Pijanista Monti Aleksander na Nišvilu

Monti Aleksander, koji je u knjizi „Pedeset najvećih džez pijanista svih vremena“ čuvene izdavačke kuće notne i muzičke literature „Hal Leonard“ – svrstan među prvih pet - nastupiće na ovogodišnjem Nišvilu, u petak 14. avgusta.

Tokom karijere koja traje već više od pet decenija, ovaj muzičar poreklom sa Jamajke, sarađivao je sa mnogim velikim imenima džeza i popularne muzike među kojima su i Frenk Sinatra, Toni Benet, Rej Braun, Dizi Gilespi, Soni Rolins, Klark Teri, Kvinsi Džons, Ernest Renglin, Barbara Hendriks, Bil Kozbi, Bobi Mekferin i mnogi drugi.

Monti Aleksander je rođen u Kingstonu na Dan - D (početak savezničkog iskrcavanja u Normandiji , 6. Juna 1944). Prve časove klavira je imao sa šest godina, a kao tinejdžer je prisustvovao koncertima Luisa Armstronga i Net Kong Kola u kingstonskom Carib Teatru – što je imalo presudan uticaj na njegov muzički put. Iako je još tada pronašao sebe u džez izrazu, nikada nije zaboravio muzičku tradiciju svoje domovine. U Kingstonu je vodio svoj džez sastav ali i sarađivao sa muzičarima koji su direktno katapulturali rege i ska muziku na internacionalnu scenu - poput sastava Skatilites - prvog pratećeg benda Boba Marlija.

Sa porodicom se preselio u Sjedinjene Amerićke Države 1961. godine, a nepune dve godine kasnije, dok je svirao u Las Vegasu kao član orkestra Arta Munija, zapaziili su ga Džili Rizo vlasnik njuroškog kluba „Jilly’s“ i njegov prijatelj Frank Sinatra, pa Monty prelazi u Njujork gde u pomenutom klubu prati Sinatru i druge pevače. Tamo je sreo vibrafonistu Modern Jazz Quarteta Milta Džeksona koji ga poziva u svoj bend i upoznaje ga sa legendarnim basistom Čarlija Parkera - Rejom Braunom. Među prvima koji su izrazili oduševljenje njegovim sviranjem bili su Djuke Elington, Kaunt Bejzi, Majls Dejvis... Saradnje koje je, uz sopstvene albume, ostvarivao sa različitim izvođačima obuhvataju različite žanrove, stilove i generacije: od saradnje sa Natali Kol na albumu posvećenom njenom ocu Net King Kolu „Unforgetable“ (koji je osvojio sedam Grammy nagrada!), preko izvođenja Geršvinove „Rapsodije u plavom“ pod dirigentskim vodjstvom Bobija MekFerina (na Verbier festivalu u Švajcarskoj), do snimanja klaviriskih deonica za soundtrack filma Klinta Istvuda „Bird“ o životu Čarlija Parkera.

Avgusta 2000. godine Monty Alexander je dobio najviše umetničko priznanje Vlade jamajke - titulu viteza i ambasadora kulture.

Nastupao je na svim kontinentima, a samo kao vođa sastava snimio je preko sedamdeset albuma među kojima se, kada je reč o izdanjima iz novog milenijuma, izdvaja diptih snimljen u postavi trija (na etiketi „Telarc“): studijski „Impressions in Blue“ i živi „Goin' Yard“. U leto 2005 Monti je u Kingstonu, u „Tuff Gong Studiju“ Boba Marlija, u pratnji najboljih jamajčanskih muzičara snimio album „Concrete Jungle“ – set od dvanaest pesama iz Marlijevog pera - interpretiranih kroz Montijeve džez aranžmane. Rezultat ove fuzije aklamacijom je ocenjen kao najbolji mogući muzički most između stilova koji su presudno uticali Montijev muzički put.

Potvrda njegove svestranmosti je i album „The Good Life“ (Chesky Records), kolekcija pesama koje je napisao i popularizovao Montijev veliki prijatelj pevač Tony Bennet, dok je na drugom albumu za istog izdavača - „Calypso Blues“, odao ličnu počast svom prvom heroju Net King Kolu. Na lični poziv Tonija Beneta učestvovao je kao klavirista sa Orkestrom Kaunta Bejzija na Benetovom božićnjem albumu „A Swinging Christmas“. Inače, na omotu ovog albuma Monti prinosi tradicionalnu ćurku Toniju Benetu koji stoji u čelu stola! Iste te 2008. godine kada je snimljen i pomenuti album, na poziv Vintona Marsalisa, Monti je osmislio i realizovao program „Lords of the West Indies“ za „Jazz At Lincoln Center“, koji je prenošen na nacionalnoj TV mreži, a sledeće godine se vratio u Linkoln centar novim programom „Harlem Kingston Express“ u kojem je nastavio „ujedinjavanje“ klasičnog džeza sa ritmovima i vibracijama rodne Jamajke. Ovi programi su rezulitirali i albumima koji su u potpunosti uspeli da uhvate fantastičnu atmosferu živih nastupa: „Uplift“ u triju (JLP Records) i „Harlem-Kingston Express Live“ (Motema Music), koji su naišli na oduševljenje kako publike, tako i kritike. „Uplift“ je stigao do prvog mesta albuma na američkoj radijskoj džez listi, dok su čak tri numere stigle do pojedinačnih prvih mesta tokom 2011. godine, što dovoljno govori o Aleksanderovoj dominaciji. Međutim, „Harlem Kinston Express: Live!“ ne samo da je ponovio uspeh sa liste prethodnog albuma, već je, osim Grammy nominacije 2012. godine, istovremeno bio i na čelu džez ali i world music liste.

U leto 2012. godine Monty Alexander je dobio prestižnu nemačku džez nagradu „“A Life for Jazz”, a novembra iste godine uručeno mu je priznanje „Caribbean American Heritage Luminary“ koju dodeljuje Institut za karibske studije u Vašingtonu.