Od Sirije do BiH - Islamska država ne posustaje

Britanski Gardijan navodi da su potezi ekstremista koji uključuju i odsecanje glava zarobljenim strancima izazvali gnev širom sveta.

Ipak, posle vojnih uspeha u dve nestabilne države, džihadisti su krenuli da se šire, a britanski portal na listu zemalja koje “gađa“ Islamska država upisao je i Bosnu i Hercegovinu.

Islamska država je u Iraku nastala iz Al-Kaide, organizacije koja je opstala uprkos američkoj okupaciji Iraka i opsežnim akcijama koje su bile usmerene ka sprečavanju aktivnosti radikalnih islamista.

Ipak, kako do toga nije došlo, džihadisti su zauzeli velike centre, deo provincije Anbar, gradove Mosul i Tikrit, a u maju ove godine je “pao“ i Ramadi, grad na 80 kilometara udaljenosti od Bagdada.

Istovremeno, u Siriji Islamska država samozvani kalifat je uspostavila u gradu Raki, a uključena je u borbe protiv svih strana u sirijskom građaskom ratu, protiv sirijskih pobunjenika, vladinih snaga, kurdskih milicija, čak i protiv Al-Nusre, sirijskog krila Al-Kaide.

ID je u Siriji upravo nastala iz Al-Nusre, 2013. godine kada je jedan deo priznao suprematiju lidera Islamske države u Iraku, Abu Bakra al Bagdadija.

Nakon neuspešnog pokušaja osvajanja pograničnog grada Kobane, džihadisti su se preusmerili na Tal Abjad, međutim, lokalne snage, uz pomoć međunarodne koalicije, uspele su da odbrane grad.

Za razliku od Sirije i Iraka, gde je ID prisutna, može se reći, godinama, pojava ekstremnog islamizma u Egiptu je relativno novijeg datuma i u vezi je sa obaranjem režima Muhameda Morsija. Radikalne grupe su 2014. godine stale pod crnu zastavu kalifata i od tada su vršile napade na egipatsku vojsku, kao i prestonicu Egipta, Kairo.

Država koja je gotovo pred raspadom i u kojoj džihadisti imaju najrazvijeniju mrežu je Jemen. Ipak, na teritoriji te zemlje deluje Al-Kaida sa arapskog poluostrva, a ne Islamska država, koja čeka razvoj situacije u sukobima terorista i plemena Huti, koje podržava iranska vlast.

Da Islamska država ipak širi svoje prisustvo svedoče i nedavni napadi u Kuvajtu, kao i gradovima u Saudijskoj arabiji, Damamu i Katifu. Na meti džihadista u aprilu ove godine našao se i Avganistan, međutim u toj državi deluje jaka grupa talibana koja je nedavno upozorila ID da ne pokušava da proširi svoje delovanje.

Na listi država koje su u opasnosti našla se i Libija, gde deluje Ansar al-Šarija, jedna od najvećih militantnih grupa u zemlji, koja se sumnjiči za ubistvo američkog ambasadora u Libiji 2012. kao i za napade u Bengaziju, Sabrati i Sirtu.

Poseban problem predstavlja Tunis. Jedna od najpopularnijih turističkih destinacija nije u mogućnosti da osigura granicu sa Libijom, odakle nadiru džihadisti, što je kao rezultat donelo napade na muzej Bardo i nedavni masakr na plaži u letovalištu Sus.

Gardijan kao nove mete za razvoj Islamske države navode rusku državu Dagestan, gde je navodno uspostavljen “Vilajet Dagestan“. Grupa džihadista, koja je nekada pripadala “Kavkaskom emiratu“ koji se smatra odgovornim za terorističke napade u Moskvi 2010. godine.

Ipak, teritorija koja je najveća nepoznanica prema i “bure baruta“ je Bosna i Hercegovina, gde je Islamska država nedavno počela sa regrutovanjem mladih, siromašnih i nezaposlenih. U fokusu je stanovništvo BiH, a popularnosti Islamske države na toj teritoriji doprinelo je i nedavno objavljivanje video snimaka u kom džihadisti pozivaju na pridruživanje organizaciji i terorističke akcije.