U martu 2012. napunilo se 40 godina od izlaska prvog broja "Galaksije". Ovim kraćim tekstom, želeli bismo da se osvrnemo na istorijat časopisa koji je generacijama mladih na ovim prostorima tokom tri decenije bio svetionik nauke.
Posle gašenja časopisa "Kosmoplov" koji je krajem 60-ih pisao o kosmičkim istraživanjima, grupa entuzijasta je odlučila da na temeljima "Kosmoplova" stvori časopis koji bi objavljivao tekstove kako iz sfere kosmonautike, tako i iz ostalih grana nauke i tehnike.
Tako je marta 1972. u izdanju Beogradskog izdavačkog grafičkog zavoda (BIGZ) objavljena prva "Galaksija", kao časopis za vazduhoplovstvo, astronautiku i istraživanje budućnosti (moto "Galaksije" je godinu dana kasnije promenjen u "Časopisa za popularizaciju nauke").
U prvi Redakcijski kolegijum "Galaksije", pored urednika Gavrila Vučkovića, bili su Nenad Birovljev, Tanasije Gavranović, Esad Jakupović, Milan Knezević, Boris Radunović i Bogoljub Samardžić. Moj prvi "susret" sa "Galaksijom" se odigrao kada sam kao učenik IV razreda osnovne škole u leto 1974. prvi put na TV Beograd video reklamu za "Galaksiju". U mom selu Gračanici nije bilo moguće kupiti "Galaksiju", pa sam zamolio sestru i brata koji su otišli da provedu leto kod babe u Kraljevo da mi tamo kupe najnoviji broj "Galaksije".
Za mene je dan kada sam prvi put držao u ruke "Galaksiju" jedan od onih dana koji ostaju u sećanju do kraja života. Bio je to broj 28, iz avgusta 1974. Ne znam koliko sam puta u njemu pročitao tekst Milivoja Jugina o misiji kosmičkog broda "Sajuz-14" i orbitalne stanice "Saljut-3", izveštaj o poseti akademika Leonida Sjedova Lozoviku i Klubu mladih astronautičara "Jurij Gagarin" (osnovao ga je 1957. profesor geografije Rade Marković) i tekst o evropskoj sunčevoj opservatoriji "Helios".
U te daleke godine, "Galaksija" je bila naš vodič kroz uzbudljiv svet nauke i tehnike, za mene - neprekidni kontakt sa najnovijim dostignućima kosmonautike i astronomije.
Na stanicama "Galaksije" mogli smo da otpratimo maltene kompletnu istoriju kosmonautike i planetarnih istraživanja od 1972. do kraja 2001. Tu se srećemo sa krajem legendarnog mesečevog programa "Apolo" (1972), ruskim aparatima "Mars 4-7" (1973/74), prvim orbitalnim stanicama "Saljut" i "Skajlab" (od 1973), "Pionirom-11" koji je proleteo pored Jupitera, čitamo priče iz prve ruke o pripremama za sovjetsko-američki let "Apolo-Sajuz" (1975), o spuštanju "Vikinga" na Crvenu planetu i "Venera" na površinu Planete sumraka (1975/76), početku Velikog putovanja "Vojadžera" (1977), radjanju šatla (1981), maratonskim misijama na "Miru" (od 1986), tragediji "Čelindžera" (1986), o Hablovom teleskopu (1990), početku gradnje Međunarodne kosmičke stanice (1998)...
Pored kosmonautike i astronomije, čitaoci su imali izuzetnu priliku da se zahvaljujući "Galaksiji" susretnu sa velikanima naše nauke Pavlom Savićem, Dušanom Kanazirom, Dejanom Medakovićem, Stjepanom Mohorovičićem ...
Treba spomenuti i da su gosti redakcije "Galaksije" bili i neki osvajači kosmosa, kao na primer: Vitalij Sevastjanov (prvi kosmonaut koji je posetio redakciju "Galaksiju" 1972. Sevastjanov je četiri godine kasnije ponovo bio gost "Galaksije"), Vladimir Šatalov, Pavel Popovič, Judžin Sernan, Čarls Konrad, Robert Kripen, Viktor Savinih.
* * *
Prvi broj
U maju 1987. tadašnji urednik Esad Jakupović se osmelio da objavi moj prvi tekst u "Galaksiji" (o misiji druge osnovne posade orbitalnog kompleksa "Mir") i time kvalitativno promeni moj odnos sa "Galaksijom" do njenog poslednjge broja.
Imao sam čast da se nađem na spisku Stalnih saradnika našeg hrama nauke, tamo gde su bili velikane stvaralačke nauke na našim prostorima i njeni veliki popularizatori - dr Branko Lalović, dr Vladimir Ajdačić, Voja Čolanović, Milivoj Jugin, Aleksandar Milinković, Ilja Slani, Zdenko Dizdar, Aleksandar Badanjak, dr Milan Ćirić, Dejan Predić, dr Zoran Živković ...
