Ko je novi stari premijer Slovenije?

Slovenački predsednik Borut Pahor danas je zvanično predložio predsednika Slovenačke demokratske stranke (SDS) Janeza Janšu za mandatara za sastav nove vlade.

Šezdesetjednogodišnji Janša koji je postao poznat kao disident u bivšoj Jugoslaviji već je dva puta bio premijer Slovenije. Kao novinar hapšen je sa kolegama nakon što su u magazinu objavili kritike Jugoslovenske narodne armije.

Postao je predsednik SDS-a 1993. godine i od tada je na njenom čelu.

Bio je ministar odbrane Slovenije od 1990. do 1994. godine, i u vreme desetodnevnog rata tokom kojeg se Slovenija odvojila od Jugoslavije 1991. godine bio je jedan od predvodnika Slovenačke teritorijalne odbrane.

Janša je prvi put postao premijer 2004. godine, odmah nakon što je Slovenija pristupila EU.

Kako mediji ističu, ironično za nekoga ko je svoje ime stekao kao novinar disident, optužen je da vrši pritisak na novinare i izgubio je sledeće izbore nakon što je finski nacionalni emiter podigao optužbe za podmićivanje tokom kampanje 2008. godine.

Povukao se iz drugog mandata kao premijer u 2013. nakon manje od dve godine zbog korupcionog skandala. Janša, osuđen zbog primanja mita po vojnom ugovoru sa finskom kompanijom "Patrija" tokom prvog mandata (2004-2008), uspeo je da Ustavni sud poništi tu kaznu. Negirao je krivično delo i Ustavni sud je 2015. godine odbacio prethodnu presudu.

Bivši agent slovenačke vojnoobavještajne službe je u martu 2011. optužio Janeza Janšu da je tokom raspada Jugoslavije kada je vršio dužnost ministra odbrane Slovenije, bio uključen u krijumčarenje oružja.

Janšu je za šverc oružjem optužio i austrijski novinar Rihard Šnajder u svojoj knjizi "Šta nam možete", gde je naveo da je Janez uzimao proviziju od 250.000 dolara po brodu za oružje koje je išlo u Republiku Hrvatsku i Republiku BiH.

Janša je odbacio te navode.

Janšu su često upoređivali sa mađarskim premijerom Viktorom Orbanome i to ne samo zbog slične biografije, već i zbog metoda koje koriste, kao i zbog desničarskih izjava o migrantima, koje su obeležile značajan deo njegovog dosadašnjeg političkog puta.