Godišnjica ulaska JNA u Vukovar

U tim borbama je poginulo više hiljada ljudi i razrušen je gotovo čitav grad. Ratni sukobi počeli su 13. avgusta 1991, a JNA je zauzela grad 18. novembra te godine. Borbe za Vukovar trajale su 86 dana, a u njima je, kako se procenjuje, poginulo između 3.000 i 5.000 ljudi, uglavnom civila. U sukobima je razrušeno 90 odsto grada.

Vukovar je bila prva urbana sredina iz koje su borbom potisnute hrvatske snage.

U opsadi Vukovara učestvovalo je oko 30.000 vojnika JNA i veliki broj pripadnika teritorijane odbrane i paravojnih snaga, dok su hrvatske snage, prema procenama, najpre brojale 1.800 ljudi, ali su vremenom bitno narasle.

Nakon ulaska JNA, u logore pod kontrolom srpskih snaga odvedeno je oko 7.000 zarobljenih hrvatskih branilaca i civila, a iz grada je prognano oko 22.000 Hrvata i drugih nesrba. Na popisu nestalih još se vodi 350 osoba s vukovarskog područja.

Dan sećanja na žrtve

Građani Vukovara brojnim komemorativnim svečanostima obeležavaju početak opsade grada.

Dan sećanja na žrtve Vukovara obeležen je svečanim mimohodom i komemorativnim programom, nazvanim "Vukovar je lijepa naša, Vukovar je moja Hrvatska". U obeležavanju su učestvovali i predsednik države Stjepan Mesić, premijer Ivo Sanader sa članovima vlade, kao i delegacija Sabora na čelu s predsednikom Lukom Bebićem.

"Vukovar je branio ne samo sebe, nego Hrvatsku. Svakim danom kojim je više odoljevao nadmoćnijem neprijatelju, ostatak Hrvatske je imao dan više za pripremu za odbranu i za konačno oslobođenje. I u tome je uloga Vukovara neprepona i povjesna", rekao je Sanader.

"Vukovarcima i svima nama je stalo da krivci budu kažnjeni. I oni koji su činili zločine i oni koji su dozvolili zločine i oni koji su zapovedili zločine moraju biti kaženjeni", rekao je Mesić.

Komemoracija je počela u dvorištu vukovarske Opšte bolnice kroz koju je tokom napada na Vukovar 1991. godine prošlo 3.470 ranjenika, a učesnici su potom u koloni sećanja gradskim ulicama krenuli do Memorijalnog groblja žrtava Domovinskog rata, gde su položili vence i zapalili sveće.

Počast poginulima odali su i bivši ratni komandanti odbrane grada, predstavnici lokalnih vlasti i udruženja ratnih veterana i stradalih u Domovinskom ratu.

Osuđeni za zločine

Za zločine počinjene tokom ratnih sukoba u Vukovaru Haški tribunal optužio je nekadašnjeg gradonačelnika tog grada Slavka Dokmanovića, trojicu bivših oficira JNA - Mileta Mrkšića, Veselina Šljivančanina i Miroslava Radića i bivšeg predsednika vlade te oblasti Gorana Hadžića.

U septembru prošle godine Haški tribunal osudio je oficire bivše JNA Mileta Mrkšića na 20 godina zatvora i Veselina Šljivančanina na pet godina za pomaganje ubistva i mučenje hrvatskih zarobljenika u Vukovaru 1991, a trećeoptuženog Miroslava Radića sud je oslobodio krivice.

Veće za ratne zločine Okružnog suda u Beogradu osudilo je 12. decembra 2005. na maksimalne kazne od po 20 godina zatvora osmoricu iz grupe od 16 pripadnika Teritorijalne odbrane Vukovara za zločin na poljoprivrednom dobru Ovčara.

U decembru 2006. Vrhovni sud ukinuo je prvostepenu presudu Veća za ratne zločine Okružnog suda u Beogradu i naložio ponovno suđenje koje je počelo u martu prošle godine i još je u toku.

Na mestu stradanja oko 200 civila i vojnika zarobljenih nakon pada Vukovara otvoren je 2006. spomen-dom "Ovčara". Tom činu prisustvovali su najviši državni funkcioneri Hrvatske.