U teškim godinama koje su usledile, "Galaksija" je uspela da opstane uz podršku vodećih ljudi BIGZ-a i "Duge", urednika "Galaksije" - Stanka Stojiljkovića, Aleksandra Petrovića, Radeta Grujića i Branislava Soleše - i generacije novinara-saradnika.
Zahvaljući svima njima i plejadi znanih i neznanih novinara-dopisnika, tokom gotovo 30 godina (poslednja "Galaksija" je objavljena decembra 2001.) generacije mladih su na stranicama "Galaksije" imali priliku da putuju kroz čarobni svet nauke i fundamentalnih istraživanja i da stalno budu u korak sa svetom.
Ovo je arhivirana verzija originalne stranice. Izvinjavamo se ukoliko, usled tehničkih ograničenja,
stranica i njen sadržaj ne odgovaraju originalnoj verziji.
Ministar odbrane Izraela Joav Galant saopštio je, nakon što je Iran sinoć lansirao stotine dronova i balističkih raketa ka Izraelu, da je Izrael uspeo da zaustavi glavni iranski napad, ali i upozorio da "kampanja nije gotova".
U noći između 13. i 14. aprila oružane snage Irana izvele su masovni vazdušni napad na Izrael, u kome je korišćeno na stotine komada lutajuće municije, krstarećih i balističkih raketa.
U noći između 13. i 14. aprila oružane snage Irana izvele su masovni vazdušni napad na Izrael, u kome je korišćeno na stotine komada lutajuće municije, krstarećih i balističkih raketa.
Organizatori istražuju rezultate polumaratonske trke u Pekingu nakon što se čini da su trojica afričkih atletičara pustili kineskog takmičara da pobedi.
U noći između 13. i 14. aprila oružane snage Irana izvele su masovni vazdušni napad na Izrael, u kome je korišćeno na stotine komada lutajuće municije, krstarećih i balističkih raketa.
U noći između 13. i 14. aprila oružane snage Irana izvele su masovni vazdušni napad na Izrael, u kome je korišćeno na stotine komada lutajuće municije, krstarećih i balističkih raketa.
Meštani Zlota, najvećeg sela na teritoriji Bora, u kojem policija danima pretražuje teren u potrazi za telom Danke Ilić, pozvali su svoje komšije da najhitnije obiđu svoja imanja i provere pojate, bunare, septičke jame.
Ukrajina će tražiti sazivanje sastanka Saveta Ukrajina-NATO u vezi sa odbranom neba, snabdevanjem PVO sistemima i odgovarajućim raketama, izjavio je predsednik Volodimir Zelenski u večerašnjoj video poruci.
Srpski jutjuber Bogdan Ilić, poznatiji kao Baka Prase, želeo je da iskoristi priliku dok je Novak bio u Srbiji te da napravi video o prvom čoveku srpskog jutjuba koji upoznaje prvog na ATP listi.
Beba, koja je proglašena mrtvom ubrzo nakon rođenja, vraćena je u bolnicu pošto je povratila vitalne znake tokom sopstvene sahrane u Alto Parani u Paragvaju, na granici sa Argentinom i Brazilom.
Olivija Vilijams, koja je u Netfliksovoj seriji "Kruna" igrala Kamillu Parker, govorila je o uznemirujućem iskustvu sa seta popularne serije "Prijatelji", prenosi Varajeti.
U najsavremenijem privatnom porodilištu u našoj zemlji, koje je deo vodećeg privatnog zdravstvenog sistema MediGroup, ovih dana na svet je došla i šesthiljadita beba.
Deseto izdanje ovog omiljenog festivala obilježeno je dupkom punim festivalskim dvoranama i fantastičnom energijom, a racionalna iracionalnost, predvidiva nepredvidivost i zapečatili su dojmove s ovogodišnjega tipično-netipičnog festivala.
The powerful El Niño weather event, which together with climate change contributed to the global temperature rise to its maximum, is over, scientists say.
The weather change has reached Croatia. A strong wind started blowing from early morning in Zagreb, and the first consequences of worsening weather are already visible.
S. D., mother of D.D. who is suspected of the murder of two-year-old Danka Ilić and her husband R.D., who is suspected of helping to hide the girl's body, used her legal right not to testify in the prosecution.
Žena iz Kalifornije tužila je kompaniju Tesla, tvrdeći da je zbog greške u Modelu X njen dvogodišnji sin pokrenuo automobil i udario je dok je bila trudna.
Andrej Obradović, gej mladić koga su prema navodima nevladine organizacije zlostavljali policijski službenici, štrajkuje glađu i traži da oni budu kažnjeni.
Prestonica Francuske biće domaćin Letnjih olimpijskih igara po treći put, a francuska vlada bi mogla da promeni ceremoniju otvaranja zbog bezbednosnih briga.
Oko 60 odsto pripadnika generacije Z u svetu veruje da se "otišlo predaleko u promociji jednakosti žena i da su muškarci diskriminisaniji", rezultati su globalnog istraživanja. Kako je u Srbiji?.
Komentari 27
Pogledaj komentare