Životna sredina i Indija: U Delhiju vazduh zagađeniji unutra nego napolju

Zagađenje vazduha u zatvorenim prostorima u indijskom gradu Delhiju dostiglo je zabrinjavajuće visok nivo, pokazalo je najnovije istraživanje.

Količina PM2.5 čestica u vazduhu koje oštećuju pluća bila je znatno veća u zatvorenim prostorijama nego na otvorenim lokacijama na kojima su izvršena merenja.

Uprkos tome, većina domaćinstava nije spremno da prihvati nove odbrambene mere, navodi se u izveštaju.

Delhi se redovno nalazi na vrhu liste najzagađenijih glavnih gradova sveta.

• Iz peći u pluća: Kako grejna sezona doprinosi zagađenosti vazduha
• Kako u Indiji zagađeni vazduh pretvaraju u podne pločice
• Ekološki protest u Beogradu: "Živi možda jesmo, ali sa ovakvim vazduhom zdravi sigurno nismo"

Najnovije istraživanje sproveli su predstavnici Instituta za energetsku politiku Univerziteta u Čikagu u period od 2018. do 2020.

Tokom istraživanja, nadgledano je više hiljada domaćinstava različitih društveno-ekonomskih statusa.

Utvrđeno je da su zagađenjem vazduha podjednako pogođena bogata i siromašna domaćinstva.

Istraživači su utvrdili da je 13 puta veća verovatnoća da će domaćinstva sa visokim prihodima posedovati prečišćivače vazduha nego domaćinstva sa niskim primanjima.

Ipak, zagađenje vazduha u zatvorenim prostorijama je samo 10 odsto manje kod bogatijih domaćinstava u odnosu na one sa nižim primanjima.

"U Delhiju je zaključak - niko ne udiše čist vazduh, bez obzira da li je neko bogat ili siromašan", rekao je doktor Kenet Li, šef istraživanja.

"To je komplikovan i strašan krug."

Svetska zdravstvena organizacija (SZO) procenjuje da na globalnom nivou svake godine oko sedam miliona ljudi prevremeno umre od posledica bolesti povezanih sa zagađenjem vazduha.

Zbog toga je zagađenje vazduha kao uzrok smrti podjednako opasno kao pušenje ili nezdrava ishrana.

Stručnjaci kažu da su ljudi zapravo zagađenju vazduha najizloženiji u zatvorenim prostorijama.

Agencija za zaštitu životne sredine (EPA) saopštila je da je zagađenje vazduha unutra dva do pet puta veće nego napolju.

To je pogotovo slučaj u Indiji, u kojoj je najveće zagađenje vazduha na svetu.

Od 30 gradova sa najzagađenijim vazduhom, čak 22 su u Indiji.

Svake godine u ovoj zemlji od posledica bolesti povezanih sa zagađenjem vazduha umre milion ljudi.

Vehicular and industrial emissions, dust and weather patterns add to Delhi's poor air/Getty Images

Zvanični podaci indijske vlade pokazuju da je u novembru zagađenje vazduha u Delhiju dostili najviši nivo u poslednjih šest godina.

Stanovnici ovog grada ni jedan dan mesečno nisu udisali vazduh dobrog kvaliteta.

Škole su često bile zatvorene zbog nivoa zagađenja, čak je i Vrhovni sud Indije morao da izda upozorenje.

Brojni faktori utiču na ovoliko zagađenje, a među njima su gasovi koje ispuštaju automobili, kao i industrijska postrojenja.

Na nivoe zagađenja utiče i vetar i drugi vremenski uslovi specifični za Delhi i okolinu.

Vazduh je posebno zagađen u zimskim mesecima kada farmeri iz susednih država pale strnjiku.

Vatrometi tokom festivala Divali, koji se održava otprilike u isto vreme, dodatno pogoršavaju situaciju.

Vetar duva malom brzinom i to utiče da se zagađivači zadrže u nižoj atmosferi.

Ipak, za brojna domaćinstva kao da nivo zagađenja vazduha nije važna stvar i imaju prilično defanzivan stav prema predloženim merama za poboljšanje kvaliteta vazduha, navodi se u izveštaju stručnjaka.

Istraživači su utvrdili da čak i kada se ljudima ponudi da u domove besplatno instaliraju uređaje za nadgledanje kvaliteta vazduha, vrlo mali broj prihvati takvu ponudu

"Kada ne znate ništa o zagađenju vazduha u vašem domu, onda i ne brinete o tome i zato je verovatnije i da nećete preduzimati nikakve korake", kaže doktor Li.

"Tek kada ljudi postanu svesni opasnosti, kvalitet vazduha će postati glavna tema". Pogledajte video o požaru u beogradskoj Vinči Pratite nas na Fejsbuku i Tviteru. Ako imate predlog teme za nas, javite se na bbcnasrpskom@bbc.co.uk