Bolest vena - veliki problem i lako rešenje

Zbog toga, od neprocenjivog značaja jeste rano otkrivanje i lečenje venske bolesti. Na ovaj način se zaustavlja njeno napredovanje, smanjuje rizik od komplikacija i pozitivno se utiče na kvalitet života pacijenta, u estetskom i zdravstvenom pogledu. Savremen način života, dugo sedenje i stajanje, smanjena fizička aktivnost, upotreba kontraceptiva, gojaznost i trudnoća uz genetsku predispoziciju predstavljaju najznačajnije faktore rizika. Najčešće se javlja u žena starosne dobi od 30 do 50 godina, premda se može javiti u bilo kom uzrastu.

Sama osnova venske bolesti najčešće nastaje zbog oštećenja venskih zalistaka, koji održavaju krvni tok naspram sile gravitacije i guraju je prema srcu. Kao posledica oštećenja zalistaka, naročito spoja površnog i dubokog venskog sistema i posledičnog širenja vena usporava se i zaustavlja protok krvi u površnom venskom sistemu. Sve ovo dovodi do pojave venske bolesti koja je u početku često zanemarena i neprepoznata od pacijenta.

Rani simptomi uključuju bolove i osećaj težine u nogama, otoke nogu, naročito u večernjim satima i posle dužeg stajanja, a u odmaklim stadijumima dolazi do promene boje kože kao i pojava rana koje ne zarastaju.

Poseban medicinski problem koji može da životno ugrozi pacijenta predstavlja nastanak tromboze u površnom venskom sistemu sa znacima zapaljenja, tzv. tromboflebitis, koji se javlja u oko 50% pacijenata sa nelečenim površnim proširenim venama. Ovaj proces u 5-15% pacijenata može dovesti do tromboze dubokog venskog sistema i posledične embolije pluća. Takođe, rizik od tromboze dubokih vena je tri puta veći u pacijenata sa proširenim venama nego o u opštoj populaciji.

Sa druge strane, ovo rasprostranjeno i potencijalno problematično oboljenje ne zahteva skupocene dijagnostičke procedure, kao ni ležanje u bolnici. Dijagnoza se postavlja lako na osnovu kliničkog pregleda vaskularnog hirurga i kvalitetnim kolor doplerom venskog sistema. Na osnovu nalaza je lako odrediti koja je vrsta lečenja potrebna. U principu, postojanje venskog oboljenja sa prisustvom tromba koji preti prelasku u duboki venski sistem zahteva hitno hirurško lečenje. Ostale vrste terapija podrazumevaju preventivno i estetsko lečenje. Postoji nekoliko načina lečenja, konzervativno koje uključuje kompresivne čarape i lekove ali koje je potrebno samo u lakšim oblicima venske bolesti uključujući i prevenciju. Naime, ukoliko je već došlo do mehaničkog oštećenja vena praktično samo hirurško lečenje može da reši problem. Uvođenjem u svakodnevnu praksu minimalno invazivnih hirurških procedura kao što su laserski tretman vena (EVLT) kao i radiofrekfentna ablacija, omogućeno je da pacijent na lak i jednostavan način reši potencijalno veliki problem. Takođe u obzir dolazi nekoliko alternativnih procedura kao što su sklero i foam terapija ali koje su indikovane samo u određenim slučajevima ili kao dopuna lečenja.

Jedno od najčešćih pitanja pacijenata sa bolesnim venama jeste kako se uspostavlja normalan krvotok kada se vena operiše. Krvotok je već uspostavljen, a bolesna vena samo služi da pravi problem.

Autor: Ass dr sci med Srđan Babić, vaskularni hirurg. Kontakt: sdrbabic@gmail.com.