"Čujte, Srbi" treba da postane obavezna školska lektira

"Setimo se Rajsa i njegovih vizionarskih reči", naveo je predstavnik te inicijative Jovan Knežević i istakao da je njihova želja da lik i delo tog velikog prijatelja srpskog naroda ostane upamćeno.

"Njegovo zaveštanje koje je napisao i ostavio nam u amanet da na vreme uvidimo svoje greške, danas je neophodno štivo našoj omladini", dodao je Knežević.

Inicijativa Arčibald Rajs je okupljena oko istoimene Facebook stranice.

Rajs (1875-1929), švajcarski forenzičar, publicista, doktor hemije i profesor Univerziteta u Lozani, istakao se kao kriminolog radom na istraživanju zločina nad srpskim stanovništvom u vreme Prvog svetskog rata.

Na poziv srpske vlade Rajs je 1914. godine otišao u Srbiju da istražuje zločine austrougarske, nemačke i bugarske vojske nad civilnim stanovništvom. Napisao je mnoge knjige i radove povodom toga, a često je slao izveštaje koji su objavljivani u uglednom časopisu neutralne Švajcarske "Gazet". Time je kao ugledni profesor i kriminolog izveštavao svet i kvario propagandnu sliku Nemaca i Austrougara o Srbima kao divljačkom narodu.

Sa srpskom vojskom prešao je Albaniju, Solunski front i sa Moravskom divizijom umarširao u oslobođeni Beograd novembra 1918. godine.

Bio je član delegacije jugoslovenske vlade na Mirovnoj konferenciji u Parizu 1919. Zavoleo je srpskog vojnika-seljaka i srpski narod i do kraja života ostao u Srbiji.

Posle rata modernizovao je tehničku policiju pri Ministarstvu unutrašnjih poslova nove države. Tadašnja kriminalistička tehnika po mišljenju američkih istraživača koji su putovali po Evropi proučavajući ovaj vid policije, bila je na veoma visokom nivou.

Međutim, razočaran nekim negativnim pojavama u društvenom i političkom životu, Rajs se pred kraj života povukao sa javnih funkcija. Živeo je skromno u svojoj vili "Dobro polje" na Topčideru do smrti 1929. godine.