"20.000€ za Paju Jovanovića": Falsifikovane slike u Srbiji

Međutim, to nije pravi pokazatelj razmera falsifikovanja umetničkih dela u Srbiji.

Jedan od vođa “Pink Pantera” Ivana Pekovića uhapšen je 2012. godine u Beogradu, a u njegovim kolima je pronađena Sezanova slika "Dečak u crvenom prsluku”, ukradena nekoliko godina ranije u Cirihu.

Tržište slika postoji i kod nas, ali nije ni približno tako unosan posao kao na zapadu.

“Cene nisu milionske kao Sotbiju, Kristiju, ali su na nivou desetina hiljada evra. Recimo 20.000, 15.000, tako smo imali Paju Jovanovića 18.000 evra, Nadeždu Petrović 20.000 evra, Peđu Milosavljevića 21.000”, navodi Dejan Popović iz Aukcijske kuće “Madl art”.

Služba za borbu protiv organizovanog kriminala u saradnji sa nadležnim tužilaštvima podnela je u proteklih deset godina osam krivičnih prijava protiv uslovno rečeno kolekcionara zbog prodaje falsifikovanih slika.

Jedna od institucija koja ima laboratoriju za utvrđivanje autentičnosti umetničkih dela je i Tehnološki fakultet u Novom Sadu.

“Ta laboratorija sačinjena je od aparata koji mogu da određuju fizičko hemijske karatkteristike svakog bojenog sloja i naravno pored pigmenata. Tu se podrazumevaju i veziva i na osnovu starenja tog veziva određujemo kvalitet i starost slika”, navodi šefica laboratorije za ispitivanje materijala u kulturnom nasleđu Janja Ronogajac.

U aukcijskoj kući od vlasnika se traži da pod moralnom i krivičnom odgovornošću potpiše izjavu da je delo njegovo, odnosno da je ovlašćeni zastupnik vlasnika.

“Dobro, i to nije dovoljno. Mi proučavamo gde je to bilo ranije, provinijencija, da li je bilo u galeriji, čije je bilo, od nekog pouzdanog čoveka, onda je u redu”, navodi ona.

Zahteve za utvrđivanje autentičnosti nekog dela Tehnološkom fakultetu u Novom Sadu uglavnom podnose institucije, ali to rade i pojedinci.

Kako kažu, njihova procena je samo jedan deo utvrđivanja vrednosti.

“Ipak istoričari umetnosti se nalaze na prvom mestu i sami konzervatori. A mi dajemo rezultate i zajedno sa njima procenjujemo i starost i faktički vrednost slika”, ističe Janja Ronogajac.

U proteklih deset godina policija je oduzela više desetina umetničkih slika za koje je dokazano da se radi o falsifikatima.

Falsifikovane slike se najčešće nude u Beogradu i Novom Sadu.

Falsifikatori uglavnom izrađuju slike naših poznatih slikara poput Stojana Aralice, Milana Konjovića, Nikole Graovca, Petra Lubarde, Miće Popovića.