Znaci da sa vašom štitnom žlezdom nešto nije u redu

Osim genetike, nastanak bolesti štitnjače uzrokuju stresan život, nepravilna ishrana i promene hormonskog statusa poput trudnoće i menopauze. Poremećaji u radu te važne žlezde danas su drugi po redu endokrini problem po učestalosti, nakon dijabetesa.

Prvi simptomi nepravilnog rada štitne žlezde, koja se nalazi u vratu ispod Adamove jabučice, jesu oticanje vrata, neobjašnjiv gubitak ili dobijanje na težini, ispadanje kose, kao i promene u nivou energije i raspoloženju.

Kako štitna žlezda kontroliše rad metabolizma, njen poremećaj može da rezultuje i problemima s plodnošću, ali i povišenim krvnim pritiskom, oštećenjem srca, kao i psihičkim problemima u vidu depresije.

Najčešći oblici bolesti štitne žlezde su hipotireoza, kada luči premalo hormona, kao i hipertireoza, koju karakteriše preterano lučenje hormona. Kako su stanja i uzroci poremećaja drugačiji, tako su drugačiji i simptomi.

Dijagnostikovanje

Najčešće metode utvrđivanja bolesti je analiza hormona štitne žlezde u krvi.

Ako nivo hormona nije optimalan, obavlja se ultrazvučni pregled ovog organa.

Kod prisutnih čvorova u tkivu štitne žlezde radi se punkcija čvorova i scintigrafija.

U pojedinim slučajevima problem prolazi sam od sebe, dok je u većini slučajeva potrebna terapija lekovima.

Kod postojanja čvorova, kao i kod hipertireoze, koju nije moguće kontrolisati duže vreme, pristupa se operaciji štitne žlezde ili zračenju radioaktivnim jodom.

Hipotireoza

Najčešći uzrok nedovoljnog lučenja hormona štitne žlezde je autoimuna bolest Hašimotov sindrom, koja se potvrđuje testiranjem antitela tiroidne peroksidaze (TPO) i tireoglobulina (Tg).

Autoimuna bolest može da postoji i ako nije prisutan poremećaj hormona, ali potrebno je da takvo stanje prati lekar jer i u tom slučaju mogu da postoje simptomi bolesti.

Simptomi:

• Gojenje bez pojačanog unosa hrane
• Zadržavanje vode u telu
• Zatvor i tegobe sa varenjem
• Stalan umor i manjak energije
• Poremećaji menstrualnog ciklusa
• Suva i perutava koža
• Ispadanje kose
• Pojava otoka na vratu tj. gušavosti
• Povišen krvni pritisak
• Osećaj udaranja srca
• Osećaj hladnoće zbog usporenosti metabolizma
• Depresija
• Psihomotorna usporenost
• Neplodnost

Lečenje hipotireoze najčešće se svodi na nadoknadu prirodnih hormona štitne žlezde sintetičkim, koji se piju svako jutro natašte, u zavisnosti od doze koja je potrebna telu.

Hipertireoza

Kod hipertireoze dolazi do pojačanog stvaranja hormona štitne žlezde, a najčešće je posledica autoimunog procesa tj. Gravesove bolesti. Ostali uzroci su čvorovi i poremećaj u radu hipofize. Simptomi su često jače izraženi nego kod hipotireoze.

Simptomi:

• Ubrzan rad srca
• Prekomerno znojenje
• Neobjašnjiv gubitak težine uz velik apetit
• Česte stolice
• Subjektivan osećaj vrućine
• Podrhtavanje ruku i mišića tela
• Ispadanje kose
• Krhki nokti
• Otok na vratu
• Nervoza i psihički nemir
• Hiperaktivnost
• Problemi s nesanicom
• Poremećaj menstrualnog ciklusa
• Problemi s vidom i buljavost očiju
• Povišenje krvnog pritiska

Lečenje hipertireoze obuhvata terapiju antitireoidnim lekovima koji blokiraju stvaranje i otpuštanje hormona štitne žlezde, kao i betablokatorima koji usporavaju rad srca.

Kako terapija može da rezultuje nuspojavama poput smanjenja broja leukocita, ona nije doživotna.

Ako ne dođe do povlačenja bolesti, tada se pristupa lečenju radioaktivnim jodom, delimičnom ili potpunom uklanjanju štitne žlezde.

Na taj način telo se dovodi u hipotireozu, pa je potrebno nastaviti lečenje sintetičkim hormonima.