Priština bi da preotme još jedan drevni spomenik srpske istorije, reagovalo Ministarstvo VIDEO

Pre nedelju dana Kosovski zavod za zaštitu spomenika kulture zabranio je sanaciju restaurirane tvrđave, za koju je Unesko dao saglasnost.

Na tvrđavi se vijori kosovska zastava.

Ministarstvo kulture i informisanja Srbije saopštilo je da sa pažnjom prati situaciju nastalu tokom projekta sanacije zidina srpske srednjovekovne tvrđave u Novom Brdu na Кosovu i Metohiji i izražava zabrinutost u vezi sa najnonovijim dešavanjima na tom lokalitetu.

Podseća se da obnovu tvrđave u Novom Brdu finansira Evropska unija, kroz program pretpristupne pomoći – IPA, a da projekat sprovodi Unesko u saradnji sa Unmikom i Кancelarijom EU u Prištini.

Radovi na obnovi tvrđave započeti su 2015. godine, a na međunarodnom tenderu, koji je sproveo Unesko, posao je dodeljen firmi "Кoto" iz Beograda, navedeno je u saopštenju.

"Imajući u vidu da je reč o spomeniku kulture od izuzetnog značaja za Republiku Srbiju, Ministarstvo kulture i informisanja uputilo je pismo Unesku u kojem se nadležnoj Кancelariji Uneska nudi svaka vrsta pomoći u cilju hitnog rešavanja nastale situacije i izražava očekivanje za pojačano angažovanje Uneska na zaštiti srpskog kulturnog nasleđa na Кosovu i Metohiji", objavilo je Ministarstvo.

Dodaje se da je Ministarstvo naložilo Republičkom zavodu za zaštitu spomenika kulture da hitno dostavi dodatne informacije u vezi sa radovima u Novom Brdu.

Iako nije finansijer niti nosilac projekta obnove tvrđave, Ministarstvo kulture i informisanja je, kako se navodi, odmah po saznanju o dešavanjima u Novom Brdu u martu ove godine organizovalo sastanak sa izvođačem radova, na kojem su predstavnici "Кotoa" istakli da je vanredni događaj pri sanaciji najverovatnije izazvan atmosferskim prilikama u toku izvođenja radova i pružili uveravanja da će nastali problem biti prevaziđen.

Iz Ministarstva izražavaju žaljenje zato što je čitava situacija poslužila tzv. prištinskim vlastima za politizaciju čitavog slučaja.

Naime, ministarstvo kulture Kosova je 6. septembra podnelo krivičnu prijavu protiv Srđana Đorđevića iz Novog Brda i protiv preduzeća "Koto" iz Beograda o "revitalizaciji" tvrđave Novo Brdo. Đorđević se tereti da je u ime firme "Koto", kao "supervizor projekta revitalizacije" tvrđave, počinio krivično delo "oštećenje, uništenje i neovlašćeno uklanjanje zaštićenih spomenika ili predmeta iz Republike Kosovo".

"Koto" je, 2. septembra angažovao bager koji je počeo rušenje spoljnih zidova tvrđave Novo Brdo, što je suprotno standardima projekata restauracije lokaliteta kulturne baštine, a nastala je i značajna šteta na tom spomeniku.

Srpska srednjovekovna tvrđava Novo Brdo, nadomak Prištine, koja se rekonstruiše, poslednjih meseci našla se u žiži javnosti, pored ostalog i zbog isticanja kosovske zastave i održavanja katoličke mise.

Reč je o srednjovekovnom gradu iz 14. veka, koji je izgrađen da bi se zaštitilo već postojeće rudarsko naselje, zbog čega postaje vrlo značajno urbano središte.

Najveći procvat grad je imao za vreme despota Stefana Lazarevića, kada je dobio statut, odnosno poseban zakon.

U vremenu cara Dušana tu je postojala i kovnica novca, a od 1349. kovali su se groševi sa nazivom grada.

Turci su grad zauzeli sredinom 1455. godine, nakon čega on naglo propada i početkom sedamnaestog veka biva napušten.