkavnog tanjira sa upuštenim delom gde su glavne vodene atrakcije.

Amfitetralni oblik omogućava da se tokom meseci, kada ne radi fontana, prostor trga na različite načine koristi i uređuje. Postoji mogućnost zimskog režima rada fontane u smanjenom obimu, odnosno rada samo centralnih atrakcija.

superprostor.com

Kao krug, Slavija je događaj koji zahvata u kružno kretanje, pre svega vozače. Projektom su prepoznate zadate zone podzemnih prolaza kao mogućnost da se na tom podzemnom nivou još jednom afirmiše krug kao forma i kao događaj, ovaj put u vidu pešačkog kretanja. Postiže se neprekinuti tok kretanja pešaka, koji je do sada rasparčavanjem trotoara bio usporen. Kaskadni pad karaketerističan za fontanu kao formu spektakla je ovde interpretiran u vidu zaseka kojim je na podzemnom nivou načinjen prostor za smeštanje ljudi koji su izloženi prizoru spektakla.

Elemente prostornog rešenja čine: predimenzionisan slivnik (fontana), obodni pešački prsten sa izlazima na nivo ulice, vezne komunikacije koje spajaju obodni i središnji pešački prsten i središnji trg u vidu prstena. Obodni pešački prsten, koji dodiruje u celosti zauzete podzemne zone, je čista kružna forma koja svojim kontinuitetom uvezuje pešačka kretanja i zahvata ih u isto kolo kojim su i vozila iznad zahvaćena.

superprostor.com

Geometrijska forma zarubljene kupe svojim omotačem vodu fontane spušta na nivo podzemnog prolaza, formirajući novi trg u pešačkoj zoni. Predviđen je i režim rada fontane sa posebnom upotrebim svetlosnih efekata i prevljenjem vodene izmaglice, tako da se omoguđava laserski prikaz slika na površini fontane.

Prostor ispod fontane formira novi sadržaj – akvarijum, posvećen podvodnom svetu Save i Dunava. Za sagledavanje sadržaja akvarijuma predviđeni su veliki akrilni ekrani, dimenzija 8m sa 2.4m.

superprostor.com

Neuobličenost prostorne celine Slavije i nepristupačnost trga sa spomenikom iniciraju koncept lagane, vezivne ošupljene opne. Autori smatraju da je prednost ovakovog stava u odnosu na pešačke podzemne prolaze to što, osim veze sa centralnim trgom, daje doprinos definisanju prostora Slavije, predstavlja produžetak parka ka centralnom trgu, i formira pešački trg iznad sabraćaja. Time se uključuje centar Slavije u život grada.

Urbanistički koncept počiva na segregaciji pešačkog i kolskog saobraćaja. Pešačke komunikacije se prelivaju od parka, uličnih trotoara, preko pešačkih rampi pa do centralnog trga, neometano u svim smerovima, sa različitim pozicijama sagledavanja fontane i spomenika i raznovrsnim vizurama.Visina donje površine ošupljene ploče je 6-6,5m od kote kolovoza, kako bi se omogućio nesmetani saobraćaj šinskih i drumskih vozila. Aproksimativni predmer i predračun koji su autori dostavili predviđa cenu izgradnje platforme od 110.250.000 dinara.