Najruskija NATO članica

Studija se bavi uticajem Rusije na zemlje Centralne i Istočne Evrope i Zapadnog Balkana.

Rezultati izveštaja zasnivaju se na ispitivanju javnog mnjenja, a anketirano je stanovništvo Bugarske, Češke, Mađarske, Crne Gore, Severne Makedonije, Poljske, Rumunije, Srbije i Slovačke.

Ruski narativ koji targetira NATO u negativnom kontekstu u Crnoj Gori nailazi na dobar odziv i široko je prihvaćen, navodi se u izveštaju. Prema tom dokumentu, većinski deo građana Crne Gore veruje da je Rusija bratska zemlja, zbog čega prihvataju retoriku koja Rusiju predstavlja kao žrtvu.

Prema nalazima Globseka (GLOBSEC), podrška Crne Gore Zapadu je 35 odsto, dok je 25 odsto ispitanih u zemlji orjentisano ka Istoku, što je ubedljivo najveći procenat od svih zemalja obuhvaćenih istraživanjem.

Za sagovornike Pobjede, ovaj podatak nije iznenađujući jer, kako kažu, razloga je mnogo - od istorijskih do trenutno političkih, a na kraju i identitetsko-ideoloških.

Navode, ipak, da danas, kada je Crna Gora članica NATO, nema potrebe tražiti imaginarnog zaštitnika u Rusiji.

Pretenzije ka EU i NATO svojevrstan su vid političke i ekonomske tranzicije zemalja postkomunističkog bloka.

Ipak, u izveštaju se ocenjuje da je prisutna i postkomunistička nostalgija, motivisana mišljenjem da je život bio bolji pre 1989. godine, nakon čega dolazi do promena komunističkih režima. Kao rezultat toga pojavljuje se percepcija Rusije kao strateški važnog partnera za budućnost.

Mladi u Crnoj Gori, poput njihovih vršnjaka iz Srbije, Mađarske i Severne Makedonije, često vide Rusiju kao strateškog partnera.

“Objašnjenje je verovatno u činjenici da su oni (mladi) rođeni značajno nakon kraja komunizma, zbog čega češće postaju žrtve proruske i antizapadne politike. Građani Crne Gore, njih 38 odsto, smatraju da je upravo Rusija najvažniji strateški partner. Od svih devet zemalja u kojima je sprovedeno ispitivanje, Rusiju kao dominantnog partnera vide građani Srbije, njih 59 odsto”, navodi se u izveštaju Globseka.

Kada je u pitanju Crna Gora, 60 odsto ispitanih smatra da NATO provocira Rusiju okružujući je vojnim bazama, dok 44 odsto misli da Rusija provocira NATO pokretanjem sukoba na tlu Istočne Evrope.

Istoričar Miloš Vukanović razlog za takvu statistiku vidi u činjenici da niko u Crnoj Gori nije za svoga života doživeo agresiju od Rusije. S druge strane, podseća Vukanović, NATO intervencija iz 1999. je i dalje živa i u svesti građana, ali i u masovnoj kulturi.