Kuršumlijska banja, idealna klima

Kuršumlijska banja je po prirodnim osobenostima jedna od najlepših u Srbiji, ali je poslednje tri godine zapuštena, jer je glavni hotel, institut za terapiju Žubor, 2006. zatvoren zbog neplaćenog poreza, a slučaj je trenutno pred Vrhovnim sudom.

Predstavnici srpske vlade su sa ekipom stručnjaka nedavno su posetili banju, obećavši da će država intervenisati da banja ponovo oživi.

Kuršumlijska banja se nalazi na nadmorskoj visini od 500 m, i ima 10 izvora tople vode temperature od 14˚C do 67˚C. U terapiji se najviše koriste hiperterme temperature 67˚C, ali i lekovito blato, peloid.

Nalazi se u podnožju Kopaonika sa njegove istočne strane i okružena je šumama, tako da je klima vrlo umerena i pogodna za rekonvalescente i rekreativce. Udaljena je 10 km od Kuršumlije, 300 km od Beograda, i 15 km od granice s Kosovom.

Osim izvora, ovaj kraj ima i izuzetno čist vazduh, jer u okolini nema industrije, tako da je i svojevrsna vazdušna banja.

Turistička sezona traje od maja do oktobra, a turisti u banju najviše dolaze u avgustu, kada je letnja temperatura niža nego u većim gradovima Srbije.

ORIJENTACIJA

Banja se danas sastoji od dva dela, Donje banje (starog sela Banja), i Gornje banje (novog naselja namenski izgrađenog za turizam)

Staro selo Donja banja smešteno je u kotlini na ušću Prepolačkog i Krtočkog potoka koji se ulivaju u Banjsku reku, pritoku reke Toplice.

Novo naselje Gornja banja je sagrađeno na rečnim terasama Banjske reke, na levoj, manje strmoj strani.

Banja ima specifičnu mikro klimu – leti je hladnije jer se selo nalazi u podnožju planine, a zimi je toplije nego u okolnim mestima, jer termo izvori podižu temperaturu vazduha, a sneg se u okolini izvora skoro nikad ne zadržava.

VODA I IZVORI

Kuršumlijska banja ima 10 izvora tople vode koji su iskorišćeni, ali ih ima i nekaptiranih i neki idu direktno u korito reke, tako da je i sama reka oko izvora topla (38˚C).

Glavni sastojak vode je natrijum sa oko 2 grama po litru, tako da se voda više koristi za kupanje, a manje za pijenje.

U banji postoje 3 kupatila dva sa bazenima i kadama, a jedan je blatno kupatilo. Sva tri kupatila dobijaju izvorsku vodu od oko 55˚C. Jedan od bazena je veliki olimpijski, na otvorenom.

Kuršumlijska banja ima samo 150 stalnih stanovnika, ali je turistički postala vrlo popularna, tako da je 1982. sagrađen institut za rehabilitaciju Žubor, B kategorije za 250 kreveta.

Institut se sastoji od dva dela – smeštajnog dela sa restoranom, i medicinskog dela, a ta dva objekta povezana su tunelom.

Tunel, kao i ceo kompleks se lako greju zimi upravo zahvaljujući toploj vodi koja se koristi i za zagrevanje prostorija.

U institutu Žubor primenjuju se hidroterapija, blatna terapija, elektroterapija, i kineziterapija.

ISTORIJA BANJE

Izvori Kuršumlijske banje koriste se od Rimskog perioda, a na području banje pronađeni su novčići iz 2. veka i ostaci rimskih kupatila.

Banja je korišćena za vreme srpske srednjevekovne države, ali je opustela dolaskom Turaka.

Posle Drugog svetskog rata počinje razvoj banje, kada je 1950. izgrađeno Blatno kupatilo koje je moglo da primi 100 gostiju. Istovremeno, banjski park je izmešten sa magistralnog puta Kuršumlija - Priština.

Banja je vremenom promenila nekoliko imena, a ranije se zvala Prepolaška banja (po obližnjem planinskom prevoju Prepolac), Košanička banja, i Čoban banja.

IZLETI

Đavolja varoš je udaljena oko 40 km od Kuršumlijske banje, prirodna formacija sa oko 200 zemljanih kula na čijim vrhovima se nalaze kameni blokovi. Od Prolom banje je planinarskom stazom udaljena samo 11 km, a asfaltnim putem 27 km.

Prolom banja je 30 km udaljena od Kuršumlijske banje. Najpoznatija je po vodi koju flašira, a nalazi se na visini od 700 metara i okružena je planinskim vrhovima od preko 1 000 m. Atrakcije: su Etno krčma, kafana sagrađena 2005. u stilu seoskog domaćinstva sa početka 20. veka u kojoj se služe lokalni specijaliteti, kao i dve crkve - Crkva brvnara Lazarica i Crkva Svete Petke.

KAKO STIĆI

Kuršumlijska banja se nalazi 10 km južno od Kuršumlije, 70 km od Niša, 300 km od Beograda i 60 km od Prištine. Do Merdara, granice s Kosovom ima 15 km.

Autom - iz Beograda stiže za 3-4 sata, autoputem do Niša, odakle se skreće na Prokuplje i Kuršumliju.

Vozom – uz presedanje, Beograd - Niš (4 sata), a zatim Niš - Kuršumlija (oko 2 sata). Iz Kuršumlije se do banje dolazi lokalnim autobusom ili taksijem.

Autobusom – Beograd - Kuršumlija (oko 5 sati), a zatim lokalnim autobusom.