Vek od rođenja Orsona Velsa

Njegov otac Ričard bio je poznat po tome što je patentirao svetla za bicikl, a majka Beatris, koncertna pijanistkinja,prenela mu je ljubav prema umetnosti.

Mladi Vels je s 16 godina otišao u Irsku i počeo da glumi u pozorištu u Dablinu. Po povratku u Ameriku tri godine kasnije, radio je kao producent, a sa 22 je već bio poznat u pozorišnim krugovima po smelim i politički angažovanim predstavama koje je počeo da režira.

Godine 1938. veštom i uverljivom radio-dramom "Rat svetova" o invaziji Marsovaca na Zemlju izazvao je opštu paniku u Americi, a ona se i danas smatra najuspešnijom medijskom manipulacijom.

Njegov filmski prvenac "Građanin Kejn" iz 1941. godine spada među remek-dela svetskog filma. Dobio je Oskara za najbolji scenario, a bio je nominovan u devet kategorija, među kojima je i ona za glavnu ulogu koju je odigrao sam Vels.

Iako Vels nije dobio Oskara, to ostvarenje je 1999. godine proglašeno za najbolji film 20. veka. Vels je još za života postao mitska ličnost američkog filma, ali i svetske kulture. Međutim, kao filmski režiser nikad nije postigao komercijalni uspeh, ali je zato veliku popularnost stekao kao filmski glumac.

Kao reditelj potpisao je oko 40 filmova, od kojih se u antologijska dela ubrajaju "Veličanstveni Andersonov", "Dama iz Šangaja", tri ekranizacije Šekspirovih dela - "Magbet", "Otelo" i "Ponoćna zvona", zatim "Istine i laži" i "Zrno zla".

U mnogima od svojih filmova Orson Vels je i igrao, a da bi mogao da ih finansira prihvatao je i uloge kod drugih reditelja.

Status filmske zvezde utvrdio mu je film "Treći čovek", snimljen 1949. godine, u kojem je odigrao lik superiornog kriminalca.

Jedan od najvećih filmskih autora preminuo je 10. oktobra 1985. u Los Anđelesu od srčanog udara.

Poslednji nastup imao je u animiranom filmu "Transformersi" 1986. u kome je glas pozajmio Junikornu.

Iza njega su, pored filmova za koje je pisao scenarije, onih koje je režirao i producirao, ostali i sati nedovršenog filmskog materijala, Oskar za životno delo koji je dobio 1975, najveće nagrade na najprestižnijim festivalima, status ikone svetske kinematografije.

Orson Vels bio je u braku s Virdžinijom Nikolson, Ritom Hejvort i Paolom Mori, ali je po ljubavnim aferama bio poznat gotovo isto koliko i po svojim filmovima.

Mnogi predmeti koji su pripadali čuvenom filmskom stvaraocu i danas su veoma traženi i dostižu velike cene na aukcijama koje se održavaju širom sveta.

Vek od rođenja Orsona Velsa od početka godine se proslavlja širom sveta. Jugoslovenska kinoteka tokom maja ciklusom filmova obeležava stogodišnjicu rođenja ovog velikana filmske umetnosti.